ABD'de artık seçmenler konuşuyor

Amerika Birleşik Devletleri’nde, yakın tarihin en çekişmeli seçiminde sandıklar açılıyor.

Son kamuoyu yoklamaları George W. Bush ve John Kerry’nin başabaş gittiğini gösteriyor.

Bu durumda sonuç sandığa gidenlerin sayısına bağlı olabilir. Yüksek bir katılım oranının Kerry’nin şansını artıracağı belirtiliyor.

Milyonlarca kişi şimdiden, seçim gününden önce açılan sandıklarda oy kullandı.

156 milyon seçmenin oy kullanacağı tahmin edilen seçimde katılımın yine de son 40 yılın en yüksek düzeyine ulaşacağı tahmin ediliyor.

2000 yılında düzenlenen son başkanlık seçiminde 106 milyon seçmen oy kullanmıştı.

Florida’nın bazı bölgelerinde ise insanların oy kullanabilmek için saatlerce kuyruklarda beklediği belirtiliyor.

Son ana kadar kampanya

ABD başkanlık seçimlerine saatler kala, adayların geleneksel uygulamayı bozarak seçim günü destekçileri ile bir araya gelmeleri bekleniyor.

Her iki aday da son günlerini seçimin sonucunu belirleyeceği düşünülen eyaletleri tekrar tekrar ziyaret ederek geçirdi.

Hatta bir ara, Bush ve Kerry, Wisconsin eyaletindeki bir havalimanında neredeyse karşı karşıya geldiler.

Birbiri ardında mitingler gerçekleştiren her iki adayın da sesleri kısıldı.

Başkan adaylarından 58 yaşındaki Massachusetts Senatörü John Kerry, Boston’da oy kullanacak.

George Bush ise Teksas’ta, memleketi Crowford’da oy kullandıktan sonra, önce Ohio eyaletinin başkenti Colombus’ta Cumhuriyetçi Parti’nin kampanyasına destek veren gönüllülerle buluşacak, sonra da Beyaz Saray’a dönecek.

Washington muhabirimiz Justin Webb, adayların böylesine başa baş bir yarışta, bir geleneği bozarak oy kullanılırken seçime yönelik konuşmalar yapabileceklerini söylüyor.

Seçim bu kadar çekişmeli geçtiği için 2000 yılında yaşanan itirazların tekrarlanmasından endişe ediliyor. Her iki ekip de bu ihtimale karşı hukuki danışmanlarını hazırlamış durumda.

Son seçimin kaderinin belirlendiği Florida’da, bu kez de kayıp pusulalar ve elektronik oy sürecindeki teknik sorunlar tartışma yarattığından her iki parti de binlerce avukatı süreci izlemek üzere görevlendirdi.

Ancak her iki aday da sorunun uzun sürecek bir hukuki savaşa dönüşmeyeceğini söylüyor.


Seçimin kilit eyaletleri hakkında bilgi için tıklayın

Mini-seçimi Bush kazandı

Gelenek olduğu üzere ülkede ilk oy verenler New Hampshire eyaletindeki iki küçük köyün sakinleri oldu.

Yerel saatle gece yarısı (TSİ 07.00) sandıkları açan Hart ve Dixville Notch sayımlarını da tamamladı.

Hart’s Location köyünde yaşayan seçmenler 16’ya 14 oyla Bush’u seçti. Köyde bir oy da Ralph Nader’a çıktı.

Dixville Notch ise Kerry’ye kullanılan yedi oya karşı 19 oyla Bush’u seçti. Her iki köy bir önceki seçimde de Bush’a oy vermişti.

Pek çok eyalette ise sandıklar daha yeni yeni açılıyor.

Eyelatler sandıklarını TSİ 02.00’den itibaren kapatmaya başlayacak. Oy vermeye en son başlayan eyalet olan Alaska ise son oylarını TSİ 08.00’de kullanacak.

Sandıklar kapanır kapanmaz, sandık başında yapılan yoklamalarla sonuçların alınmaya başlaması bekleniyor.

Amerikalılar aslında bugün sadece başkanlarını belirlemek için oy kullanmakla kalmıyorlar.


Amerikan seçim sisteminin ayrıntıları için tıklayın

Senato’nun 34 üyesi ve Temsilciler Meclisi’nin 435 üyesi de bugün belirleniyor.

Kongre’nin iki kanadındaki dengeler başkan kim olursa olsun, hedeflediği siyasetleri ne ölçüde kolaylıkla uygulayabileceğini ortaya koyması açısından önem taşıyor.

Halihazırda Cumhuriyetçilerin Senato’da (51-48) ve Temsilciler Meclisi’nde (227-205) üstünlüğü var.

Ayrıca 11 eyalette valiler ve 44 eyalette eyalet meclisi üyeleri de bugün seçiliyor.

Seçmenlerin oyuna sunulan bir diğer konu da eşcinsel evliliklerine izin verilip verilmemesi. Toplam 11 eyalette yapılacak oylamaların büyük bölümünde, eyaletlerin eşcinsel evliliklerine yasak getirilmesinden yana oy kullanması bekleniyor.

ABD Başkanı Bush eşcinsel evliliklerine anayasal yasak getirmek için girişim başlatmış ancak önergesi Kongre’den geçmemişti.

BAŞLICA EYALETLERDE SEÇİM
TSİ 02.00’DE KAPANAN SANDIKLAR
Indiana (11), Kuzey Carolina (15), Ohio (20), Virginia (13)
TSİ 03.00’DE KAPANAN SANDIKLAR
Florida (27), Georgia (15), Illinois (21), Massachusetts (12), New Jersey (15), Pennsylvania (21), Tennessee (11)
TSİ 04.00’DE KAPANAN SANDIKLAR
Michigan (17), Minnesota (10), New York (31), Texas (34), Wisconsin (10)
TSİ 06.00’DA KAPANAN SANDIKLAR
Washington (11), California (55 )
Parantez içindeki rakamlar eyaletlerin seçici kurul oylarını göstermektedir