11 Eylül 2001 Amerika’da birçok şeyin değiştiği tarih oldu. Bu değişikliklerden en önemlisi, her yıl ülkeye gelen binlerce öğrencinin vize işlemleriydi. New York’ta Dünya Ticaret Merkezi kuleleri ve başkentte Savunma Bakanlığı binasına yapılan saldırılar, Amerikan yönetimini o güne kadarki en büyük terörle karşı karşıya bıraktı. Washington saldırıların hemen ardından, uluslararası kamuoyunun da desteğiyle Afganistan’da büyük çaplı bir operasyon başlattı. Bu arada ülke içinde Yurtseverlik Yasası gibi yeni yasalarla tüm yabancıların ve tabi vatandaşların kütüphane kayıtlarına kadar her türlü kişisel bilgilerine istihbarat güçlerince ulaşılmasını sağlayan yeni düzenlemeler getirildi.

Ülke içinde büyük tartışmalara yol açan bu yasa gibi terörle mücadele adı altında başlatılan bir başka uygulama da yabancı öğrencilere sıkı vize kuralları konması oldu. Yabancı uyruklu öğrencilerin durumlarının daha fazla kontrol altında tutulması için de SEVIS adında yeni bir sistem getirildi. Ortak bir veri tabanı olan SEVIS, ülkede bulunan tüm yabancı öğrencilerin vize durumlarından nerede yaşadıkları; okula devam edip etmedikleri ve hatta ders notlarına kadar her türlü bilgiyi kapsıyor. Bilgisayar ortamında tutulan bu bilgiler sayesinde Amerika’ya eğitim amacıyla gelen öğrencilerin, bu niyetlerinde kadar samimi oldukları belirlenmeye çalışılıyor.

Amerika’da yaşayan yabancı öğrencilerin takibi kadar dış ülkelerdeki temsilciliklerde uygulanan öğrenci vizesi kuralları da daha sıkı hale getirildi. Öyle ki, bazen Amerika’da eğitimi devam eden, ancak ailesini ziyaret etmek için ülkelerine gidip dönmek isteyen öğrencilerin bile vize alamadığı görüldü. Ayrıca vize işlemlerinin süreleri uzadı, bazen vize görüşmesi için randevu almak bile zorlaştı. Tüm bu aksaklıkların farkında olan Amerikalı yetkililer, bir yandan getirilen sıkı kuralların ülke güvenliği için olmazsa olmaz bir gereklilik hale geldiğine işaret ederken, diğer yandan Amerika’ya gerçekten okumak, bir şeyler öğrenmek ve aldıkları eğitimle ülkelerine dönerek daha iyi işler başarmak isteyen gençlere kapıların hala sonuna kadar açık olduğuna belirtiyorlar. Amerika Dışişleri Bakanlığı, Eğitim ve Kültürel İlişkiler’den sorumlu bakan yardımcısı Patricia Harrison, Amerika’ya eğitim almak için gelecek tek bir öğrenciyi bile kaçırmak istemediklerinin altını çiziyor.

Amerika’ya Avrupa ülkeleri ve hatta Orta Doğu’dan en çok öğrenci gönderen ülke ise Türkiye. Uluslararası Eğitim Enstitüsü istatistiklerine göre, 2003-2004 eğitim yılında toplam 11 bin 600 öğrenciyle Türkiye, sekizinci sırada. Türkiye’nin üstünde ise ilk sıradaki Hindistan’ın ardından Çin, Güney Kore, Japonya ve Tayvan gibi Asya ülkeleri yer alıyor. Amerika’nın sınır komşuları Kanada ve Meksika da en çok öğrenci gönderen ülkeler arasında. Ancak, giderek zorlaşan vize işlemleri öğrencileri yıldırıyor. 2004’de vize başvurusunda bulunan toplam öğrenci sayısı 560 bin. Bu 11 Eylül saldırılarından önce yapılan başvurulardan 100 bin daha az. Ancak, Dışişleri Bakanlığı’nın Diplomatik Temsilciliklerden Sorumlu Müsteşarı Janice Jacobs’a göre, 11 Eylül sendromu atlatıldıktan sonra rakamlar yeniden yükselme eğilimine girdi. Jacobs, vize işlemlerinin hızlandırıldığını, ayrıca tüm konsolosluk ve elçiliklerde, öğrencilerin her türlü sorusuna yanıt verilmeye çalışıldığını söyledi. Jacobs, Türk öğrencilerin vize alamama korkusundan Amerika’yı ikinci tercih olarak düşünmeye başladıklarını hatırlattığımızda ise şu yanıtı verdi:

"İstanbul konsolosluğu ve Ankara’daki büyükelçilik, bu konuda sıkı bir çalışma içersinde. Vizelerle ilgili yanlış anlaşılmaları düzeltmeye çalışıyorlar. Biliyorum ki, Türkiye’de büyükelçimiz bu çalışmalara katılıyor. Basın aracılığıyla, birebir öğrencilerle, okullarla konuşarak vize işlemlerini, 11 Eylül’den sonraki değişiklikleri anlatmaya çalışıyor, insanların onları hala burada istediğimizi anlamalarına gayret ediyoruz."

Diplomatik Temsilciliklerden Sorumlu Bakanlık Müsteşarı Janice Jacobs, 11 Eylül’den sonra getirilen ek güvenlik kontrollerinin, dünya çapındaki tüm konsolosluklarda uygulandığını, yanı belli bölgelerdeki ya da Müslüman ülkelere uygulandığı yönündeki iddiaların doğru olmadığını söyledi. Jacobs ayrıca Amerika’ya girişte öngörülen özel güvenlik kontrollerinin ise, tüm vize sahiplerinin sadece yüzde 2’sine uygulandığını belirtti. Dışişleri Müsteşarı, vize onayı alan öğrencilerin vizelerinin iki günde ellerine ulaştığını da hatırlatarak, ‘Türk öğrenciler ve tüm dünyadaki öğrenciler bilmelidir ki, kapıda hala ‘Hoşgeldin’ paspasımız duruyor’ diye konuştu.