KAZALARDA TUTANAK DÖNEMİ BAŞLADI

Türkiye'de meydana gelen trafik kazaları içinde yüzde 87 ile en fazla payı alan maddi hasarlı kazalar için ‘tutanak’ dönemi başladı.

Trafik polisi beklemek yerine vatandaşların tutanak tutabileceği uygulamayla ilgili de vatandaşlara çeşitli uyarılar geldi. En önemli uyarıyı ise İçişleri Bakanı Beşir Atalay yaptı.

Bakan Atalay ‘maddi hasarla sonuçlanan trafik kazalarında tarafların anlaşmasına imkan tanıyan’ uygulama sırasında vatandaşların kusur dağılımı konusunda tartışmaya girmemelerini istedi. Değerlendirmeyi sigorta şirketlerinin yapacağını söyleyen Atalay ‘Sürücülerden istediğimiz formları doldurmaları’ dedi. Uygulamanın tanıtılması amacıyla düzenlenen toplantıda konuşan Bakan Atalay, tutanakların sürücüler tarafından düzenleneceğini, kusur dağılımının ise sigorta şirketleri tarafından yapılacağını belirtti.

‘TEREDDÜTE GEREK YOK’

FORMLARDAN milyonlarca bastırıldığını ve internet siteleri dahil trafik ile ilgili tüm birimlerden formların temin edilebileceğini söyleyen Atalay, bir süre sonra formların zaten her sürücüde bulunacağını kaydetti. Kaza ile ilgili tereddütü olan sürücülerin de kaza yerini fotoğraflayarak sigorta şirketlerine yardımcı olabileceğini ifade eden Atalay, vatandaşlara şöyle seslendi: ‘Bu uygulamada tereddüt etmeyin. Dünyanın birçok yerinde bu uygulanıyor. Hatta bazı yerlerde form bile doldurmadan birbirlerinin sigorta bilgilerini alarak kaza yerinden ayrılıyorlar. Her uygulamanın geçiş döneminde tereddüt olabilir. Kısa sürede bu uygulamanın hayata geçeceğine inanıyoruz. Şu anda da sigorta şirketleri kaza sonrası kendilerine ulaşan bilgiler doğrultusunda aralarında olayı çözüyor. Bundan sonra da öyle olacak.’ Atalay, gönüllülük ve uzlaşmaya dayanan uygulamanın vatandaşa zorunluluk getirmediğini vurgulayarak, ‘Ben bekliyorum diyen yine polisi bekleyecek’ dedi. 

Değerlendirme sigorta şirketinden

Tutanakta, sürücü, araç, poliçe bilgileri ile mümkünse araçların kaza yerinden kaldırılmadan çekilen fotoğrafları, yoksa durumun krokisine yer verilecek. Fotoğraf çekimi zorunlu değil, ancak kazanın doğru yorumlanması açısından tavsiye ediliyor.

Kazaya karışan taraflardan herhangi biri, tutanakla, karşı tarafın Trafik Sigortası poliçesini düzenleyen şirkete veya dilerse kendi aracı için kasko poliçesi düzenleyen şirkete başvuruda bulunacak.

Sigorta şirketleri, bilgileri Trafik Sigortaları Bilgi Merkezi’ne (TRAMER) iletecek. TRAMER de şirketlerin, kazanın oluş şeklini değerlendirerek, yüzde 0, yüzde 50 ve yüzde 100 oranları üzerinden tarafların kazadaki kusur oranlarını belirlemelerini isteyecek.

Şirketler, en geç 3 gün içinde tespitlerini TRAMER’e iletecek. Sigorta şirketlerinin kusur oranlarını farklı değerlendirilmeleri ve birbirlerinin kararlarına itiraz etmeleri durumunda, TRAMER bünyesinde oluşturulan komisyon devreye girecek.

Uygulama kapsamına en az iki aracın karıştığı maddi hasarlı trafik kazaları giriyor. Duvara çarpmak gibi tek taraflı oluşan maddi hasarlı kazalarda, yine tutanak için trafik ekiplerinin çağrılması gerekiyor.

Bu 8 olayda mutlaka polis çağırın
Sürücü belgesiz veya yetersiz sürücü belgesi ile araç kullanılıyorsa,

Sürücüde yaş küçüklüğü varsa,

Sürücüde alkol veya akıl sağlığı şüphesi varsa,

Kazaya karışan araçlardan biri veya daha fazlası kamu kurumlarına ait ise,

Kamu kurumlarına ait eşyada zarar meydana gelmişse,

Kazada sadece 3. kişilere ait eşyalara zarar gelirse,

Kazaya karışan araçlardan birinin veya birkaçının trafik sigortası yoksa,

Trafik kazası ölüm ve/veya bedeni zarar ile sonuçlanmışsa

Tutanak için kusurda anlaşmak gerekmiyor

Maddi hasarlı trafik kazalarında tarafların, trafik ekiplerini beklemeden kendi aralarında tutanak düzenleyebilmesine yönelik uygulama, 1 Nisan'da başlatılıyor.

Uygulamaya yönelik vatandaşların kafasında oluşan en büyük soru işaretini "anlaşmanın nasıl sağlanacağı" oluşturuyor.

Yetkililer, anlaşma ile sadece "tarafların, trafik ekibi gelmeden kendi aralarında kazanın tespiti" konusunda görüşbirliğine varmasının kastedildiğini vurguladı.

Söz konusu tutanakta, sürücü, araç, poliçe bilgileri ile mümkünse araçların kaza yerinden kaldırılmadan çekilen fotoğrafları, yoksa durumun krokisine yer verilecek.

Fotoğraf çekimi zorunlu değil, ancak kazanın doğru yorumlanması açısından tavsiye ediliyor. Kazaya karışan taraflardan herhangi biri, tutanakla, karşı tarafın Trafik Sigortası poliçesini düzenleyen şirkete veya dilerse kendi aracı için kasko poliçesi düzenleyen şirkete başvuruda bulunacak.

Sigorta şirketleri, bilgileri Trafik Sigortaları Bilgi Merkezi'ne (TRAMER) iletecek. TRAMER de şirketlerin, kazanın oluş şeklini değerlendirerek, yüzde 0, yüzde 50 ve yüzde 100 oranları üzerinden tarafların kazadaki kusur oranlarını belirlemelerini isteyecek.

Şirketler, en geç 3 işgücü içinde tespitlerini TRAMER'e iletecek. Sigorta şirketlerinin kusur oranlarını farklı değerlendirilmeleri ve birbirlerinin kararlarına itiraz etmeleri durumunda, TRAMER bünyesinde oluşturulan komisyon devreye girecek. Komisyonun aldığı karar, iki taraf için de belirleyici olacak.

Tek taraflı kazalar kapsamda değil

Yetkililer, düzenleme ile taraflara anlaşma zemini sağlandığını, ancak tarafların anlaşmaması halinde tutanağın eskiden olduğu gibi yine görevliler tarafından tanzim edileceğini vurguladı.

Uygulama kapsamına en az iki aracın karıştığı maddi hasarlı trafik kazalarının girdiğinin altını çizen yetkililer, duvara çarpmak gibi tek taraflı oluşan maddi hasarlı kazalarda, yine tutanak için trafik ekiplerinin çağrılması gerektiğini belirtti.

Maddi hasarlı trafik kazalarında trafik polisi veya jandarma tarafından tutanak düzenlenmesi gereken 8 koşul şöyle:

* Sürücü belgesiz motorlu araç kullanılıyorsa veya yetersiz sürücü belgesi ile motorlu araç kullanılıyorsa,
* Sürücüde yaş küçüklüğü varsa,
* Sürücüde alkol veya akıl sağlığı şüphesi varsa,
* Kazaya karışan araçlardan biri veya daha fazlası kamu kurumlarına aitse
* Kamu kurumlarına ait eşyada zarar meydana gelmişse,
* Trafik kazasında sadece 3. kişilere ait eşyalara zarar gelirse,
* Kazaya karışan araçlardan birinin veya birkaçının trafik sigortası yoksa,
* Trafik kazası ölüm ve/veya bedeni zarar ile sonuçlanmışsa.

Tutanak formu yoksa düz kağıda yazılabilir

Tutanak formları, sigorta acentelerinden alınabilecek. Formlar ayrıca, 1 Nisan 2008 tarihinden sonra düzenlenecek Trafik Sigortası poliçelerinin yanında sigorta şirketleri ve acenteler tarafından ücretsiz verilecek.

Söz konusu belgeler, www.sigortacilik.gov.tr, www.tsrsb.org.tr, www.egm.gov.tr, www.tramer.org.tr, www.tsof.org.tr internet adreslerinden de temin edilebilecek.

Bu sitelerden elde edilecek çıktılar, çoğaltılarak da kullanılabilecek. Kaza anında kişilerin yanında tutanak bulunmuyorsa, düz bir dosya kağıdı üzerinde de anlaşma sağlanabilecek.

Taraflar, sürücü, araç ve poliçe bilgilerini yazacak, yine varsa araçlar kaza yerinden kaldırılmadan çekilen fotoğraflar eklenecek veya kağıt üzerine kroki çizilecek.

Kaza Tespit Tutanağı
Örneğin seyir halindeyken önünüzdeki araca çarptınız ve araçlarda maddi hasar meydana geldi. Yaptığınız kazada kamuya ait bir mala veya araca zarar vermediyseniz, çarptığınız aracın sürücüsüyle anlaşabilirsiniz. Bu durumda aracınızda bulundurmanız gereken “Maddi Hasarlı Trafik Kazası Tespit Tutanağı”nı dolduracaksınız.

İmzalamanız şart
Tutanakta, kaza tarihi, saati, yeri, sürücü ve araç bilgileri, trafik sigortası poliçe bilgileri, çizim olarak yer alan araç üzerinde ilk darbe alan yerin işaretlenmesi gibi bilgiler ve kazanın oluş şeklinin anlatılması kısımları bulunuyor. Bu bölümleri doldurduktan sonra imza atacaksınız. İmzasız tutanaklar kesinlikle geçersiz olacak. Eğer çarptığınız kişiyle anlaşamazsınız mevcut uygulamada olduğu gibi trafik ekibi çağırmanız gerekiyor.

Mümkünse fotoğraf çekilecek
Yeni uygulamada mümkünse araçlar kaza yerinden kaldırılmadan farklı açılardan fotoğraflarının çekilmesi isteniyor. Çekebilirseniz, fotoğraflarla birlikte hazırladığınız tutanakları, karşı tarafın sigorta poliçesini tanzim eden sigorta şirketine veya kasko poliçesinden tazminat talep edilecekse kasko sigortası poliçesinin tanzim edildiği şirkete göndereceksiniz. İkiden fazla aracın karıştığı kazalarda birden fazla form doldurulması ve her bir formun tüm sürücüler tarafından imzalanması gerekiyor.

Ehliyet yoksa tutanak da yok
Ehliyetsiz veya eksik belge ile araç kullanan, alkol veya akıl sağlığı şüphesi bulunan, trafik sigortası bulunmayan, kazaya karışan araçlardan bir veya daha fazlasının kamu kurumlarına ait olması durumunda, kaza sonucu yaralamaya veya ölüme sebep verilen durumlarda ise tutanak doldurulmayacak. Bu durumlarda eskisi gibi trafik polisi ya da jandarmaya haber verilecek.

Memiş: Bu haliyle sorun yaşanacak
Ankara Karayolu Trafik ve Yol Güvenliği Araştırma Enstitüsü Başkanı İhsan Memiş, yeterli bilgilendirme ve eğitim verilmeden başlanacak yeni uygulamada sorunlar yaşanabileceğini öne sürdü. Memiş, “Trafikte yaklaşık 15 kural ihlalinde anlaşabileceğinin belirlendiği”ni ifade ederek, sürücüleri eğitecek seminerlerin yapılmadığını kaydetti. “Bu hali ile çok sorun yaşanacaktır” diyen Memiş, tutanakların akaryakıt istasyonlarında verilmesi gerektiğini vurguladı.

Bu bir reform
Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu (TŞOF) Başkanı Fevzi Apaydın yeni uygulamayı reform olarak nitelendirdi ve şoför esnafından maddi hasarlı trafik kazalarında karşı tarafla anlaşmalarını istedi. Apaydın, “Burada amaç şudur: Maddi hasarlı kazalarda trafik polisini meşgul etmemek, yolu kapalı tutmamak” dedi. Apaydın, yaklaşık 1 milyon kaza tespit tutanağının federasyona bağlı 780 odaya gönderildiğini kaydetti.