İL OLMAK DERDE DEVA OLMADI

Türkiye'de bir çok ilçe il olma hayalini kurarken, 1989 yılından bu yana il olan 14 kentin bazıları bu statünün nimetlerinden yararlandı, il olmak bazılarının dertlerine ise deva olmadı.

Bu çerçevede, örneğin Iğdır il olduktan sonra nüfusu yaklaşık yüzde 19 artarken, Bartın ve Ardahan'da göç durdurulamadı.

Türkiye'de uzun yıllar 67 olan il sayısı 1989 yılından itibaren artmaya başladı. Aksaray, Bayburt, Karaman ve Kırıkkale 1989 yılında Türkiye'nin yeni illeri olurken, il sayısı da 71'e çıktı.

1990 yılında Batman ve Şırnak, 1991 yılında da Bartın il statüsüne kavuşunca, il sayısı da 74'e ulaştı. 1992'de Ardahan, Iğdır, 1995'te Yalova, Kilis ve Karabük, 1996 yılında Osmaniye ve son olarak da 1999 yılında Düzce'nin il olması ile Türkiye'deki il sayısı 81'e ulaştı.

IĞDIR'DA NÜFUS ARTTI

Kars'a bağlı bir ilçe olan Iğdır, 1992 yılında il statüsü kazandı ve bundan sonra Iğdır'da, nüfus yaklaşık yüzde 19 oranında arttı.

1990 yılında yapılan nüfus sayımına göre 142 bin 601 kişinin yaşadığı Iğdır'da, nüfus 2007 yılı itibarıyla 168 bin 400'e ulaştı.

Iğdır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Kamil Aslan, Iğdır'ın il olduktan sonra ekonomik anlamda önemli bir gelişme yakaladığını belirtti.

Nahcivan Özerk Cumhuriyeti sınırındaki Dilucu Sınır Kapısı'nın açılmasıyla Iğdır'ın bir dönem göç aldığına dikkati çeken Aslan, ''Sınır ticaretinin başlamasıyla Iğdır gelişmiştir. Bu nedenle ilimizin nüfusu bir kaç yıl öncesine
kadar artmaktaydı. Ancak 2007 yılı itibarıyla sınır ticaretinin durması üzerine şu anda nüfus artışı görülmemektedir'' dedi.

BARTIN'DA GÖÇÜ DURDURMADI

Türkiye'nin 74'üncü ili olan Bartın'da ise il olmak göçü durdurmaya yetmedi.

Bartın'da, ekonomik açıdan yeterli yatırımların olmaması ve istihdam olanaklarının azlığı nedeniyle 1990'da 205 bin 834 olan nüfusun 2000'deki son sayımda 184 bin 178'e düştüğü tespit edildi.

Türkiye'de kişi başına milli gelirin oldukça düşük olduğu iller arasında olduğu bildirilen Bartın'da, göçün önüne geçilebilmesi için 2003 yılında bölgesel kalkınma projesi uygulandı.

İlde yapılan analizler sonucunda mobilya, turizm, yatçılık ve tarım sektörünün Bartın ekonomisi için avantaj sağlayacağı saptanarak çalışmalar başlatıldı. Özellikle, Amasra ilçesindeki turizm hareketliliği bölge ekonomisine
önemli katkılar sağlıyor.

YATIRIMCI İLGİSİ ARTIYOR

Ayrıca, teşvikli iller kapsamına alınan Bartın'da, işçi sigorta primleri, işveren payı ve gelir vergisi stopajının Hazine tarafından karşılanması, enerji desteği ve ücretsiz arazi tahsisi temin edilmesiyle özellikle Organize Sanayi
Bölgesine (OSB) yatırımcıların ilgisi arttı.

Nitekim, OSB'si tamamen dolarak 3 bin 500 kişiye istihdam sağlanan Bartın'da, genişletilen sanayi bölgesiyle 4 bin kişiye daha iş imkanı sağlanması planlanıyor.

Bartın Ticaret ve Sanayi Odası (TSO) Başkanı Mehmet Kemik, 2003'ten günümüze kadar ticari ve istihdam anlamında önemli gelişmeler olduğunu, ancak kent için bunu yeterli bulmadıklarını söyledi.

Nüfusun şu anda 170 bin civarına düştüğünü anlatan Kemik, şöyle dedi:

OSB'ye 2008'de doğal gazın gelmesini bekliyoruz. Böylece, daha fazla müteşebbis şehrimize akın edecektir. Bartın'da önceliğimiz limanla entegre yatırımların artırılmasıyla teşvikin verdiği imkanları da geliştirmektir. Ayrıca,
Bartın'a üniversite kurulması için girişimlerimiz sürüyor.''

ARDAHAN'DA NÜFUS AZALDI

Kars'ın ilçelerinden biriyken, Iğdır ile aynı dönemde il olan Ardahan'da, nüfusun yüzde 18,3 oranında azaldığı belirtildi.

İl Nüfus Müdürü Fatma Demirel, 1992'de il olduğu sırada Ardahan'ın nüfusunun 163 bin 731 olduğuna dikkati çekerek, bu rakamın 2000'li yıllarda 133 bin 756'ye kadar düştüğünü bildirdi.

Ardahan'da göç sebepleri ile ilgili araştırma yapan Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kerem Karabulut, göçün en önemli nedeninin ildeki sağlık hizmetlerindeki yetersizlik olarak belirlendiğini vurguladı. Karabulut, ayrıca önem sırasına göre iklim şartlarının zorluluğu, eğitim hizmetlerinde yaşanan sıkıntılar ve daha iyi bir iş imkanı bulma arzusunun göç sebepleri arasında yer aldığını söyledi.

ŞIRNAK, UMDUĞUNU BULAMAYANLARDAN

Siirt'e bağlı bir ilçe iken 1990 yılında il olan Şırnak'ta özellikle, ekonomi alanında, yeterince gelişme sağlanamadığı öne sürülüyor. 17 yıl önce yaşadıkları ilçenin il olmasına sevinen vatandaşlar, aradan geçen zamana karşın, umduklarını bulamadıklarını belirtiyor.

Şırnak Ticaret ve Sanayi Odası Genel Sekreteri Kasım Kadırhan, il olmalarının büyük ekonomik ve sosyal gelişmeler sağlayacağını düşündüklerini, ancak özellikle umdukları ekonomik gelişmelerin yaşanmadığını vurguladı.

Kadırhan, ''İl olduğunda Şırnak'a gelen dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özal, Cumhuriyet Meydanı'nda yaptığı konuşmada, 'Şırnak 10 yıl sonra Avrupai bir şehir olacak' demişti, ama sorunlar devam ediyor. Dışarıdan baktığınızda çok katlı apartmanlar, modern şehir görüntüsü var. Ancak şehre girdiğinizde altyapı sorunlarını görüyoruz'' dedi.