KEY listesinde adınız yoksa

'Konut Edindirme Yardımı'na (KEY) ilişkin kanun 1986 yılında yasalaştı. 01.01.1987 günü de uygulanmaya başlanmıştı. Dokuzdan fazla işçi çalıştıran özel sektör işvereni ile hemen tüm devlet çalışanları adına kamu, ücretlerden kesinti olmaksızın herkes için eşit tutarda yardım yapacaktı. 

Yani ücretin-aylığın belli bir oranı değildi. İşverenler, tasfiye edilen Emlak Bankası'na her çalışanı için eşit tutarda para ödedi. 3320 sayılı Kanun gereğince çalışanlar için işverenlerince ödenen KEY'ler altışar aylık mevduat faizi ile değerlendirilmekteydi. İlgili 10. maddeye göre; "Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı İdaresi Başkanlığı, bu Kanun uyarınca Türkiye Emlak Kredi Bankası'nda açılan hesaplarda toplanan paraları devlet tahvili, Hazine bonosu veya gelir ortaklığı senedine yatırmak sureti ile nemalandırabilir. Türkiye Emlak Kredi Bankası, söz konusu hesaplarda toplanan paraların bakiyesine altı ay vadeli mevduata uygulanan oranda faiz tahakkuk ettirir..." demekteydi. 1999 sonrasından dağıtıldığı zamana kadar ise KEY paralarının verildiği EGYO'nun (Emlak Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı'nın) değer artışı ile hesaplamalar yapıldı.

Kamuda çalışan işçi ve memurlar için çalıştıkları kurumlar, özel sektör çalışanları için de SSK (yeni adıyla SGK) KEY ödentisine ilişkin listeleri 28 Şubat 2008 günü Tasfiye Halindeki Türkiye Emlak Bankası'na verdi. Ancak gerek kamu kurumları gerekse SGK isim listelerini muntazam tutmadığı için isimlerde eksiklikler var. Hak sahipleri, listede yer alıp almadıklarını www.keyodemeleri.com web sayfasından TC kimlik numarası veya sosyal güvenlik numarası ile öğrenebiliyor. Ancak listelerdeki KEY rakamlarında eksiklikler var. Hatta bazı devlet kurumları ile belediyelerden hiç KEY ödenmediğine ilişkin bildirim yapılmış.

1987-1995 yılları arasında KEY ödentileri her ay işveren ve devletçe Emlak Bankası'na yatırılıyordu. Her 3 ayda bir de bu paraların kimin adına ödendiğini açıklayan 'şahıs icmal bordrolarının' verilmesi gerekiyordu. Ancak gerek Emlak Bankası ve gerekse belge tutmak ve geciken ödemeleri tahsil ile görevli olan SSK, o yıllarda para almaya gelince alıyorlar ama 3'er aylık şahıs icmal bordrolarına gelince almıyorlardı. İşte bu nedenle hem isimler eksik hem de isimlere ait tutarlar yanlış.

Süreç nasıl işleyecek?

KEY ödeme listeleri, 27 Temmuz 2008 günü yayımlanan Mükerrer Resmî Gazete'de ilan edildi. Listede isimleri çıkmayan kişiler ile aldıkları paranın düşük olduğunu öne sürenler ilan tarihinden itibaren 3 ay içinde; memur iseler çalıştıkları kuruma, özel sektör çalışanı iseler de SGK'ya itiraz edebilecek. İtirazların son günü 27 Ekim 2008. Kanun'da, "Türkiye Emlak Bankası Anonim Şirketi'ne iletilen listelerde isimleri yer almadığı halde, konut edindirme yardımına müstahak olduğunu ileri sürenler... kurum ve kuruluşlara başvurmaları halinde, adlarına daha önce konut edindirme yardımı yapıldığı hususunun her zaman düzenlenmesi mümkün olmayan nitelikteki belgelerle kanıtlanması veya bu durumun ilgili kurumların kayıtları ile anlaşılması kaydıyla, konut edindirme yardımı tutarları ilgili kurum veya kuruluşlarca hesaplanarak ilgililerin başvurusunu izleyen 2 aylık süre içinde ... Bankaya bildirilir..." deniliyor.

Başvuru yapılacak yerler

İtirazlar, KEY ödentilerini bildirmekle yükümlü kurum ve kuruluşlara yapılacak. 1987-1995 arasında SSK'lı olarak özel sektöre ait 10 veya daha fazla işçinin bulunduğu işyerlerinde çalışanlar eski adıyla SSK'ya yeni adıyla SGK'ya itiraz edebilecek. Bu durumda hem o dönemde çalıştıkları kuruma (halen açıksa) hem de SGK'ya itiraz etmekte fayda var. Ama itirazın ekinde belge yoksa itirazınız pek makbul olmaz. Madde içinde de yazdığı gibi itiraz, "...her zaman düzenlenmesi mümkün olmayan nitelikteki belgelerle kanıtlanması veya bu durumun ilgili kurumların kayıtları ile anlaşılması kaydıyla.." yasal itiraz olarak kabul edilecek. Yani o dönemlere ait KEY kesintisi ile ilgili belgeler gerekiyor. Fakat, elinizde belge yoksa bile itiraz edin, itirazdan sonra mahkemeye gidebilmenin yolu açılıyor. İtiraz etmezseniz mahkemeye de gidemezsiniz, daha doğrusu gitseniz bile davanız reddedilir. Bu nedenle mutlaka itiraz edin.


Vatandaşlık numarası olmayanın da itiraz hakkı bulunuyor

Listede adım var. T.C. Emekli Sandığı sicil numaram da mevcut. Adıma göre alacağım parada bir kuruş bile eksik yok. Ama Ziraat Bankası vatandaşlık numaram olmadığı için paramı vermiyor. Ben ne yapacağım, nereye müracaat edeceğim? Sabahattin Gökçe-Ödemiş

İsmi, sosyal güvenlik numarası ve KEY parası olan ama T.C. Kimlik numarası listelerde olmadığı için Ziraat Bankaları'ndan para alamayanlar da dilekçe yazıp itiraz edebilecek. Siz de en son çalıştığınız kamu kurumuna dilekçe yazıp, T.C. vatandaşlık numaranızı listeye ilave ettirmelerini talep edeceksiniz. Onlar da 2 ay içinde tasfiye halindeki Emlak Bankası'na durumu bildirerek vatandaşlık numaranızı listeye ekletecek. Ardından paranızı bankadan alabilirsiniz.