"Alman kimliklerini zaten kaybettiler"
Çifte vatandaşlığın önüne geçmek için harekete geçen Alman yetkililer bu konuda kararlı. Çoğu Türk asıllı olan bu kişiler ise Alman vatandaşlıklarını kaybetmemek için girişimlerini sürdürürken, Sosyal Demokrat Milletvekili Lale Akgün bu kişilerin Alman pasaportlarını zaten kaybetmiş olduklarını ifade etti. Akgün, DW’den Murat Çelikkafa’nın sorularını yanıtladı…

Almanya’da yaşayan, çoğu Türk kökenli yaklaşık 50 bin göçmen edindiği Alman vatandaşlığını şimdi yitirme tehlikesiyle karşı karşıya. Nedeni ise Alman pasaportunu elde ettikten sonra geldikleri ülke makamlarına yeniden başvurarak eski kimliği geri almaları ve Alman makamlarının bu yasa dışı durumu tespit etmesi. Almanya’da çifte vatandaşlık uygulaması kanunen yasak olduğu için şimdi çoğunluğu Türk kökenli bu kişiler Alman pasaportlarını yitirdikleri gibi bir de yeniden oturma izni almak zorunda kalacaklar.

Bir başka tartışma konusu da Almanya’da suç işleyen ve bu nedenle sınırdışı edilen Türkler ile ilgili. Ankara hükümetinin, bu durumda olanları vatandaşlıktan çıkartarak iadeyi önlemeye çalışması, Alman ana muhalefeti tarafından sert bir şekilde eleştirildi. Bu iki konuyla ilgili olarak iktidarın büyük ortağı Sosyal Demokrat Parti’nin yabancılar, göç ve uyumdan sorumlu milletvekili Lale Akgün sorularımızı yanıtladı:

- Alman vatandaşlığına geçen ve çoğunluğu Türk kökenlilerden oluşan yaklaşık 50 bin kişinin, yeniden eski pasaportlarını aldıkları ve çifte vatandaş statüsünü taşıdıkları tespit edilmiş durumda. Oysa 2000 yılındaki yasayla çifte vatandaşlık Almanya’da artık mümkün değil. Son gelinen nokta itibariyle binlerce kişinin Alman vatandaşlığından çıkarılma tehlikesi gerçekten mevcut mu?

Akgün: Çıkarılma tehlikesi diye bir olay yok. Maalesef bu 50 bin kişi Türk vatandaşlığını aldığı tarihten itibaren Alman vatandaşlığını kaybetmiş durumda oluyor zaten. Yani, şu anda 1 Ocak 2000’den sonra Türk vatandaşlığı almış olan kişiler Alman vatandaşlığı alma durumunu kaybetmiş durumdalar. Sadece ve sadece Türk vatandaşı durumundalar, yani kendileri artık çifte vatandaş değil.”

- Almanya’daki Türk sivil toplum kuruluşları tarafından çifte vatandaşlık statüsüne sahip olanlara, Alman ya da Türk vatandaşlığını tercih etmeleri için 2006’ya kadar bir geçiş süresi tanınması öneriliyor. Bu soruna kalıcı bir çözüm getirir mi? Sizin başka önerileriniz var mı?

Akgün: Bu konuyu uzun zamandır biliyoruz. Çünkü tek tük vakalar zaten ortaya çıkmış durumda. Örneğin, pasaport yenilerken ya da Türkiye’den evlenip eş getirirken bu kişilerin durumları ortaya çıkıyor. Biz daha önce insanlara ne yapacakları konusunda bilgilendirmeye çalıştık. 2005’ten itibaren yeni Vatandaşlık ve Göç Yasası yürürlüğe girdi. Bu yasasının içinde bir paragraf var ve bu paragrafda eskiden Alman vatandaşı olup da şimdi kaybetmiş kişilere 6 ay süre tanınıyor. Tekrar Alman vatandaşlığına dönmek amacıyla başvuru yapılması için, Türk sivil kurumlarının önerdiği 2006’ya kadar zaman tanınması şansını ben pek görmüyorum. Çünkü İçişleri Bakanlığı ile görüştüğümde de kendileri Türk vatandaşlarının bu Göç Yasası’ndaki paragraftan; 38 numaralı paragraftan veya kendileri işçi statüsünde geldiği için Ortaklık Anlaşması denen anlaşmadan faydalanarak oturma ve çalışma izni almaları mümkün olduğu söylendi. Yani İçişleri Bakanlığı benim değerlendirdiğim kadarıyla Türk kurumlarının ve sivil toplum kurumlarının düşündüğü çözüme pek sıcak bakmıyor.

Bir başka tartışma konusu da Almanya’da suç işleyen ve bu nedenle sınırdışı edilen Türkler ile ilgili. Ankara, bu tür durumda olanları derhal Türk vatandaşlığından çıkararak Türkiye’ye sınırdışı edilmesini önlemeye çalışıyor. Alman ana muhalefeti bu tutumu sert bir şekilde eleştirerek “Almanya’ya karşı dostlukla bağdaşmayan bir tavır” olarak değerlendirdi. Size Türkiye bu sorunun çözümü konusunda ne kadar istekli?

Akgün: Bu konuyu ana muhalefet partisi bu yılın başında da parlementoya taşıdı. Biz bu konuyu cevaplandırdık. Biz iki hükümetin bu konu açısından beraber çalıştığını biliyoruz ve Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne girme sürecinde vatandaşlıktan çıkartma olayından uzaklaşması gerektiğini de kendilerine söylemiş durumdayız Alman hükümetine ben bu konuda kısa zamanda iyi bir çözüme varılacağına inanıyorum.