Gıda krizi bankaları tarla avcısı yaptı

Tarım için verimli toprakları bulunmayan ülkeler sınırları dışında tarım arazisi kiralamak veya satın almak için harekete geçti * Başta Wall Street bankaları olmak üzere finans şirketleri fon yerine verimli tarlalara yatırım yapmaya başladı..

Küreselleşme ve kuraklık dünyanın üzerinde en çok kafa yorduğu iki kavram. Bu iki kavramın getirdiği sorunlar özellikle AB, Çin, ABD, Suudi Arabistan ve Libya gibi ekonomileri birbirine tamamen zıt iki karar almaya zorluyor. Artan kuraklık gıda sıkıntısı yaratacak endişesiyle dünya üzerinde birçok ülke kendi sınırları dışında toprak satın alarak gıda krizine çözüm arıyor. Diğer yandan da küreselleşmenin en büyük savunucuları olan Batılı ülkeler değil tarım alanlarını satmak şirketlerini bile yabancılara kaptırmamak için yasal düzenlemeler yapıyor.

ÇİN TARIMDA VERİMSİZ
Bugün için kısa vadeli en önemli sorun gıda krizi gibi görünüyor. Gıda krizinin giderek yaygınlaşması, ülkelerin sorunun çözümüne yönelik yeni arayışlara yönelmesine neden oluyor. Batılı ülkelerin yoğun tüketim alışkanlıklarına Asya ülkelerinin de eklenmesi gıda da yaşanan darboğazı hızla büyüyen bir sorun haline getirdi. Tarım arazisi olmayan ülkeler üretim için uygun arazisi olan ülkelerde toprak kiralama veya satın almaya başladı. Suudi Arabistan'dan Çin'e, Libya'dan Sudan'a kadar çok sayıda ülke kendi sınırları dışında tarım ve hayvancılık yapma arayışına girdi. Dünya üzerinde tarıma uygun alan miktarının giderek azalması ve bu nedenle değerlenmesi yatırımcıları da harekete geçirdi. Başta Morgan Stanley gibi Wall Street'in büyük bankaları olmak üzere çok sayıda finans kuruluşu ve hedge fon büyük miktarda tarım arazisi almaya başladı.

Uzmanlar petrol ve altının yanı sıra artık tarım arazilerinin de yakın gelecekte yatırımcılarına büyük kâr vaat eden varlıklar haline geleceğine dikkat çekiyor. Pekin Hükümeti giderek artan ve gelecek 5 yılda katlanması beklenen gıda talebini karşılamak için yeni politikalar geliştirdi. Politikaların başında ülke dışında tarım için toprak alımı veya kiralanması geliyor.

Çin dünya üzerindeki toplam çiftçi sayısının yüzde 40'ını barındırırken tarıma uygun arazinin oranı yüzde 9. Çin bu çerçevede Batı Sibirya'da tarım alanı kiralamak için Rusya ile görüşmelere başladı. Afrika ve G. Amerikalı ülkelerle de temaslar sürüyor. Eski Sovyetler Birliği'nin tahıl ihtiyacının yüzde 40'ını karşılayan Ukrayna ise 200 bin hektar toprağını buğday yetiştirmek üzere Libya'ya kiraladı bile. Ülkede şimdi yabancılara tarla satışı gündeme geldi.

En değerli 8 nehrin 2'si Türkiye'de

Dünya üzerinde 14.8 milyar hektar toprak bulunuyor. Bu miktarın yalnızca 1.4 milyar hektarlık bölümü tarıma uygun. Ancak bu rakamın da her yıl 100 bin kilometre karesi erozyon, yerleşim ve sanayi alanı açma gibi nedenlerden dolayı kaybediliyor. Tarıma uygun arazilerin büyük bir bölümü ise dünyanın en büyük ve en verimli nehirlerinin çevresinde bulunuyor. Bunlar sırasıyla Nil, Amazon, Ren, Mississippi, Yellow, Ganj, Dicle ve Fırat nehirleri. Türkiye için sevindirici haber bu 8 nehirden 2'sinin, Dicle ile Fırat'ın Türkiye'de bulunuyor olması. Ancak bu nehirlerin etrafında bulunan verimli toprakların verimliliğini sürdürebilmeleri için öncelikle bu nehirlerin kurutulmaması, temiz kalması ve suyunun verimli olarak kullanılması gerekiyor.

Ukrayna'da verimli araziler kapış kapış

Ukrayna, Kazakistan ile birlikte dünyanın tahıl ambarı olma yolunda ilerliyor. Bu gelişmeleri yakından takip eden Ukraynalı hedge fon şirketi Sphere'de şimdiden tarıma uygun toplam 30 bin hektarlık arazi alımı gerçekleştirdi. Diğer yandan Sudan da Mısır'da tahıl ekimi için yoğun görüşmeler sürdürüyor. Özellikle Ortadoğu'da bulunan petrol zengini ancak tarım alanı bakımından fakir olan ülkeler ise son gıda krizinden ders alarak piyasalardaki az miktarda gıda için savaşmak yerine doğrudan üretici olmayı tercih ediyor. S. Arabistan tarıma uygun arazisi yeterli olmadığından tahıl, et ve balık gibi ihtiyaçlarını karşılayabilmek için farklı ülkelerde geniş tarım ve çiftlik arazileri arayışına çıktı.