Türban yasağına AİHM’den onay

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, öğretmen Fatma Karaduman ve Sevil Tandoğan’ın türbanla derslere giremedikleri için ’din ve vicdan özgürlüklerinin kısıtlandığı’, ’ayrımcılığa maruz kaldıkları’, ’mal ve mülkiyet kaybına uğradıkları’ iddiasıyla yaptıkları başvuruyu incelemeye değer bulmadı. AİHM sadece ’usul hatası’ olduğunu vurguladı ancak tazminata gerek görmedi.

AVRUPA İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), türbanlarını çıkarmadıkları gerekçesiyle derslere girmeleri engellenen iki öğretmenin Danıştay’daki davalarında ’usül hatası’ yapıldığına hükmetti. AİHM, öğretmenlerin din ve vicdan özgürlüğünün kısıtlandığı ya da ayrımcılığa maruz kaldıkları yönündeki iddialarını ise ’incelemeye değer bulmadı.’ Mahkeme bu kararına örnek olarak, AİHM’in ünlü ’türban kararı’ olarak bilinen Leyla Şahin davasındaki hükmünü örnek gösterdi.
Özgürlük maddeleri

Sakarya İmam Hatip Lisesi’nde öğretmenlik yapan Fatma Karaduman ve Sevil Tandoğan, AİHM’e yaptıkları başvuruda, lisedeki derslere "türbanla girmelerinin engellendiğini", bunun da Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin, "din ve vicdan özgürlüğü", "ayrımcılığa maruz kalma", "mal ve mülkiyet kaybı" ve "her bireyin yargı önünde eşit" olmasını güvence altına alan maddelerinin ihlal edildiğini belirtmişlerdi.

Sadece usul hatası

Mahkeme, 3 Nisan 2007 tarihli kararında, türbanla derslere girilemeyeceğini, bu yasağın ’meşru’ olduğunu belirten Leyla Şahin kararını örnek göstererek, konuyla ilgili 3 maddenin incelemeye değer bulunmadığına hükmetti. Bu konudaki kararını ise o tarihte davacıların avukatlarına gönderdi. Mahkeme sadece o tarihte, ’her bireyin eşit yargılanma hakkı’ olmasını güvence altına alan, sözleşmenin 6’ncı maddesinin 1’inci fıkrasının ’incelenmesine’ karar verdi. AİHM, başvurunun sadece bu maddesiyle ilgili incelemesini dün açıkladı ve Danıştay’daki dava sürecinde ’usül hatası’ yapıldığına hükmetti. Dava sürecinde, iddia makamının görüş belirtmesine rağmen davacılara herhangi bir söz hakkı verilmemesinin, AİHM içtihatlarına aykırı olduğunu belirtti ve bu davada usül hatası yapıldığına karar verdi.

Türban yasağı teyit edildi

Mahkeme, davalarda iki taraf olduğunu, bir tarafın görüş belirtmesine karşılık diğer tarafın da bu görüşe cevap hakkı bulunduğunu bildirdi. AİHM bu kararını alırken, daha önce Fransa ve Belçika’dan gelen benzer davalardaki kararını örnek gösterdi ve bu kararların içtihat oluşturduğunu hatırlattı.

Tazminata da gerek yok

AİHM, Türkiye’deki okullarda uygulanan türban yasağının bir kez daha ’meşru’ olduğunu teyit ettiği ve sadece ’usül hatası’ tespit ettiği bu başvuruda, Danıştay kararını bozmadı ve oluşan usül hatasının dava sonucunu etkilemediği görüşünü dikkate alarak, davacılara herhangi bir tazminat ödenmesine gerek olmadığını belirtti.