ABD itiraf etti: Irak´ta kitle imha silahı yok, yanıldık

Bush yönetimi, Irak’ta kitle imha silahı aramaya son verildiği yolundaki haberi doğruladı. Beyaz Saray Sözcüsü Scott McClellan, Irak’ın savaş öncesi kitle imha silahı depoladığı yönündeki istihbaratın, “yanlış” olduğunu açıkladı. Irak’ta kitle imha silahları olduğu iddiası, Bush yönetimi tarafından bu ülkenin işgaline gerekçe gösterilmişti.

Ayrıntıları BBC Türkçe Yayını’ndan alıntılayarak aktarıyoruz:

Amerikan yönetimi Irak’a askeri harekat başlatılmasına başlıca gerekçe olarak gösterilen kitle imha silahlarını aramaya son verildiğini açıkladı. Yetkililer, Washington Post gazetesinin bu yöndeki haberlerini doğruladı.

Gazete, silahları aramakla görevlendirilen ekibin Ekim ayında yayımladığı ara rapordan bu yana durumda değişiklik olmadığını kaydetmişti.

Irak Araştırma Grubu’nun başkanı Charles Duelfer, söz konusu raporda, ’Irak’ta ortaya çıkarılabilecek herhangi bir yasak silah bulunmadığı’na hüküm vermişti.

Irak’ın elinde kitle imha silahları bulunduğu iddiası ve bunun tehdit yarattığı düşüncesi, Washington ve Londra yönetimlerinin Irak’ı işgali için gündeme getirdiği başlıca gerekçeydi.

Birleşmiş Milletler’in bu silahları bulup denetlemekte yeterince etkin olmadığını düşünen Washington, bu nedenle işgal sonrasında da BM ekiplerini ülkeye yeniden davet etmek yerine, kendi ekibini kurmuştu.

1.200 kişilik Irak Araştırma Grubu, ülkenin işgalinden bu yana askeri harekata gerekçe gösterilen kimyasal, biyolojik ve nükleer silahları arıyordu.

Ancak ekibin iki yıllık çalışmaları ardından, noel döneminde Irak’tan ayrıldığı bildiriliyor.

Beyaz Saray, Duelfer’in çalışmalarını tamamlamak için Washington’da olduğunu ve Bağdat’a dönmeyeceğini doğruladı.

Söylem değişti

Merkezi Haberalma Teşkilatı CIA tarafından oluşturulan ekibin başkanı Charles Duelfer, Kongre’ye sunduğu son ara raporda, Bush yönetiminin Irak’a yönelttiği neredeyse tüm suçlamaları çürüten sonuçlara varmıştı.

Bush yönetimi 2003 yılında, Irak’ın nükleer programını yeniden canlandırmaya çalıştığını, kimyasal ve biyolojik programları olduğunu ve bu silahları El Kaide ve benzeri örgütlere aktarabileceğini öne sürmüştü.

Aradan geçen sürede silahlar ortaya çıkmadıkça Bush yönetimi bu silahların ’mutlaka bulunacağı’ iddiasından vazgeçerek, saklanmış olabileceğini ya da ’belki hiç bulunmayacağını belirtmeye’ başladı.

Ancak gerek Washington gerek Londra yönetiminin üst düzey isimleri bu arayışın ’ne kadar sürerse sürsün’ devam edeceğini belirtiyorlardı.

Ekibin yine de dağıtılmayacağı, bundan böyle faaliyetlerin isyancılarla mücadeleye kaydırılacağı belirtiliyor.

ABD Kongresi, kitle imha silahlarının aranması çalışmalarına yüzlerce milyon dolar aktardı. Savunma bakanlığı yetkilileri bu bütçenin ve harcamaların gizli tutulmaya devam edileceğini belirtiyor.

Nihai rapor bahar aylarında

Ara raporunda Irak’ta kitle imha silahına ulaşamadıklarını, çünkü muhtemelen böyle silahların varolmadığını söyleyen Duelfer’in, bahar aylarında sunacağı nihai raporda da aynı yönde tespitlerde bulunacağı tahmin ediliyor.

Ancak silahların bulunmadığı tespitine rağmen raporda Beyaz Saray’ın iddialarını kanıtlar nitelikte gördüğü ve kendisini savunmak için altını çizdiği unsurlar da vardı.

Duelfer, kitle imha silahlarının Sadam Hüseyin rejimi için caydırıcı niteliğiyle büyük önem taşıdığını ve yönetimin yaptırımların kalkması halinde bu programları yeniden başlatma planları olduğunu da kaydetmişti.

Duelfer ayrıca Irak’ın yaptırımları delmek için etkin şekilde çalıştığını belirtmişti.

Duelfer’den önce bu görevi yürüten David Kay, Irak’ta kitle imha silahı olmadığını belirterek Irak Araştırma Grubu başkanlığından istifa etmişti.

Birleşmiş Milletler’in silah denetim ekibi başkanı Hans Blix de ülkede yasak silah bulunmadığı görüşünü pek çok kez tekrarlamıştı.

Bu nedenle Blix, gelinen noktanın şaşırtıcı olmadığını söylüyor.

’Biz zaten 2003 Mayıs ayından bu yana ülkede silah olmadığına inanıyorduk’ diyen Blix, ’önce David Kay silah bulamadığını ama silah programları olduğuna inandığını söyledi. Sonra, Duelfer gelip, silah programlarına dair bir şey göremediğini ama Saddam’ın programları başlatma niyeti olduğunu açıkladı. Oysa buna dair bir kanıt da yok’ diye konuştu.

Blix, şimdi ’denetim görevini Birleşmiş Milletler’in elinden alan’ ABD’nin bulguları konusunda BM Güvenlik Konseyi’ne bilgi vermesi gerektiğini söylüyor.