AİHM Aczimendileri haklı buldu

Aczimendi tarikatına mensup 127 kişi, Ankara'ya karşı AİHM'de açtığı "din özgürlüğü" davasını kazandı.

AİHM, kamu hizmeti vermeyen ya da kamudan hizmet almayan "sade vatandaşların" kılık ve kıyafetine yasak getirmenin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin din özgürlüğüyle ilgili maddesne aykırı olduğu soncuna vardı.

Dava, Aczimendi tarikatına menup 127 kişi tarafından bundan tam 12 yıl önce 1998 yılında AİHM gündemine taşınmıştı.

Davacılar, 20 Ekim 1996 yılında Ankara'da kendilerine has dini kıyafetleriyle yaptıkları bir gösteri sonrasında kılık kıyafet kanuna aykırı davrandıkları gerekçesiyle gözaltına alınıp hapis ve para cezasına mahkum edilmişler, mahkumiyetlerinin Avrupa İnsan hakları Sözleşmesi'nin din özgürlüğüyle ilgili 9'uncu maddesine aykırı olduğunu savunarak da Strasbourg mahkemesine başvurmuşlardı.

SIRP YARGIÇ KARARA MUHALEFET ETTİ, TÜRK YARGIÇ DESTEKLEDİ
Davacıların iddialarına hak veren AİHM'nin 7 yargıçlı dairesi, 1'e karşı 6 oyla davacıların din özgürlüklerinin ihlal edildiğine hükmetti. Türk yargıç Işıl Karakaş karar lehinde oy kullanırken, tek muhalif oy Sırp yargıç Dragoljup Popoviç'den geldi. Sırp yargıç, karara ek yayımlanan muhalif görüsünde diğer yargıçların karar verirken Türkiye'nin kendine has kompleks sosyal yaşamını dikkate almamış olmalarını eleştirdi.

AİHM, gerekçeli kararında, davacıların devlet meuru olmadıklarına ve türban davası olarak bilinen Leyla Şahin davasında olduğu gibi kamudan hizmet almadıklarına vurguda bulundu.

AİHM; sivil vatandaşlar olarak nitelediği davacıların, kamusal düzen açısından tehdit oluşturduklarına veya gösterileri esnasında yoldan geçenlere herhangi bir baskı uyguladıklarına dair hiçbir kanıtın bulunmadığını da not etti.

Bu gerekçelerden yola çıkan AİHM, davacıların din özgürlüklerinin ihlal edildiği sonucuna vardı.

TAZMİNAT ALAMAYACAKLAR
AİHM, davacıların Ankara'dan 800 bin Euro'nun üzerindeki tazminat talebine ise olumlu yanıt vermedi. Ancak Ankara'nın davacıların her birine sadece 10 Euro maddi tazminat ile toplam 2000 Euro masraf ödemesine hükmetti.

Dava, Aczimendi tarikatının Ankara'ya karşı AİHM'de kazandığı 3'üncü dava olmasından önem taşıyor. Tarikatın lideri Müslüm Gündüz Ankara'ya karşı açtığı daha önce açtığı ve 2003 ve 2005 yıllarında sonuçlanan iki davayı da kazanmıştı.