BİR MADENCİDEN İNANILMAZ İTİRAFLAR!

Maden Tetkik Arama’da (MTA) ortaya çıkarılan yolsuzluk operasyonu, her geçen gün derinleşirken, kamuoyunun dikkati, Türkiye’deki madenlere yöneldi.

Peki Türkiye’nin yer altı hazinelerinin yattığı madenlerde neler yaşanıyor, bilinmeyen ne tür yolsuzluk ve vurgunlara sahne oluyor?

Yolsuzluk operasyonuyla gündeme gelen sorunlarla ilgili Kenthaber’e ihbarda bulunan bir maden işletmecisinin anlattıkları, ülkemizde pek de bilinmeyen bir sorunu gün ışığına çıkardı.

İsmini vermek istemeyen maden işletmecisi, devletin maden ve madencilerle ilgili yeni bir düzenleme ve sıkı denetim mekanizmasını hayata geçirmediği sürece bu yolsuzlukların bitmeyeceğini iddia etti.

“Bu sektör zapt-u rapt altına alınsın, Türkiye paranın altında kalır” diyen maden işletmecisi, sektörde yaşanan yolsuzluk ve sorunları Kenthaber’den Volkan Özsoy’a anlattı ve bakın neler söyledi:

-Ben, yıllardır bu işin içinde olan biri olarak, bu yaşananları hiç garipsemiyorum. Çünkü bu sektörde yıllarca neler yaşadım, nelere tanık oldum. Amacım kimseyi hedef göstermek, incitmek, değil, ancak birtakım kişilerin artık gerçekleri görmesini ve bu gidişe bir "dur" demesini istiyorum.

Anadolu’nun herhangi bir köyünde almak istediğiniz maden ocağı için ruhsatı aldığınız gün her şeyin bittiğini sanırsınız. Ancak asıl sorunlar bundan sonra başlar. Tabi herkesin aynı kulvarda olmadığını biliyorum ama, şu bir gerçek ki, o köyde öncelikle muhtarla başa çıkman gerekir.

DİŞLİ BİRİ DEĞİLSEN CANINDAN BEZDİRİRLER!

Bu insanlar avantasını alabilmek için ellerinden ne gelirse yapar. Senden kendisine ait bir ocak veya para ister. Vermezsen, usulsüz çalıştığını iddia edip, Orman Bölge Müdürlüğü’ne, sigortasız işçi çalıştırdığın için SSK’ya veya çalışanın can güvenliğini sağlamadığın gerekçesiyle diğer ilgili kurumlara şikayet dilekçeleri gönderir, ihbar telefonları açar.

Bunlardan bir sonuç alamazsa, bölge köylüsünü örgütler, tahrik ederek, senin üzerine salar. Çünkü sen genelde o bölgenin insanını çalıştırmak zorundasındır. Bundan da netice çıkmazsa, toprak üzerindeki malların çalınır. Yani dişli biri değilsen, seni canından bezdirirler.

İŞİNİ UYDUR DİNAMİTİ PATLAT!

Bazı madenlerde insan gücü veya makineyle madeni toprak üzerine çıkarmak pahalı ve zahmetlidir. Mesela kiraladığınız bir makinenin günlük kirası bin YTL civarındadır. O makine için yaklaşık 1500 YTL’de mazot yakarsınız.

Bu sebeple, çok daha tehlikeli ama ucuz olan ‘dinamit’ kullanılır. Ancak bunun için her türlü çevre güvenliğini alıp, sonra da gerekli kurumlardan çeşitli izinleri çıkarman gerekir ki: bu da uzun bir prosedür gerektirir. İşte bunun için etrafında senin açığını kollayan insanlarla iyi geçinmen şart. Eğer “gör beni görmeyeyim seni” kuralına uyarsan, istediğin kadar dinamiti de patlatırsın.

Diğer bir yolsuzluk yöntemi de, çıkardığın madeni vergi ödememek için kaçırmaktır. Yani ibraz ettiğin maden, aslında belgelediğinin çok üzerindedir ve bunlar çok fazla denetlenmez.

Kanun gereği, sahip olduğun madeni işletmeye açabilmen için ÇED raporu gerekir. Bu rapor, Orman Bölge Müdürlükleri’nde hazırlanır, Ankara’da bakanlıkta onaylanır. Bu rapor için başvurduğunda da eğer art niyetli insanların eline düştüysen vah haline. Adamı resmen süründürürler. “Bugün git yarın gel”ler, “İmzayı atacak kişi dışarıda, bugün gelmez”lerin ardı arkası kesilmez.

EN BÜYÜK RANT ÇANTACILARIN!

Türkiye, birçok maden açısından hakikaten dünyada olmayan yataklara ve rezervlere sahip. Ancak buralarda kimin eli kimin cebinde belli değil. Zamanında buraları alanların çoğunun şu anda oralardaki faaliyetleri göstermelik.

Yani biri zamanında madeni almış, Taahhüdü gereği, faaliyet başlamış ama sadece kontrol esnasında göz boyamak amaçlı. Adamın asıl amacı, uygun zaman geldiğinde madeni satabilmek. Biri gelmiş, 250 bin dönüm yer almış. Bu kadar büyük alanı nasıl çalıştıracak soran yok. Eğer şu anda madenlerin tümü amacına uygun kullanılmış olsa, iddia ediyorum, bu ülke ihya olur.

DEVLET İSTESİN YOLSUZLUK BİTER!

Bu yolsuzlukların ve sorunların tek çözümü devlet. Eğer devlet bu işe günün koşullarına göre kimseyi zora sokmayacak düzenlemeler getirip, madencinin yanında olsun, çok kısa bir süre içinde bu işler tarihe karışır.