OYAK Avrupa’yı tedirgin etti

Bankasını ING’ye satarak 3 milyar dolar nakit biriktiren OYAK Grubu’yla ilgili İngiliz The Times çarpıcı bir analiz yaptı. Times’a göre Türk subaylarının şirketi OYAK’ın Avrupa’da büyümek istemesi AB’nin merkezi Brüksel’i endişelendiriyor

BANKASINI ve emeklilik şirketini Hollandalı ING Grubu’na satarak 3 milyar dolarlık nakit biriktiren OYAK Grubu, Avrupa’da (AB) tedirginliğe neden oldu. Avrupa Birliği’nin merkezi konumundaki Brüksel, OYAK Grubu’nun daha önce açıkladığı yatırım planıyla kendi bölgesinde şirket almasından endişe duyuyor. Rahatsızlık yaratan başlıca unsur ise OYAK’ın üyelerinin Türk subayları oluşu ve grubun doğrudan Türk çıkarlarına hizmet etmesi. Bu yorumlar ünlü İngiliz gazetesi Times’ın Carl Mortished imzasıyla dün yayınladığı makalede yer aldı. Mortished’in ‘OYAK Avrupa’da endişeye yol açıyor’ başlıklı yazısında birkaç hafta önce Genel Müdürü Coşkun Ulusoy aracılığıyla Avrupa’da şirket alacağını açıklayan grubun planları masaya yatırıldı. Yazıda ‘OYAK sıradan bir yatırım fonu değil. Ulusoy’un ısrarla, ‘Oyak’ın sadece ticari bir kuruluş’ olduğunu söylemesine rağmen ve üyelerinin kazancı ile ilgilendiğini savunmasına rağmen bu üyelerin hepsi subay’ denildi. Yazıda şu sözlere yer verildi: ‘Ordu bağlantısı çok hassas bir konu. Yurtdışına açılma hevesindeki Oyak’ın, ‘yabancı bir devlet fonu’ olduğuna ilişkin şüpheleri gidermesi gerekiyor.’

3 MİLYAR DOLAR NAKİTİ VAR

MAKALEDE OYAK’ın elinde yaklaşık 3 milyar dolarlık nakit olduğu bilgisine yer verilirken, grubun bu parayla altyapı şirketlerinden büyük hisseler almak amacıyla Avrupa’ya açılmak istediği vurgulandı. Yazıda Oyak’ın dikkate alınması gereken bir ‘finansal güç’ olduğu, ancak bazı AB parlamenterlerinin grubu ‘Türk ordusunun kabul edilemez bir uzantısı’ olarak gördükleri kaydedildi. Ordunun muhtemelen ‘Türkiye’deki en muktedir ve kalıcı güç’ olduğu belirtilen yazıda, geçmişte dört hükümeti düşürdüğü için ‘istikrarsızlığa yol açan bir güç’ olarak da tanımlanabileceğini öne sürüldü. Makalede Türkiye’nin siyasi açıdan Avrupa’daki yeri konusunda Brüksel’de bir mutabakat olmadığı kaydedilirken, yatırımcıların, Türkiye’nin büyüyen ekonomik gücü üzerinde hemfikir olduğu belirtildi.

Ulusoy ‘jeep’inin fiyatı’na banka aldı grup büyüdü

OYAK’IN yatırım planının ülke sınırları dışına taştığına dikkat çekilen yazıda ‘Oyak büyük bir şirket ve riskleri azaltmak, fırsatları genişletmek için iç pazarın ötesinde çeşitlilik sağlama ihtiyacında’ sözlerine yer verildi. Yazıda Oyak’ın Erdemir’e kaynak sağlamak amacıyla mineraller, demir cevheri ve kömürle ilgili yatırımlar planladığını da vurguladı. Yazıya göre, Ulusoy, bu amaçla 2 milyar doları harcamayı planlanıyor ancak bu artabilir. Yazıda bir başka dikkat çekici nokta ise OYAK’ın bankacılık operasyonu oldu ve şöyle denildi: ‘OYAK’ın son yıllarda sağladığı ekonomik başarılarda şirketin 2001’deki kriz ortamında batık bir bankayı satın alması etkili oldu. OYAK CEO’su Ulusoy, şaka yollu ‘Jipimin fiyatı’ dediği 36 bin dolara satın aldı. Bu banka 750 milyon dolarlık yatırımın ardından ING’ye 2.75 milyar dolara satıldı.’

Erdemir’le Koç ve Sabancı’yı zorluyor

OYAK Grubu’nun 2004’te 8.6 milyar dolar olan cirosu Erdemir’in satın alınmasıla 3.3 milyar dolar artarak 11.9 milyar dolara çıktı. 2007 itibariyle ise grubun cirosu 18.8 milyar YTL büyüklükle Koç ve Sabancı’nın ardından yer aldı. Oyak’ta 18 bin 297 olan çalışan sayısı ise Erdemir ile birlikte 33 bin 584 kişiye ulaştı. 1961’de yaklaşık 65 bin üyenin katılımı ile üyelerinin karşılaşabilecekleri sosyal ve fiziksel risklere karşı ek bir sosyal güvenlik oluşturma amacıyla kurulan Oyak Grubu’nun üye sayısı 207 itibariyle 250 bine yaklaştı. 10’u yurtdışında olmak üzere 40’a yakın şirketi bulunan Oyak Grubu, 2000’de 5.1 milyar dolarlık aktif büyüklüğe sahipken Erdemir’le birlikte bu rakam 15 milyar dolara ulaştı.