İL OLMAK DERDE DEVA OLMADI -3-

Türkiye'de bir çok ilçe il olma hayalini kurarken, 1989 yılından bu yana il olan 14 kentin bazıları bu statünün nimetlerinden yararlandı, il olmak bazılarının dertlerine ise deva olmadı.

KARDEMİR FİTİLİ ATEŞLEDİ

Zonguldak'a bağlı 13 hanelik mahalle konumundaki Karabük, 1937'de demir çelik fabrikalarının temelinin atılarak bir süre sonra faaliyetine başlamasından sonra cazibe merkezi haline gelmeye başladı. 1995'de Türkiye'nin 78. ili yapılan Karabük'te 1990'da 244 bin olan nüfus, özellikle Karabük Demir ve Çelik Fabrikalarının (KARDEMİR) kan kaybetmesinin olumsuz yansımaları nedeniyle 2000'de 225 bin'e kadar geriledi.

KARDEMİR'in, 1995'de özelleştirilmesi ve istihdam azalışının kentten göçün en önemli nedenleri arasında yer aldığı belirtiliyor.

Fabrikanın son dönemlerde gerçekleştirdiği yatırımlarla sıkıntılı dönemlerini atlatması, OSB'ye yatırımlarının artması, 29 Mayıs 2007'de Karabük Üniversitesi'nin kurulmasının onaylanması ve turizm potansiyelinin her geç gün yükselmesinin gelecek için umut verdiği ifade ediliyor.

Karabük TSO Başkanı Şaban Akyüz, geçmişte 17 bin işçinin çalıştığı KARDEMİR'de bu sayının 4 bin civarına düşmesinin istihdamı olumsuz etkilediğini, ancak son yıllarda gerçekleştirilen yatırımlarla ekonomik ve sosyal alanda hareketlilik yaşanmasını sağladığını söyledi.

Akyüz, ''Tarihi konaklarıyla ünlü Safranbolu ile antik kent bulunan Eskipazar ilçeleri de turizm açısından cazibe merkezi konumuna geldi. Karabük Üniversitesi'nin de kurulması ilimizin sosyal açıdan gelişmesine önemli katkı
sağlayacak. Karabük il olduğundan itibaren tarihi günlerini son yıllarda yaşamaktadır'' diye konuştu.

KİLİS'TE TEK SİNEMA VE TİYATRO YOK

Kilis'te özel sektör yatırımları istenilen düzeyde olmadığı için işsizlik önemli sorunların başında bulunuyor. 1995'te Türkiye'nin 79. ili olan Kilis, ekonomik, sosyal ve kültürel alanda kalkınmasını hızlandırmaya çalışıyor.

Bugün tek bir sinema ve tiyatronun bulunmadığı Kilis'te, 7 Aralık Üniversitesi ile sosyal ve kültürel yaşamda
canlılık bekleniyor.

Kilis Belediye Başkanı Abdi Bulut, Kilis'in il olmasının sosyal, kültürel ve ekonomik etkileri olduğunu belirterek, ''Ancak, diğer iller kadar yeterince ivme sağlayamadı. Şehrin açılımlarını doğru şekilde yaparak ivmeyi artırmak
istiyoruz'' dedi.

Komşu il Gaziantep'e bağımlı durumda kaldıklarını, ihtiyaçlarını oradan temin ettikllerini anlatan Bulut, ''Yatırımcılar daha cazip olduğu için Gaziantep'i tercih ediyor. Kilis sanayisi, tarıma ve hayvancılığa dayanıyor. Kilis'te her 6 kişiden 5'i göç etmiş; 600 bin nüfusu başka şehirlerde yaşıyor. Kilis'in gelişebilmesi için önemli ölçüde sermaye birikimi ve müteşebbis ruh gerekli'' dedi.

Kilis'in il olmasıyla konut ihtiyacının arttığını bildiren Bulut, TOKİ işbirliğiyle 224 konut yapıldığını, 640 konuttan oluşan ikinci etabın Haziran ayında teslim edileceğini söyledi.

12 YILDA ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER OLDU

Kilis Vali Yardımcısı Eren Arslan da Kilis'in il olma statüsüne kavuştuktan sonra 12 yılda önemli değişikler yaşandığını bildirdi.

Temel eğitimde önemli hamlelerin atıldığını, sağlık alanında modern bir hastanenin tamamlandığını ve her semte poliklinik kurulduğunu, tarihi eserlerin restore edilerek turizme kazandırılmaya çalışıldığını anlatan Arslan, altyapı
çalışmalarının şehrin çehresini değiştirdiğini, KÖYDES Projesi kapsamında tüm ilçe ve köy yollarının yapıldığını kaydetti.

EV KİRALARI ARTTI

Kilis Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Özçiloğlu da Kilis'in il olduktan sonra Özel İdare'nin bütçesinden daha çok yararlanabildiğini ve Suriyeile ilişkilerin valilik düzeyinde gerçekleşmesinden dolayı daha çok verimli
olduğunu söyledi.

Özçiloğlu, il olduktan sonra memur akımı yaşandığını, bunun kentin sosyal ve ekonomik yaşantısına katkısı olduğunu, ancak ev kiralarının yükseldiğini ifade etti.

Kilis Organize Sanayi Bölgesi'nde (OSB) şu anda gıda ve tekstil ağırlıklı 20 küçük boy işletmenin faaliyet gösterdiğini, toplam 500 kişinin istihdam edildiğini bildiren Özçiloğlu, şunları kaydetti:

''Kilis'te işsizlik, Türkiye ortalamasının çok üstünde. Tarımda çalışan nüfus fazla olduğu için gizli işsizlik de var. Hizmet sektörü yok, sanayi sektörü yeni gelişiyor. Kentte 8-10 bin işsiz var. Geçim kaynağı olmadığı için sürekli
göç veriyoruz. Yeni OSB bir an önce faaliyete geçmeli.''

KARAMAN'DA NÜFUS 18 YILDA İKİYE KATLANDI

Türkiye'nin 1989'da 70. ili olan Karaman'da çözüm bekleyen birçok sorun, il olmanın avantajıyla çözüldü.

İl olmadan önce, 70 bin nüfusuyla büyük bir ilçe olan Karaman'ın nüfusu, aradan geçen 18 yıllık sürede neredeyse ikiye katlandı.

Karaman Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Ahmet Yenilmez, Karaman'ın Türkiye'nin önemli illerinden biri olduğunu belirterek, ''İlçe iken Karamanlıların 2 hayali vardı, bunlardan birincisi il olmak ikincisi de üniversiteye kavuşmaktı'' dedi.

Karaman il olduktan sonra Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesinin temellerini oluşturacak Selçuk Üniversitesine bağlı fakülteler ve yüksek okulların kentte açıldığını bildiren Yenilmez, ''En nihayetinde bu yıl Karaman üniversitesine kavuştu. İl olmazsak Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesini ancak hayallerimizde kalırdı. Bugün Karaman'da 7 bin üniversite öğrencisi bulunmakta, bu öğrenciler de ilimize ekonomik ve kültürel olarak katkı sağlamaktadır'' dedi.

SAĞLIK HİZMETLERİNDE BÜYÜK GELİŞİM

İl olduktan sonra Karaman'daki en büyük değişikliğin sağlık hizmetleri konusunda yaşandığını vurgulayan Yenilmez, şöyle devam etti:

''Eskiden Karaman'da yataklı tek hastane Karaman Devlet Hastanesi idi. Burada da yeteri kadar uzman doktor bulunmazdı. Şimdi ise ilimizde 3 tane yataklı hastane, sağlık ocakları ve özel tedavi kurumları mevcut. Birçok önemli ameliyatlar ilimizde yapılabiliyor. Bunun yanı sıra çevre ilçelerden de artık Karaman'a tedavi için gelen yüzlerce hasta görebilmekteyiz.''

Bu durumun esnaf, çiftçi ve sanayici başta olmak üzere herkesi rahatlattığını bildiren Yenilmez, ''İlimize Gümrük Müdürlüğü açıldığı için sanayicimiz daha rahat ihracat yapabiliyor'' diye konuştu.