28
Mayıs
2024
Salı
BİLİM TEKNOLOJİ

Ozon'daki delik büyümüyor

Ozon'daki delik artık büyümüyor. ABD'li bilimadamları, ozon tabakasının Arktik üzerindeki bölümünde görülen deliğin genişlemesinin durmuş gibi göründüğünü söyledi. Ozon tabakasının 60 yıl zarfında normale dönmesi umuluyor.

Ozon tabakası dünyaya güneşten gelen mor ötesi ışınları engelliyor.

Bu ışınların, cilt kanseri gibi bazı hastalıklara yol açabileceği, hayvanlar ve bitkilere de zarar verdiği belirtiliyor.

Ozon tabakasında görülen düzelmenin büyük oranda, spreyler ile buzdolaplarında kullanılan ve kloroflorokarbon olarak bilinen kimyasalların kullanılmamasından kaynaklandığını belirtiyorlar.

1986 yılında ozon tabakasındaki deliğin farkedilmesinin ardından kloroflorokarbon kimyasallarının kullanımına son verilmesi için uluslararası anlaşmalara imza atılmıştı.

Anlaşmaların başarısı

Kloroflorokarbon kimyasallarının üretimi 1987 yılında yürürlüğe giren Montreal Protokolü ile sınırlandırılmıştı.

Ancak kloroflorokarbonun yerine üretilen diğer kimyasalların da iklim değişikliği üzerinde etkili oldukları sanılıyor.

Ozon üç oksijen atomundan oluşan bir molekül.

Güneşten gelen mor ötesi ışınları süzgeçten geçiriyor.

Gaz Dünya'nın yaklaşık 30 kilometre üzerindeki stratosfer tabakasında sürekli olarak üretiliyor ve yok oluyor.

Ancak kloroflorokarbon ve Montreal Protokolü'nün yasakladığı diğer bazı kimyasallar stratosfere yükselerek güneş ışınları tarafından kırılıyor.

İnsan yapımı ürünlerden çıkan klorin ve bromin atomları da bunun ardından ozonu delecek katalist görevi görüyor.

Ozon tabakasının önümüzdeki 60 yıl zarfında normale dönebilmesi umuluyor.


BBC Türkçe
Yayın Tarihi : 23 Ağustos 2006 Çarşamba 11:47:23


Bu haber hakkında yorum yazmak ister misiniz?