Ankara Ticaret Odası`nın (ATO) raporuna göre, Kurban Bayramı çok sayıda sektörü etkileyecek. Bu yıl kurbanlık alımı nedeniyle halkın cebinden çıkacak paranın 1 milyar Yeni Türk Lirası`nı (YTL) aşması bekleniyor.

ATO ``Bayram Ekonomisi Raporu`` hazırladı. Et fiyatlarına geçen yıla göre bir artış olmaması, bu yıl kurbanlık satanların satış beklentilerini artırıyor. Türk halkı kurban bayramında 2 milyonu aşkın küçükbaş, 250 bini aşkın büyükbaş hayvan kesiyor. Kurban satış yerlerinde küçükbaş hayvanların fiyatları 300-500 YTL, büyükbaş hayvanların fiyatları 1000-2500 YTL arasında değişiyor. Raporda, 600-700 kiloluk devenin de 2 bin 500 YTL`den alıcı bulduğu belirtiliyor.

TAKSİT TAKSİT KURBAN

Raporda geçen yıl olduğu gibi bu yıl da kredi kartıyla kurbanlıkların alınacağı, üstelik taksitlendirileceğine dikkat çekilerek, ``Kurban eti 6 gün dayanmıyor ama ödemesi 6 aya kadar uzuyor`` denildi.

KURBAN BİR TIK ÖTEDE

Uzun uzun pazarlık etme devrinin internetle birlikte tarihe karıştığına da yer verilen raporda, bazı hipermarketlerin, internet üzerinden kurbanlık koyun sattığı anımsatıldı.

Geçen yıl Kurban Bayramı tatili boyunca toplam 345 trilyon lira tutarında kartlı harcama yapıldığına yer verilen raporda, bu yıl bu rakamın 400-450 trilyon lirayı (400-450 milyon YTL) aşması beklendiği bildirildi.

Bu yıl da bayram tatili süresince en çok harcamanın, market ve alışveriş merkezlerinde yapılacağının anımsatıldığı raporda, harcamaların yaklaşık yüzde 30`unun market ve alışveriş merkezlerinde, yaklaşık yüzde 20`sinin benzin istasyonlarında, yüzde 10`unun giyim ve aksesuar sektöründe, yüzde 5`i yiyecek sektöründe, yüzde 4`ü ise telekomünikasyon sektöründe gerçekleşeceği ifade edildi.

POST KAVGASI

Kurban derisi toplamak için resmi izni bulunan THK`nın 2003 yılında 975 bin 759, 2004`te ise 1 milyon 105 bin deri topladığına yer verilen raporda, kurumun toplayacağı deri sayısının bu yıl geçen yıla göre yüzde 20 artması ve bu toplanan derilerin 1 milyon 300 bini aşması beklendiği kaydedildi. Bu yıl ayrıca LÖSEV, Mehmetcik Vakfı, Darüşşafaka Cemiyeti, SHÇEK, Darülaceze, TEGV`nin de kurban derisi bağışı aldığı hatırlatıldı. THK`nın bugüne kadar kurban derilerinin, ancak yüzde 50-60`ını toplayabildiğine, kalan kısımın ise deri toplama izni olmayan cami, dernek, vakıf gibi kuruluşlar tarafından değerlendirildiği bildirildi.

Standartlara göre kesilmiş ve tuzlanmış yaş koyun derisinin ortalama 5-10 YTL olduğu belirtilen raporda, ``Ortalama 2 milyon koyun kesildiği hesap edildiğinde küçükbaş hayvanların derilerinin ekonomik değeri 20 milyon YTL`yi (20 trilyon lira) aşıyor`` bilgisi yer aldı. Büyükbaş hayvanların derisi ise kilo başına ortalama 1.5-2 YTL`den alıcı bulabildiğinin de bildirildiği raporda, ``Buna göre kurban derisi pastasının büyüklüğü 50 milyon (50 trilyon lira) YTL`yi aşıyor`` denildi.

KASAPLAR SATIŞTAN DEĞİL KESİMDEN KAZANIYOR

Kurban Bayramı nedeniyle kasaplardaki et satışlarında yüzde 40-50 düşüş yaşanıyor. Kasaplar, bu dönemde, satıştan değil kesimden kazanıyor. Kasaplar Federasyonu bu yıl kurban kesim ücretlerini, küçükbaş hayvanlar için 20 YTL, büyükbaş hayvanlar için 75 YTL olarak belirledi. Ancak, tüketici de kasap da takas yöntemini tercih ediyor. Tüketici, hayvanın derisini ve bağırsaklarını kasaba veriyor, ayrıca bir kesim ücreti ödemekten kurtuluyor.

200 BİN TÜRK YURT DIŞINDA BAYRAMLAŞACAK

Rapora göre, Kurban Bayramı`nda tatilini yurtdışında geçirecek Türk vatandaşlarının sayısının 200 bini geçmesi bekleniyor. Bu yıl en çok rağbet gören yöreler Güney Afrika, Beyrut ve Küba. Ayrıca Avrupa metropollerinin yanısıra Mısır da en çok tercih edilen yerler arasında bulunuyor.

Tatil yörelerindeki oteller de şimdiden dolmaya başladı, beş yıldızlı otel ve tatil köylerinin gecelik fiyatları kişi başı 125-300 YTL, dört yıldızlı otellerin gecelik fiyatları 70-150 YTL arasında değişiyor. Antalya, Belek, Bodrum, Marmaris, gibi tatil yerlerindeki beş yıldızlı otellerdeki doluluk oranı yüzde 60-70`lere çıktı. Rapora göre, kış turizmi açısından Uludağ, Palandöken ve Erciyes ise mevsim itibarıyla en gözde yerler durumda bulunuyor.

İŞPORTANIN DA BAYRAMI

Günlük kazancı 5?100 YTL arasında değişen işportacıların satışları da bayram öncesinde katlanarak artıyor. Türkiye`de gayrıresmi verilere göre 3 milyona yakın işportacının bulunduğu dikkate alındığında normal zamanlarda günlük ortalama cirosu 50 YTL lira olan bir işportacı bayram öncesinde bu ciroyu en az ikiye katlıyor. Bu durumda işporta sektöründe bayram öncesinde en az 150 milyon YTL`lik bir pazar oluşuyor.

Kurban Bayramı öncesinde işportacıların sattığı ürünlerin yelpazesi de değişiyor. Bıçak, mangal, et satırı, şiş, kömürü gibi Kurban Bayramı`na özgü ürünler işporta tezgahlarında yerini alıveriyor. İyi cins kömür 1.5-2 YTL`den, bıçaklar 2-15 YTL`den, şişler 5-10 YTL`den, mangallar 5-30 YTL`den alıcı buluyor.

TRAFİK KURBANLARI

Raporda ayrıca trafik kazalarına da dikkat çekildi. 1999 yılındaki 9 günlük tatilde 190 kişi, 2000`deki 9 günlük tatilde 176 kişinin, 2001 yılındaki 9 günlük tatilde 190 kişinin, 2002 yılındaki 5 günlük tatilde 58 kişinin, 2003 yılı başındaki 9 günlük tatilde 114 kişinin, 2004 yılında ise 46 kazada 60 kişinin yaşamını yitirdiği hatırlatıldı.

ATO BAŞKANI AYGÜN

Raporla ilgili değerlendirme bulunan ATO Başkanı Sinan Aygün, yurttaşların güven içinde harcama yapmalarını, ancak bu harcamaları yaparken geleceklerini ipotek altına alacak borçlanmalardan kaçınmalarını istedi. Tüketicilere ``Cebinizde kredi kartı değil, kredili bomba taşıyorsunuz`` uyarısı yapan Aygün, ``Harcamalarınızın parasal karşılığı varsa ödemelerinizi kredi kartı ile yapın ve borcunuzu hesap kesim tarihinde tümüyle kapatın. Kurban alırken, 6 günde bitecek kurban etine 6 ay taksit yaptırmayın`` dedi.