AB anayasasına kavuştu

Avrupa Birliği’nin entegrasyon sürecinde bugün tarihi bir adım daha atıldı. Uzun süren tartışmaların ardından üzerinde uzlaşılan AB Anayasası, İtalya’nın başkenti Roma’da üye ülkeler tarafından imzalandı.

Toplam 29 ülkenin katıldığı törende Türkiye’yi, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Abdullah Gül temsil etti.

Birliğin entegrasyonunu güçlendiren ve karar alma sürecini hızlandırmayı hedefleyen AB Anayasası’nın imza töreni, İtalya’nın başkenti Roma’da yapıldı.

1957’de Avrupa Ekonomik Topluluğu’nun temelini oluşturan Roma Antlaşması’nın imzalandığı salonda toplanan AB liderleri, hem anayasayı hem de nihai belgeyi teker teker imzaladı.

Önümüzdeki iki yıl içinde de bütün Birlik üyesi ülkeler tarafından onaylanmış olması gerekiyor.

350 sayfa kalınlığındaki Avrupa Anayasası Anlaşması çoktan bütün üye ülkelerin diline çevrildi. Anayasa’nın başlıca ilkelerinden biri herkesin okuyup anlayacağı gibi olmasıydı. Anayasanın sadece hukukçuların anlayacağı bir dille yazılmamış olması Almanya Dışişleri Bakanı Joschka Fischer’e göre halka yakınlığı vurgulayan bir özellik:

"Avrupa Anayasası, Avrupamızın Anayasası asırlık bir projedir. Vatandaşa Avrupalı olmanın yararlarını anlatıp AB’ne güvenmesine yardımcı olmalı ve AB’ni içte ve dışta hareket kabiliyetine kavuşturmalıdır."

Anayasa’nın giriş bölümünde Birlik’in temelini oluşturan, eşitlik, hürriyet, insan hakları, demokrasi, barış, adalet ve dayanışma gibi insani değerlere yer veriliyor. Hıristiyanlığın Avrupa Birliği’nin ortak temeli olduğuna dair ibarenin bu bölüme dahil edilmesini isteyenler çıkmış ama sonunda, ‘Avrupa’nın kültürel, dini ve insani kökleri’ni vurgulayan bir cümlede karar kılınmıştı.

AB’nin hedefleri

Anayasa’nın ilk bölümünde AB’nin hedefleri ve Avrupa vatandaşlarının hakları sıralanıyor. Örneğin başka bir Birlik ülkesine yerleşen herkes bulunduğu ülkede Avrupa Parlamentosu ve yerel seçimlere katılma hakkına kavuşuyor. Bir milyon imzayla yeni bir AB yasası önerme hakkı da Anayasada yer alıyor.

Birliğin Temel Haklar Şartı

Birlik’in Temel Haklar Şartı, BM insan hakları beyannamesine benziyor ve kısmen daha da ileri gidiyor. Örneğin her Avrupalı iş aramada kendine yardımcı olunmasını istemek ve iyi yönetilmek hakkına sahip olacak.

Anayasa’nın büyük bölümü AB’nin yapısı ve işleyişi ile ilgili. Avrupa içpazarı, para ve ekonomi birliği ve ile ortak dış ve güvenlik politikalarının temel ilkeleri bu bölümde anlatılıyor. Avrupa Parlamentosu AB Konseyi, Komisyon ve diğer Birlik kurumlarının işlev ve görevlerine de geniş yer ayrılmış.

Çifte çoğunluk ilkesi esas alınacak

Konsey’in karar mekanizmasında çifte çoğunluk üzerinde mutabakat sağlandı. Kararlarda sadece üye sayısı değil ama aynı zamanda üye ülkelerin nüfusu da belirleyici olacak. Ticaret hukuku ve rekabet kurallarında son sözü Birlik söylüyor. Ancak milli egemenlik alanında kalan konular da az değil.

Birliğin başkanı ve dışişleri bakanı olacak

Anayasa yürürlüğe girdikten sonra AB’nin bir başkanı ve dışişleri bakanı olacak. Her dernek tüzüğünde olduğu gibi Avrupa anayasasında da Birlik’e nasıl üye olunabileceğine ve birlikten hangi hallerde ihraç edilebileceğine dair kurallar yer alıyor.

Avrupa’nın resmi marşı

Avrupa’nın artık resmi bir de marşı var. Beethoven’in 9. Senfonisi. Mavi zemin üzerindeki altın renkli yıldızların daire oluşturduğu resmi bayrağı her yılın 9 mayısında kutlanan Avrupa gününde daha bir nazlı dalgalanacak.