Çok Parti Kurdu/Çok Parti Bozdu

Mustafa Kemal Atatürk , Türkiye Cumhuriyeti'ni Osmanlı'nın enkazı üzerinde, Kurtuluş Savaşı'nı kazanmaktan aldığı güçle kurdu.

İsmet İnönü, Türkiye Cumhuriyeti'ni, Çok Partili Demokrasi 'ye Atatürk'ün attığı temeller üzerinde geçirdi.

***

İsmet Paşa 'nın Çok Partili Demokrasi 'ye Batı'nın baskısıyla geçtiği iddiaları doğru değildir.

Batı, Franko gibi, Salazar gibi diktatörleri bağrına basmakta tereddüt etmemiştir.

İsmet Paşa da, isteseydi, onlar gibi "antikomünist bir diktatör" olarak egemenliğini sürdürebilirdi.

İsmet İnönü , Atatürk 'ün kurduğu Türkiye Cumhuriyeti'ni, yine Atatürk 'ün belirlediği "çağdaş toplum" hedefine ulaştırmak, Aydınlanma 'ya dayalı Atatürk Devrimleri 'ni taçlandırmak için Çok Partili Demokrasi 'ye geçti.

***

Celal Bayar ve Adnan Menderes , Atatürk 'ün attığı temeller üzerinde İsmet Paşa 'nın yükselttiği Çok Partili Demokrasi sayesinde iktidara geldi.

Demokrat Parti 'yi iktidara getiren yapıyı, Atatürk ve İsmet Paşa kurdu.

Nasıl Atatürk ve İsmet Paşa , savaş alanlarında kazanılmış zaferin gücüyle iktidara gelmişlerse, Celal Bayar ve Adnan Menderes de İsmet Paşa 'nın benimsediği Çok Partili Demokrasi sayesinde iktidara gelmişlerdi.

***

Mantıken de, siyaseten de, tarihsel olarak da , Bayar 'ın ve Menderes 'in, kendilerini iktidara getiren Çok Partili Demokrasi'yi korumaları, geliştirmeleri gerekirdi.

Ama onlar öyle yapmadılar, tam tersine, Çok Partili Demokrasi 'yi "Çoğunluk Diktatörlüğüne" dönüştürerek yozlaştırdılar.

***

Ana Muhalefet Partisi'nin mallarına el koydular.

Muhalif politikacıları hapse attılar.

Kendi partilerine oy vermedi diye Kırşehir ilini ilçe yaptılar.

Basın özgürlüğünü yok ettiler.

Gazetecileri hapse attılar.

En sonunda da Ana Muhalefet Partisi'ni kapatmak için, Meclis'te "Tahkikat Komisyonu" adıyla bir mahkeme kurarak sivil bir darbe yaptılar.

***

Türkiye'de gerçek bir demokrasinin güvenceleri, ne yazık ki, Çok Partili Demokrasi ile iktidara gelen Bayar ve Menderes tarafından değil, demokrasiyi yozlaştırdığı için Demokrat Parti 'yi iktidardan uzaklaştıran askeri yönetim sırasında kabul edilen 1961 Anayasası ile geliştirildi.

***

1961 Anayasası ise 12 Mart askeri darbesi, Birinci ve İkinci Milliyetçi Cephe hükümetleri ile yozlaştırıldı, 12 Eylül 1980 askeri darbesi ile tümüyle rafa kaldırıldı.

***

1980 askeri darbesiyle kabul edilen 1982 Anayasası, Türkiye'nin üzerine tam bir deli gömleği gibi giydirildi.

Özal , bu anayasanın uygulayıcısı oldu.

AKP, şimdi yeni bir anayasa yapmaya soyundu ama hazırlıkları bile bekleyemeden, zaten tam bağımsız olmayan yargıyı, tümüyle siyasal denetimi altına alma çabalarını başlattı.

***

Türkiye, Tek Parti Dönemi'nin yarattığı Demokrasi'yi, Çok Partili Düzen'in nasıl yozlaştırdığına bir kez daha tanık oluyor.