AKP'li Kurt'tan Abdullah Gül'e ilginç soru önergesi

AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Kurt, Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül’den, Osmanlı Devleti’nin yardım elini uzattığı İrlanda’nın Drogheda kentiyle ilgili bilgi istedi.

Kurt, Dışişleri Bakanı Gül’ün yazılı olarak cevaplaması istemiyle TBMM’ye bir soru önergesi verdi. Kurt, İrlanda’nın liman şehirlerinden, Başkent Dublin’e 70 mil uzaklıktaki Drogheda şehrinin 150 yıl önce kıtlık dolayısıyla Osmanlı Devleti’nden ayni ve nakdi yardım aldığı, bu yardım dolayısıyla şükran ifadesi olarak şehir ambleninin Osmanlı hilal ve yıldızı olarak belirlendiğinin doğru olup olmadığını sorduğu önergesinde İrlanda halkının, bu kadirşinas jestini Türk kamuoyunun bilip bilmediğini de sordu. Kurt’un Meclis’e verdiği soru önergesinde konuyla ilgili şu ilginç sorular bulunuyor: "Bu yardım dolayısıyla İrlanda asilzadelerinin, zamanın Osmanlı padişahına gönderdiği teşekkür mektubunun Topkapı Müzesi’nde bulunduğu doğru mudur? AB sürecinde İrlanda’nın Drogheda şehrine kadar gitmiş olan Osmanlıların bu ve bunun gibi jestlerinin AB süreci içinde AB kamuoyu nezdinde bir reklam protiğiyle sunulması mümkün müdür? Drogheda şehri ile kardeş şehir ilan edilen illerimiz var mıdır?"

Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Gül tarafıdan soru önergesine gönderilen yazılı cevapta ise Türkiye’nin İrlanda Büyükelçiliği’nin girişimi üzerine 1993 yılında Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivleri Daire Başkanlığı tarafından yapılan arşiv taraması sonucunda 1847 yılında Osmanlı Padişahı 1. Abdülmecid tarafından o dönemde İngiliz idaresi altında bulunan İrlanda’ya 100 poundluk para yardımı yapıldığını gösteren belgelerin gün ışığına çıkarıldığı belirtildi. Sözkonusu belgelerin fotokopilerinin, Dublin’deki milli kütüphaneye ve Drogheda Belediyesi’ne zamanında iledildiği belirtilen cevapta, belgelerden birisinin, yapılan para yardımına İrlanda halkının duyduğu şükran ve minnet sözlerini içerdiği ve İrlanda mahalli makam ve ileri gelenlerince imzalandığı kaydedildi. Osmanlı padişahına yönelik bir teşekkür mektubunun Topkapı Müzesi’nde bulunduğu yolundaki bilginin, anılan müze tarafından doğrulanmadığı belirtilen cevap yazısında, Osmanlı Devleti’nin İrlanda halkına yardım amacıyla buğday ve gıda yüklü beş gemi gönderdiği ve zor koşullar altında İrlanda’ya ulaşan gemilerin yüklerini Drogheda limanına boşalttıkları rivayetine ilişkin olarak arşiv belgelerinde bilgi bulunmadığı vurgulandı. Kurt’un soru önergesinde yer alan konuyla ilgili diğer sorulara verilen cevaplar ise şöyle:

"Sözkonusu gelişmeleri müteakiben Drogheda Belediyesi ile yürütülen temaslar sonucunda Drogheda şehrinin kuruluşunun 800., büyük kıtlığın 150. yıldönümü münasebetiyle gerçekleştirilen etkinlikler çerçevesinde 2 Mayıs 1995 tarihinde yapılan bir törenle yardımı getiren Osmanlı gemicilerinin kaldıkları rivayet edilen, günümüzde otel olarak kullanılan binanın dış cephesine ’Büyük açlık döneminde Türk halkının kederli İrlanda halkına yaptığı alicenaplığın hatırasına’ ibaresinin kayıtlı olduğu siyah granit bir şükran plaketi konulmuştur. Tören, şehrin önde gelenleri, bölge milletvekilleri, 15 kadar Büyükelçi, Açlık Müzesi’nin Müdürü, İrlanda basını, Türk basınının Londra’da mukim muhabirleri ve şehir halkı tarafından ilgiyle izlenmiş, İrlanda ve Türk basınında yaygın biçimde işlenmiştir. O tarihlerde yapılan görüşmelerde Drogheda Müzesi Müdiresi, Drogheda’nın ambleminin 800 yıldır ’ay-yıldız’ olduğunu belirterek müzede saklanan İngiliz Kralı 2. Williams’a ait kılıcın üzerindeki ay yıldız motifini bunun kanıtı olarak göstermiştir. Bir diğer rivayet ise Haçlı Seferlerinden dönen Kral Richard’ın, müslümanlardan elde ettiği ay yıldızlı ganimetleri şehre hediye etmesinden ötürü şehir ambleminin ay yıldız olarak benimsendiği yönündedir. Dolayısıyla şehir ambleminde yer alan ay yıldızın Osmanlı Devleti’nin yaptığı yardımlarla bağlantısı bulunduğu yönündeki inanış, belediye ve şehir müzesi yetkilileri tarafından doğrulanmamıştır. Osmanlıların bu gibi jestleri, AB komuoyunun bir parçasını teşkil eden İrlanda halkı tarafından esasen bilinmektedir. Bu konunun İrlanda kamuoyuna yönelik belli projeler temelinde tanıtma faaliyetleri kapsamına dahil edilmesi yararlı olmakla birlikte reklam amaçlı olarak sürekli gündemde tutulmasının ve AB sürecindeki etkisine fazla vurgu yapılmasının ne ölçüde yarar getireceği iyi değerlendirilmelidir".