Ergenekon, babamın cinayeti ile başladı
Ergenekon, babamın cinayeti ile başladı
1948'de öldürülen ünlü yazar Sabahattin Ali'nin kızı Filiz Ali: Babamın öldürülmesi, Ergenekon tarzı ilk cinayettir. Ülkede hep aynı oyun sahneleniyor..
Türkiye, 1970'lerin başından beri kontrgerillayı ve derin devleti tartışıyor. En son geçen hafta Danıştay saldırısı ve Hrant Dink suikastıyla bağlantılı olarak gerçekleştirilen Ergenekon operasyonunda, Susurluk skandalının baş aktörlerinden emekli Tuğgeneral Veli Küçük tutuklandı. Ergenekon 1940'lı yılların sonundan itibaren oluşturulmaya başlanan kontrgerillanın sivil unsurlarına verilen isim. Kontrgerillanın başlangıcı da ünlü edebiyatçı Sabahattin Ali'nin 1948'de öldürülmesi kabul ediliyor. Ali, hedef gösterilmesi nedeniyle Bulgaristan'a kaçarken Kırklareli'nde silah kaçakçılığı suçundan ordudan atılan astsubay Ali Ertekin tarafından öldürülmüştü. Cezaevinde bir yılını doldurmadan afla serbest kalan Ertekin, tıpkı Dink'in katili gibi Ali'yi "milli duygularının galeyana gelmesi" nedeniyle öldürdüğünü söylemişti. Bu haftaki konuğumuz Sabahattin Ali'nin kızı, ünlü müzikolog, Prof. Dr. Filiz Ali'yle faili meçhul cinayetleri konuştuk.
EMEKLİ MAAŞINI VERMEDİLER
* Babanızın ölümündeki trajedi hayatınızı nasıl etkiledi? Her baba mutlaka kızını sever ama babamın bana olan sevgisi başkaydı. O bana çok düşkündü ben de ona. Benim eğitimim babamla başladı. Öldürüldüğünde sanat, edebiyat, spor eğitimimi tamamlamıştım. Babam 11 yıl boyunca bana bunları öğretmişti.
* Büyüdükten sonra Sabahattin Ali'nin ölümü üzerindeki sır perdesini aralamak için girişimleriniz oldu mu? Tabii ki. Ama her kapı kapandı yüzümüze. Hiçbir şey çıkmadı çünkü üstü kapatıldı. O dönemde AİHM de yoktu. Avukatlarımızı bile "Bu işi kurcalamayın" diye tehdit ettiler. Annem ve benim peşimde uzun yıllar sivil polis dolaştı. Bunlar koruma polisi değil izleme polisleriydi. Babam öldükten sonra biz kimlerle görüşüyoruz, neler yapıyoruz diye takip altındaydık. Bir de gözdağı vermek için takip ediyorlardı. Ama aynı devlet bana burs verdi, Ankara Devlet Konservatuvarı'nda parasız yatılı okuttu. Gerçekten ilginç bir memleket. Tabii ben sınavı kazanarak yatılı okudum. Sonra görev de verdiler. Ama babam 25 yıllık öğretmen olduğu halde üç ayı eksik olduğu gerekçesiyle bize emekli maaşı bağlamadılar.
HESAP SORAN KİMSE ÇIKMADI
* 60 yıl önce işlenen Sabahattin Ali cinayetiyle geçen yıl gerçekleşen Hrant Dink suikastını karşılaştırdığınızda neler çıkıyor? Babamın öldürülmesi bu tarzda işlenen ilk cinayettir.
* Kontrgerilla veya bugünkü gündemdeki adıyla Ergenekon tarzında mı? Evet. Cinayet, CHP iktidarı döneminde işlendi. Katil Ali Ertekin ifadesinde Sabahattin Ali'yi vatan haini olduğu için, milli duyguları galeyana geldiği için öldürdüğünü söyledi. İnsan soramadan edemiyor; "Nereden biliyorsun? Tanıyor musun ki Sabahattin Ali'yi?" 60 yıl sonra da Hrant Dink'in katili de "milli hisleri galeyana geldiği" için öldürmedi mi hiç tanımadığı Dink'i? Bunlar ezberletilmiş sözler, senaryosu önceden yazılmış komediler veya trajediler. Bu oyun tekrar tekrar sahneye konuluyor. Üstelik de o kadar acemice sahneleniyor ki doğru dürüst rejisörü de yok. Çünkü hesap soran yok. Biz de sormadık hesabımızı.
Hedef gösterme 1944'te başladı
"İNSANLARI hedef gösterme, Türkiye'de 1944'te başlıyor. Nihal Atsız çıkardığı bir broşürde babama "Vatan haini" diyor. O da dava açıyor. Davayı ırkçı - Turancılar basıyor. Babam adliyenin penceresinden atlayıp kurtuluyor. Behice Boran, Niyazi Berkes ve Pertev Naili Boratav'ın görevlerine son vermeler, kürsülerinin kaldırılması, hedef göstermelerin başlangıcıydı. Boratav, Berkes ve Abidin Dino yurtdışına gitmek zorunda kaldı. Türkiye'de ekmek kazanamaz duruma geldiler. Niyazi Bey (Berkes) Türkiye özlemiyle İngiltere'de öldü gitti... Kolay yetişmeyen, değerli insanlarını kurban etmenin mantığını anlamış değilim. Bu ne biçim bir ruh hastalığıdır?"
Katile ev verdiler aylık bile bağladılar
* Dönem dönem kontrgerillayla ilgili Meclis komisyonları oluşturuldu. Sizin bilginize başvuran oldu mu? Hayır. Bir tek bir önceki dönemde CHP milletvekilliği yapan Mustafa Gazalcı, İçişleri Bakanı ve Başbakan'ın cevap vermesi istemiyle soru önergeleri verdi. Ama kendisine dosyanın çoktan kapandığı bilgisi verildi.
* Babanızın Kırklareli'ndeki öldürülmesi davası dosyasına baktınız mı hiç? Vaktiyle bir gazeteci arkadaşım peşine düştü dosyanın. Ama hep farklı cevaplar verdiler; yok adliyeyi su bastı dosyalar yandı... Ama herhalde bilgiler MİT'in arşivinde vardır.
* Sabahattin Ali'nin ölümüyle ilgili katil dışında deşifre olan isim oldu mu? Cesedinin denilen yerde bulunup bulunmadığını, nereye gömüldüğünü bilmiyoruz. Cesedin annem ve babaannem tarafından teşhis edilmesine izin verilmedi. Ayrıca babamın katiline Anadoluhisarı'nda ev verildiği, hatta aylık bağlandığı ortaya çıktı.
SERBEST KALIRLAR
* Babanızı öldüren kişi hâlâ yaşıyor mu? Yakın zamanda öldü. Bir yıl bile yatmadı.
* Ergenekon operasyonundan bir sonuç çıkabileceğine inanıyor musunuz? Her şeyi örtbas eden bir sistemimiz var. Bu cinayetlerde her zaman devletin belli kuruluşlarının adı geçiyor. Çok iyi organize olmuş bir örgüt. Kendilerine küstahça güveniyorlar. Ben Ergenekon operasyonundan da bir şey çıkacağına inanmıyorum. Yarın, öbür gün serbest bırakılacaklardır. "Hepimiz Ogünüz" diye ortalıkta gezinen insanlar var.
* Peki, Sabahattin Ali cinayeti çözülseydi Türkiye'nin yakın tarihi farklı olur muydu? Sabahattin Ali cinayeti çözülseydi sonraki cinayetler yaşanmazdı. Hatta Demokrat Partililerin başına gelenler bile olmayabilirdi. Adnan Menderes ve diğer isimler idam edilmezdi.
Babam son yıllarda yeniden keşfedildi
* Sabahattin Ali'nin hak ettiği değeri görmediği iddiasına ne diyorsunuz? Babam hayattayken edebiyatçı olarak çok ilgi gördü. Ölümünden sonra, ölümünün trajikliğinden ötürü ve politik nedenlerden dolayı uzun bir süre unutturulmaya çalışıldı. Yani öldürmek yetmedi. 1965'e kadar hiçbir kitabı basılmadı. Bu yıllar kitapları yayımlanmayan bir yazarın unutulması için önemli bir süre. Ama ilginç bir şekilde bu zaman içinde de unutulmadı. Çünkü kitaplarının eski baskıları elden ele dolaştı. Demek ki Sabahattin Ali'ye her dönem ilgi oldu. Ama konuştuğum an gençlerin bir bölümü Sabahattin Ali'nin adını bile duymamış. Ancak son dönemde Sabahattin Ali'nin tekrar keşfedildiğini görüyorum. Şiirlerinden yapılan şarkılar neredeyse anonim. İnsanlar, bu şarkıları Sabahattin Ali'nin şiirleri olduğunu bilmeden çok seviyor.
Aldırma Gönül'ün yazarı
ÖĞRETMENLİK yapan Sabahattin Ali, 1932'de Atatürk'ü yeren şiir okuyunca tutuklandı. Bir yıl cezaevinde yattı, solcu diye Milli Eğitim Bakanlığı tarafından görevinden alındı. Bulgaristan'a kaçmak isterken yolda öldürüldüğünde 42 yaşındaydı. Kuyucaklı Yusuf, Kürk Mantolu Madonna ve İçimizdeki Şeytan gibi klasiklerin yazarı olan Ali'nin, Leylim Ley, Aldırma Gönül, gibi şiirleri de bestelenerek dillerden düşmeyen şarkılar haline geldi.
kiraz IP: 163.156.240.xxx Tarih : 28.01.2008 14:36:08
turkiyede insan gibi yasayan insana dokunmuyorlar.demekki bazi seyleri yaptiki sonuc bu oldu.behice boran ve digerlerine gelince bende gayet iyi biliyorum.o meseleleri.azmi kiskirttilar milleti solculuk davasina.icinde cok yakin ailemden biri vardi.kendiside once ist sonrada londraya kacti.ama sonradan pisman oldu.belki babanda yasasaydi yaptiklarindan pisman olcakti bugun.buna eminim. az genc olmedi onlarin sayesinde.yaptigi bestelere gelince .hangi kisim dinliyor vede yorumluyor oda acikca ortada.aldirma gonul aldirma.halen solcu kisimin marsi.leylim leyide soylememe gerek yok galiba.livaneli canli ornek
Gökhan IP: 85.108.158.xxx Tarih : 28.01.2008 14:33:24
Teoman Bey,fikir özgürlüğüne her zaman varım.Ama,nasıl ki Hz.Muhammed'e küfredilmesi çamur atılması fikir özgürlüğü kapsamına giremez ise,Atatürk e bu şiirde veya herhangi bir şekilde küfredilmesi de fikir özgürlüğü kapsamına girmemeli.Aksi halde herkesin birbirine küfür etmesi doğal olur.Bunun dışında AB bizi insan hakları konusunda inceleyeceğine kendilerine baksın önce.Biz başkası ne der diye değil bize yakılır mı,uyar mı,bizi düze çıkarır ileriye götürürmü anlayışında iş yaptığımız zaman kazanırız.Yani önce biz kendi değerlerimize saygı ile sahip çıkacağız.Biz AB ye karşı böylesine teslimiyetçi ve her şeyi onlardan öğrenecez mantığı ile bakarsak yanılırız.Esas o bizleri batağa götürür.Bu ezeli ve ebedi düşmanlar ki bunu her fırsatta kanıtlıyorlar,bizim bir adım ileri gitmemeizi istemez.Hangi AB ülkesinde bu kadar özgürlük var?Teröristler artık mecliste daha ne olsun?Bu kadar özgürlüğe yokum,çünkü bu devletin temeline bomba koymaktır.
Gökhan IP: 85.107.224.xxx Tarih : 28.01.2008 21:40:41
Sayın Törün,Çok ilginç bir yere vardınız.Atatürk'e suikast girişiminde bulunanlar da asılmamalıydı size göre o zaman.Buraya çıkıyorsunuz.Kaldı ki bu tip saldırıların hedefi de önce sözlü sataşmalar,küfür ve iftiralar ile gözden düşürmek sonuçta da mahkum etmektir toplum önünde.Elinde silah ile gözü dönmüş biri size saldırısa ki inşallah olmaz,siz ona o zaman hümanizmadan bahsedin bakalım insafa gelir mi?Elbette benim de isteğim insanların birbirine saygı ve sevgi ile yaklaşması,insanlık paydası altında yaşama olgunluğunu göstermeleri ama,binlerce yıldır denendi olmuyor.Kubilay'ın ailesine anlatın bakalım onu şehit edenlerin insan olabileceğine inanabiliyorlar mı?Herşey konuşulur tartışılır ama millet üzerinde hayat hakkı bulunan ömrünü sadece milletine adamış birinin kişiliğine çamur atmak konuşulamaz.Ayrıca Salman Rüşdi ile bu olayın uzaktan yakından alakası da yoktur.Biri Tanrıya hakaret,diğeri devletin kurucusuna hakaret.Tanrıya hakaret edenin şahsı ve Tanrı ile arasındadır.Ama Atatürk' e hakaret tüm vatanseverleri ilgilendirir.Burada Sabahattin Ali yi öldüreni yüceltmem sözkonusu da değildir.Yorumumda başına gelene şaşmadım diye yazmıştım sadece.
TeomanTörün IP: 88.240.145.xxx Tarih : 28.01.2008 17:22:27
Yazdığı münasebetsiz şiirden dolayı, Atatürk döneminin adaleti Sabahattin Ali'ye sadece bir yıl hapis ve memuriyetten men cezası vermiştir. Atatürk peygamberlik iddiasında değildi; tam tersine "Humanizma"yı hedefliyordu. Salman Rûştî için idam fermanı çıkaran Humeyni'ye mi özeniyoruz? Bu düşünce ile hem Atatürk'e put gibi tapıldığını iddia eden yobazlara koz veririz hem de onun, çağdaşlığı "adam olma" diye tanımladığı "Humanzima" hedefinden şaşarız ve nihaî özlemi tam demokrasi olan Atatürk'ün ruhunu tazip ederiz. Elbette, Sabahattin Ali, durduk yerde (kendini Tanrı zanneden) kendini bilmez biri tarafından, karanlık güçlerin tahriki ile öldürüldü ve çağdaş zihniyetli Türkler utandırıldı. Kâlbi bu korkunç cinayetin acısı ile dolu evlâdını daha fazla rencide etmeyelim.
Gökhan IP: 85.108.158.xxx Tarih : 28.01.2008 11:55:28
Acaba Sabahattin Ali neden öldürüldü?Durduk yere kendini bilmezin biri mi öldürdü?Atatürk 'ü yeren şiiri neydi? Şahsen o şiiri internette aradım buldum.Bu şiiri Atatürk e yergi olsun diye yazdı ise başına gelene pek şaşmadım dersem yalan olmaz.Bugünlerde Türk milletine çamur atan,hakaret eden de Nobel aldığına göre olur böyle şeyler. Yahu en başta sen kim olursun da Atatürk'ü yerersin?O'nun yaptığının binde birini yapsan neyse.Hani Padişaha elpençe durup lutuf ve ihsan beklemediği,ABD ya da İngiliz mandalığını reddettiği için mi yoksa milletin vatanın namusunu koruduğu için mi yermiş bu zat Ata'mızı?..
TeomanTörün IP: 88.240.145.xxx Tarih : 28.01.2008 13:34:44
Gökhan Bey, Hangi nedenle olursa olsun; özellikle ne kadar yanlış olursa olsun, bir insanın özgürce fikrini ifade ettiği için, hele, Türklerin çeşitli mihraklarca insan hakları ihlâl etmekle itham edildikleri bu dönemde, caniyane bir karşılık almalarını destekleyen bir ifade kullanmanızı size hiç yakıştıramadım. Bu zihniyetten cesaret bulacak Derin Devlet Türkiyeyi batağa götürür.
B.Coskun IP: 78.42.26.xxx Tarih : 29.01.2008 09:11:15
Selamlar, Bosuna tartisiyorsunuz vatandaslar akil var izan var, Hrant dinkin öldürülebilecegini kendisi dahil bütün Türkiye tahmin ediyordu.Onun öyle TV programlarini oturumlarda nasil Milleti kiskirttigi otada idi. Onun yaptiginin yüzde onunu batili ülkelerde yapin daha modern bir uslubla halledilirsiniz (Hamlemidoglu) batinin kirli camasirlarini ortaya atiyorduki hemen halledildi.Oviraptor'a tam katiliyorum. Saygilar
oviraptor IP: 88.245.51.xxx Tarih : 28.01.2008 21:45:36
hangi devlet olursa olsun eğer onun değerlerini yok etmeğe aşağılamaya küçük düşürmeye kalkan olursa kendini müdafa eder ama bazı devletler açiz kalmakta yani kendilerine vatandaşlarına yapılan eziyete hakarete ses çıkaramaz o zamanda bu hakaretleri kabullenemeyen vatandaşta bu hesabı sormada kendini memur olarak görür ve cezayı kendi verir. demokrasi sınırsız özgürlük değil başkalarının değerlerine saygı göstermektir
