30
Mayıs
2024
Perşembe
ANASAYFA

"İRAN'DA ÖRTÜ OKULA SİNSİCE GİRDİ; 3 YILDA HERKES ÖRTÜNDÜ"

Milliyet gazetesi köşe yazarı Can Dündar, önceki gece NTV'deki programında internet adresine düşen bir mektuptan bölümler okudu. Mektup, Eski Tahran Büyükelçisi Korkmaz Haktanır'ın eşi Handan Haktanır'dan geliyordu. Haktanır, İran'daki örtünme konusundaki deneyimini aktarıyor, Türk kadınlarını uyanık olmaya çağırıyordu. Dündar da bugünkü yazısında bu mektuba yer verdi.

Can Dündar'ın yazısını Milliyet gazetesinden alıntılayarak aktarıyoruz:

Önceki gece NTV'de akademisyenlerle türbanı tartışıyorduk, ki internet adresimize bir mektup düştü.
Tahran'da yaşamış, "adının açıklanmasını istemeyen" bir diplomat eşi, İran'daki örtünme konusundaki deneyimini aktarıyor, Türk kadınlarını uyanık olmaya çağırıyordu. İsmi kontrol ettik; doğruydu.
Mektup, 1991-94 yılları arasında Türkiye'nin Tahran Büyükelçiliği'ni yapan Korkmaz Haktanır'ın eşi Handan Haktanır'dan geliyordu.Yayında isim vermeden, mektuptan bölümler okudum.
Yayından sonra da kendisine ulaşıp mektubun tamamına bu köşede yer vermek için iznini istedim.
İşte Handan Haktanır'ın "türban uyarısı":

"Ruj süreni sopaladılar"
"Tahran'da görev yapmış bir diplomatın eşi olarak, türban konusunda düşündüklerimi bir iki cümleyle ifade etmek isterim:
Tayin yerimiz olan Tahran'a uçağımız inerken 'hicab'ımı başıma geçirdiğimde kendimi şöyle teselli ediyordum:
'Nasıl olsa burası benim ülkem değil. Birkaç yıl dişimi sıkar katlanırım. Çok şükür ki biz Atatürk kızlarıyız ve böyle şeyler bizim başımıza gelmez.'
Tahran'daki görev süremiz boyunca (gayrimüslimler de dahil olmak üzere) 'hicab'sız dolaşan tek bir kadın görmedim. Bir yabancı diplomatın eşi, şapka takarak bu yasağı delmeyi denedi, ancak devrim polisleri kendisini derhal ikaz ettiler.
Bir başkasının eşi ruj sürdüğü için karakola alındı ve ellerine sopalarla vuruldu. Bu hanım bir keresinde 'Eğer Müslümanlık buysa, Hıristiyan olduğum için çok şanslıyım' demişti.

"Süreç 3 yılda tamamlandı"
"Tayinimizin ilk günlerinde İranlı hanım dostlarım bana sürekli olarak Türk kadınlarının dikkatli olmalarını ve erkeklerin bilinçaltındaki güvensizlik duygularından ve endişelerden kaynaklanan bu uygulamanın, sinsice ve adım adım geldiğini söylüyorlardı.
Bir gün okullarına gittiklerinde kapıda 'Bundan böyle hicabsız derslere giremeyeceklerine' dair bir kâğıt bulmuşlardı.
Dedikleri kadarıyla, sürecin tamamlanması üç yıl almıştı. Ondan sonra ise çok geç olmuştu.
İtiraz edenlerin sayısı giderek azalmış, sonuçta yıllar sonra bu ortam içine doğan kızlar için 'hicab'lı olmak son derece doğal ve yerine getirilmesi gereken bir şart olarak algılanmaya başlanmıştı.
Bu uyarıları ben o zaman masal dinler gibi dinlemiştim. Evet, ben de onlar gibi giyiniyordum, ama bu benim değil onların sorunuydu. Bizim ülkemizde böyle şeyler olmazdı.

"Rüyamda korkuyordum"
Ancak, bir süre sonra vestiyerden 'hicab'ımı alıp taktığımı, ancak sokağa çıktıktan sonra fark ettiğimin ayırdına vardım. 'Hicab', benim için de artık bir refleks haline gelmişti.
Öyle ki, bazen rüyalarımda bile kendimi başı açık olarak gördüğümde korkuyla uyanıyor 'Devrim polisleri geliyor, ben ise hicabımı takmamışım' diye paniğe kapılıyordum. İşte o zaman, 'hicab'ın aslında buzdağının görünen parçası olduğunu; asıl amacın, kadının ezilmesi, kontrol altına alınması ve korku altında yaşayan, ikinci sınıf insanlar olduklarına inandırılması olduğunu anladım.
O nedenle Türk kadınlarının çok dikkatli olması ve son derece masumane bir şekilde, özgürlük adı altında gelen bazı uygulamaların, ileride çok daha baskıcı bir rejimin ayak sesleri olabileceğini asla akıllarından çıkarmamaları gerekmektedir.
En içten saygılarımla..."

Can Dündar/Hürriyet
Yayın Tarihi : 7 Şubat 2008 Perşembe 12:40:40


Bu haber hakkında yorum yazmak ister misiniz?
Yorumlarınız
oviraptor IP: 88.245.242.xxx Tarih : 7.02.2008 23:36:01

kiraz hanım karşıkı dağda çalan davula göbek atıyon ama kazın ayağı öyle değil öyle yurt dışından gel her şey çok güzel şiş kebap güzel demekle olmuyo burdaki insanları dini yasalarla yönetmek için temel arıyorlar bu yasalarda yenir yutulur değil eğer istediklerini yaparlarsa kapukuleden kafana geçirirler çarşafı anca evinin odalarını gezersin sokağa çıkamassın


Yorumcu IP: 137.250.126.xxx Tarih : 7.02.2008 16:01:46

Evet gidisat cok kötü. Inanc özgürlügü denilen özgürlügün de bir siniri vardir. Bu sinir asilirsa sizin gibi inanmayanlarin ya da inanip inancini sizin gibi yasamayanlarin özgürlükleri yok olur. Iran Türkiye icin hicte uzak bir örnek degil. Ben su an Avrupa`dayim ama Türkiye vatandasiyim. Yillar önce Türkiye´de herkes kendi halindeyken, kendi isindeyken, gecen yillarda ülkenin haketmedigi bir yönde gelistigini gördüm. Gecen yil Istanbul`a geldim daha hava alaninda bagajlarin alindigi yerde carsafli bir kadinin ortada binlerce insanin icinde namaz kildigini gördüm. Bagajimi alip Bursa`ya gitmek icin yola ciktim. Yalova´da feribot beklerken, icinde yaslica haci gibi giyinmis insanlarin bulundugu bir otobüs geldi. Yasli bir adam kapilari actirip bir mikrofondan ilahi gibi seyler okumaya basladi. Oradaki yüzlerce insan mecbur dinliyordu. Yapacak birsey yok dinliyorduk. Bursa´ya gittim. Bir gün sonra cuma namazina yakin carsiya iniyorum. Otobüsün soförü radyodan camiden verilen vaazi dinliyordu. Tabi yolcular da beraber mecburen dinliyor, yapacak birsey yok kimse kapat bunu diyemez. Iki gün sonra Malatya`ya evime gittim. Daha ilk gün, evin yakinlarinda bir camide kuran okunuyordu ve bu bütün mahalleye veriliyordu. Tuvalete gidince dahi kuran sesi cok net geliyordu. Insanlar dindarliklarini baskalarina göstermek icin beraber yasamanin kurallarini cigniyorlar. Ben cuma namazlarini mümkün oldugunca kilan biriyim, ramazan orucunu da eksiksiz tutarim. Zekatimi da hesaplayip veririm. Ama benim bütün bu yaptiklarim beni ilgilendirir, daha fazla ibadet edip etmemek benim meselem, nerede kuran dinleyecegime de kendim karar veririm. Evde tuvalette bana kurani zorla dinletenleri Allah`a haval ediyorum, cünkü böyle bir seyi sikayet edebilecegimiz ne bir devletimiz ne de bir hükümetimiz var.


Gurbet IP: 195.189.142.xxx Tarih : 8.02.2008 02:43:28

Ya arkadaslar sunu unutmayalim turban dini bir tesetur deyildir gercek tesetur carcaftir turban sadece bir dini maskedir ve sadece dini kit insanlar takar ama yanis anlamayin anadoluda yazmalar var bence o yazmayi turbanlilardan daha inançlı insanlar takiyor tabi benim görusum suudiarabistan tecrubeme dayanarak soyluyorum tsk.


muzaffer çolak IP: 212.174.15.xxx Tarih : 8.02.2008 08:18:54

ÖNCELİKLE EMPERYALİZME VE SİYONİZME KARŞI DİRENEN TEK İSLAM ÜLKESİ OLAN İRAN KADAR ŞAHSİYETLİ BİR ÜLKE OLALIM ONDAN SONRA BU ÜLKEYİ ELEŞTİRELİM BEYLER EL İNSAF


kiraz IP: 163.156.240.xxx Tarih : 7.02.2008 16:15:24

yorumcu biraz fazla abartmissin galiba. yazin bende turkiyede idim 9 hafta.ben acik biriyim ama dinimin musluman oldugunu biliyorum beni rahatsiz edicek hicbirseye rastlamadim.hatta gittikce cok iyiye gittigini gordum tr nin. bursada bende kaliyorum ve tr nin cogu yerlerine gittim heryer super. halk dersen rahat arada senin gibi tek tuk sikayet edenlerde cikicak elbetteki.herzaman herkesi memnun edemezsin.ama cogu zaman cogu kisiyi memnun etmeye calisirsin.ve cogu kiside memnun.


atatürkçü IP: 81.214.185.xxx Tarih : 7.02.2008 14:03:03

buna yorum yazması gerekenler yorum yazsın ve laik ve demokratik cumhuriyete ne yapmak istendiğini anlasınlar tabi anlamak istiyorlarsa.Ey türk kadını muhtaç olduğun kudret damarlarındaki asil kanda mevcuttur.Silkin ve üzerine serpilmiş ölü toprağından kurtul bak bakalım senin türban takıp takmamana kara veren mecliste kaç kişi ile temsil ediliyorsun


emrah begiri IP: 85.104.4.xxx Tarih : 8.02.2008 13:00:36

Ben dini dili ne olursa olsun,bir insanın ibadetini kendi hür iradesiyle ve istediği yerde ve şekilde yapmasından yanayım.eğer türban-ki bana sorarsanız türban artık simgedir,ancak türban takmayın yazma takın deseniz bile artık bu saatten sonra bu ayrışmayı gerçekleştiremezsiniz-dini inanç için takılıyorsa bırakmalıyız ki takılsın.Ancak bana sorarsanız 7.4 yetmedi mi gibi bir pankart açan bir kızın başını örtmesinin hiç bir anlamı yoktur,nitekim o artık iflah olmaz zaten.Bence kesinlikle türkiye iran gibi üç sene sonra bütün kızların kara çarşaflarla dolaştığı bir yer olamaz.Zira türkiye artık bunun aksi için yeterli altyapıyı oluşturmuş durumda.Evet,dinciler her yeri salgın çepeçevre salmış durumda.Bütün belediye yöneticileri tayyip bıyıklı,dini selamlarla selamlaşan insanlardır.Am maalesef-bunun iyi sonuçları da mevcut- ülkemizin şöyle bir zihniyeti var ki;başa hangi fikirde bir hükümet geçerse geçsin halk onların fikirlerine göre yaşıyor.o yüzden bunlar gider başkası gelir ve halkın istekleri değişir.biz o raylardan çıkalı çok olmuş.korkmayın bence.


SELIN IP: 86.161.206.xxx Tarih : 7.02.2008 21:52:40

selam turban ismi bile korkutuyor beni sanki karanliklar efendisi anlami gibi benim uzulduyum konu keske bunu inanclari icin yapsalardi ama olay poltik bir hal aldi ama bizler unutmadik fadime sahinleri muslum gunduzleri insanin yureyi pis olursa isi kitabina uydurmak oklay sadece 5 dakika gec olur malum imam inkahi dolayisiyla yapmayin beyler birakin benim basimla ugrasmayi halk ac onlari doyurun ben ataturk ilkeleriyle buyudum sozum erdogan na sen bugun var yarin garanti yoksun ama bir soz vardir yigit olur san kalir at olur meydan kalir ulkemiz icin guzel birsey yapta sanin kalsin


Yorumcu´dan Kiraz`a IP: 137.250.124.xxx Tarih : 8.02.2008 15:26:26

Kiraz sen anlamakta zorluk cekiyorsun herhalde. Abartmissin ne demek? Ben yasadiklarimi yazdim. Sen bunlara denk gelmedin diye bunlar abartilmis mi oluyor? Ben burada yazdiklarimi dört gün icinde yasadim. Kim olsa bu ülkede birseylerin degistigini anlar. Tabi sen birsey farkedememis olabilirsin, cünkü Avrupa´da da tekkeden falan cikmayan tipte birisindir muhtemelen. Türkiye´deki degisimi senin gibiler sevincle karsilar. Basinin acik olmasi birsey ifade etmez. Cünkü Türkiye´de basi kapali oldugu halde bu gidisten memnun omayanlar oldugu gibi, senin gibi bu durumdan mutlu olan aciklar da olacak. Basörtüsünü takanlar degil, zorla taktiranlar buradaki sorun. Hem o vermeye calistigin demokrasi dersini de magarada ögrendin herhalde. Cogunluk memnunmus benim gibi birkac tane olabilirmis. Avrupa´da cogunlugun istedigi oluyor, azinligin haklari mi cigneniyor? Sen hic kiliselerin disariya ayin verdiklerini gördün mü? Yazik yasadigin yerin hak, esitlik ve demokrasi anlayisindan birazcik bile nasiplenememissin.


ali mukan IP: 85.110.78.xxx Tarih : 8.02.2008 16:35:08

bence kiraz engüzel yorumu yazmış tc nin gerçegi hemen hemen insanların hepsi mutlu tabiki hazım edemeyenler haric


oflu fatih IP: 88.78.184.xxx Tarih : 7.02.2008 23:48:17

BIR INSANIN SAHSI DÜSÜNCELERI VE RÜYALARI BIR ÜLKEYI BAGLAMAZ EGER HER KISININ DÜSÜNCESINI BÖYLE MANSETLERLE YAYINLARISEK BU TEMEKDIRKI CÖZÜM BULAMIYORUZ BUNADA DEMOKRASI ADINA BÜYÜK AYIP VEYA ÜZÜCÜ KAYIP DENIR CAN DÜNDAR BEY REPÖRTAJ YAPIYORSANIZ BIR GAZETECI OLARAK SUNU SORAMATINIZMI SAYET BUKATAR KABÜS GÖRÜYORTUNUZ NEDEN YILLARCA IRANDA YASATINIZ ISTIFA ETIP ÜLKENIZE DÖNEYTINIZ. BEN BU MAKALENIZI SADECE PROPAKANTA VEYA PROVAKASYON OLARAK GÖRÜYORUM BÖYLE YAZI TANINMIS GAZETECILER YAZMAZ BENCE SAYIN DÜNDAR BIRAZ SEVIYELI YAZILAR LÜTFEN OFLU FATIH


Zeki FİDAN IP: 88.226.154.xxx Tarih : 8.02.2008 23:35:04

İnsanlar başkalarının hakkında yorum yapmayı kendinde nasıl görür? Kapanan kapanır kapanmayan kapanmaz. Buna kim karışabilir? Mussolini, Hitler veya Stalin'in diktatörlüğünde yaşamıyoruz. Bu ülke hepimizin. Bu vatanı birileri ben daha çok seviyorum veya ben daha çok sahibiyim deme şansını kendinde görmesin. Herkesin amacını biz iyi biliyoruz.


ramune IP: 88.250.50.xxx Tarih : 8.02.2008 18:26:37

allah rızası için örtünenin kime ne zararı var. bunu allah istiyor iran şahı istemiyorki. bize ne iran ın yaşayışından ya. sen örtünmeyebilirsin sen allah ada inanmayabilirsin. kimse inanmasın diyemezsin. dersen bende derimki erkekler küpe takmasın. satanist kılıklı kimse dolanmasın. kimse saçlarını boyamasın. kimse estetikle ağzını gözünü yamultmasın. ama sizin sorununuz başörtüsü değilki dinsiz yaşasınlar siz istemiyorsunuz diye.


gizelmli IP: 85.98.223.xxx Tarih : 9.02.2008 11:12:15

öncelikle zeki fida,ramune,ali muken,kiraz,boyer size son derece katılıyorum ve SELİN türban ismi bile seni bu kadar korkutuyor olmasına inan çok şaştım uzaydan falanmı indin sende annenannelerinin ninlerimizin taktığı türbandan bu kadar ürküyorsun korkma yavrum ürkme gel bizim türk milletimiz özünden neden bu kadar utanır anlamam ne oluyor türban takınca şimdi bağnaz oluyoruz demi asıl bapğnaz olduğumuzu düşünenler bağnaz birde şu türbanmış ,yazmaymış,başörtüymüş kavramını hiç anlamam ya örtünme işte ALLAH ın emrettiğini yerine getirme kendi öz iradesi ile siz nasıl başınızı açmayı seçtiisesniz başı kaplaılartda kapatmayı seçti ya bu bu kadar basit neden hala fizik problemleri gibi olayı çatallaştırıyorunuz anlamıyorum,herkes kendi öz iradesini kullanarak seçtiği yolu uygular hem bırakın fadfime şahinleri müslüm leri yapan her günahtan da kedni soporumludur neden ,başı kapalı diye hata yapamz günah işleyemezmi aıklardan yokmu manşet olanlar yani ben artık insaf diyorum eliniiz vicdanızınıza koyun diyorum bunu başörtülü olmakla bağlanmayın diyorum gerçi kime diyorum sadece böle düşünenleri ALLAH a havele ediyorum ALLAH akıl fikir versin diyorum


ali IP: 77.72.184.xxx Tarih : 8.02.2008 08:52:20

ÖRTÜNMEK NE GÜZELDİR. BUNDAN BU KADAR KORKULMASINA NE GEREK VARDIR. ÖRTÜNME NİÇİNDİR ALLAHIN EMRİDİR. ÖRTÜNMEYENDE ELBETTE AHİRETTE BU SORGUYA MUHATAB OLACAKTIR. ÇÜNKİ KURAN İNSANLIĞA GELDİ. SAYGILARIMLA,


DEMOKRASİ IP: 85.107.102.xxx Tarih : 7.02.2008 17:10:13

ARKADAŞLAR BOŞUNA KAFANIZI YORMAYIN BU ÖZGÜR GÜNLERİNİZİN TADINI CIKARIN VATAN ELDEN GİDELİ 6 YIL OLUYOR. BAŞ ÖRTÜYÜ SAVUNANLARA BİRŞEY DEMEK İSTİYORUM KENDİ DÜŞEN AĞLAMASIN SONRA YARIN NE YİYECEĞİNİZİ DÜŞÜNÜN BAŞINIZA NE TAKACAĞINIZI DEYİL


bager IP: 88.247.65.xxx Tarih : 8.02.2008 12:20:16

ARKADAŞLAR OKADAR BÜYÜTÜLECEK NE VAR YA SİZ NEDEN OKADAR RADİKAL DÜŞÜNÜYORSUNUZ SADECE TÜRBAN SERBEST EDİLDİ ZORUNLU KILINMADI KİM TAKSA TAKAR KİM TAKMASA TAKMAZ NEDİR BUKADAR ÇEKİŞTİĞİNİ YETMİYORMU İSLAM BİR DEVLETTE TABİKİ MUSLUMANLIK GEREĞİ SERBEST OLACAK? BEN SÖZÜM BAYANLARA DEĞİL ÖRTÜNMEK İSTERLERSE ÖRTÜNÜRLER İSTEMEZSSELER AÇIK OLURLAR PEKİ ERKEKLER NEDEN OLAYA KARIŞIYOR SANKİ ONLARMI ÖRTÜNÜYORLARKİ BUOKADAR ZORLARIONA GİDİYOR? DEMEK ŞU VARKİ EYERKİ BAYANLAR ÖRTÜNSELER SİZ ONLARIN VUCUT HATLARINDAN FAYDALANAMAZSINIZ MESELENİZ BUNDAN İBARETTİR ONUN İÇİN OKADAR ŞİDDETLE KARŞI ÇIKIYORSUNUZ ? ARKADAŞLAR BİZ HEPİMİZ MUSLUMANIZ VE MUSLUMANLIK GEREĞİ NEYSE UYMAMIZ GEREKİYOR İSLAM DİNİNDE KADINLAR GİTSİN ÇIPLAK GEZSİN DEMİYOR AKSİ TAKDİRDE NEMAHREM DENEN BİR ŞEY VAR KADINDA MALESEF UYGULAMIYORSAK BARİ KARŞI ÇIKMAYALİM TÜRBAN SERBEST OLDU DİYE SİZİN DÜNYANIZMI YIKILDI NE OLDU ŞİMDİYE KADAR KİMSE KİMSEYİ YEDİMİ İNANIN EYERKİ SİZ BUIRAKSANIZ İNANI TÜRKİYE DAHA DA GÜZELLEŞECEK VE SAKİNLEŞECEK SİZ PREVEKATORLA BIRAKMIYORSUNUZ SEBİDE BAZI KESİMİN EKMEĞİ KALMIYOR ONDANDIR