Gençler kalın kitap okumaz mı? Mehmet Altan / Sabah

Ramazan'ın başlamasıyla birlikte iftar ve sahur saatlerinde eğer arzu ederseniz cep telefonunuzdan sizi uyarıyorlar. Dün haberleri izlerken bir adım daha atıldığını artık istenen Kur'an suresinin de cep telefonunun ekranından izlenebildiğini gördüm...
***

Geçenlerde de, Vatan gazetesinde Destan Harmancı'nın "özet İncil" ile "Yüz dakikada kolay Kur'an tartışması" haberine rastladım... İngiltere Kilisesi İncil'i 57 sayfaya indirdiğini açıklamış... Böylece bu kutsal kitap yüz dakikada okunabiliyormuş... "Yüz dakikada İncil" başlığıyla basılan metinde Hazreti İsa'nın çarmıha gerilişi bir sayfa tutmaktaymış... İncil'i İngiliz rahip Michael Hinton iki yıl çalışarak özetleyebilmiş. Asıl amacı ise "giderek azalan" dini inancı tekrar canlandırmakmış...
***
"Dini inancı tekrar canlandırmak" için İncil'i neden yüz sayfada özetlemek gerekiyor, bu insanın aklına takılmakta... Cevabı ise İncil'i özetleyen rahip veriyor: "Kilisedeki İncil'i tam konsantrasyonla okumak yaklaşık iki hafta sürüyor. Modern insanın bu kadar vakti yok." Bu nedenle kilise, Hazreti İsa ve Hıristiyanlıkla ilgili temel bilgileri özet haline getirmiş. Hızlı akan zaman kutsal metinlerin iyice özümsenmesine imkan vermiyor... Yaşamın temposu bunu engelliyor. İngilizlere göre "zamansızlık" bireyin "dini inancını" da tehdit ediyor...
***
Gazete, "yüz dakikada kolay Kur'an olur mu" diye bir soruşturma yapmış... Soruşturma sırasında kendisiyle konuşulan İstanbul Prespiteryan Kilisesi Başpastörü Turgay Üçal'dan İngiltere'deki hamleye destek gelmiş... Turgay Üçal'ın İngiliz Kilisesinden ayrıldığı noktalar da var... Bunlardan ilki "özet İncil"in kutsal metni hiç okumamış olanlara bir öğrenme fırsatı yaratacağı ama "dini inancı canlandırmaya" pek yardımcı olmayacağı... Ancak, o da "zamanın hızı" konusunda İngiltere ile aynı düşünüyor ve ilginç bir saptama yapıyor: "İnsanlar bu modern akış içerisinde eskiden olduğu gibi klasik ve dini konulara değil, new age tarzı konulara eğilim gösteriyor."
***

Peki ya Kur'an konusu? Kur'an'ın özetlenmesine bir tek Prof. Dr. Hüseyin Hatemi sıcak bakmış... Onun da gerekçesi gene sanayi dönemine göre hızlanan zaman... Prof. Hatemi şöyle diyor: "İncil'in özet haline getirilmesi yanlış değil. Bu İncil'i değiştirmek anlamında değil, arasından seçmeler yapmak anlamında. Okunması gereken kısımlar seçilmiştir. Ayrıca Türkiye'de bile Kur'an'dan 100 ayet gibi, önemli kısımların seçildiği özetler var. Ama bu uygulama sadece bir seçmecedir ve caizdir. Gençler çok kalın kitaplar okumadığı için özet haline getirilmiştir bence." Görüşü alınan diğer uzmanlar ise bu uygulamaya karşı çıkmış, hatta bir dini yetkili kutsal kitapların üzerinde bu şekilde uğraşmanın "dine ihanet" olduğunu öne sürmüş...
***
Beni Kur'an'ın özetlenmesi üzerindeki görüşlerden ziyade "zamanın hızlanan temposunun" kadir olduğu güç daha çok ilgilendiriyor... İngiliz Kilisesi, insanların zamanı yok diye İncil'i özetliyor... Gazeteler bunun Kur'an için mümkün olup olmadığını soruşturduğunda "gençlerin kalın kitap okumadığı" tespitini duyuyoruz... İftar ve sahur vakitlerinde cep telefonu bizi uyarıyor... Kur'an surelerini de gene cep telefonu ekranından okuyabiliyoruz... Hız, teknoloji ve kültürün en önemli unsurlarından biri olan dinin ilişkileri... Zamanın hızının yaşamı nasıl değiştirdiğine dair derinlemesine eğilmek gerekiyor galiba... Neyse, bu vesileyle herkesin Ramazan'ı hayırlı olsun...