Irak'ta ABD'nin yetki devrinin önünü açacak geçici anayasa, bir yandan Geçici Hükümet Konseyi'nde (GHK) Şii üyelerin Kürtler lehine düzenlemeleri kabul etmemesi yüzünden imzalanamazken, diğer yandan Türk-Amerikan ilişkilerinin de yine gerilmesine yol açtı.
Gayriresmi anayasa metnini değerlendiren Dışişleri Bakanlığı, önceki gece ABD yönetimini sert biçimde uyardı. Bakanlığa çağrılan ABD' nin Ankara Büyükelçiliği Müsteşarı Robert Deutch aracılığıyla Washington'a
"Müttefikliğimize uygun davranmıyorsunuz. Irak'ta akıllı ve isabetli işler yapmıyorsunuz" mesajı gönderildi. Ancak Bush yönetimi Türkiye'den gelen uyarıları ısrarla ciddiye almamayı sürdürüyor.

'Şiiler sürpriz yapmadı'
Irak nüfusunun çoğunluğunu oluşturan Şiilerin azınlıktaki Sünni Arap ve Kürtlerin anayasadaki ağırlığı ve başkanlık sistemiyle ilgili hükümlere itiraz ederek değişiklik istemeleri, Ankara'da 'beklenen oldu' diye değerlendirildi. Yalnızca Şiilerin değil Türkmenlerin de taslaktan duyduğu rahatsızlıkları masaya yatıran Ankara'daki Dışişleri bürokratları,
"Çoğunluğu oluşturan Şiiler son dakika atağı yapıp, ağırlıklarını göstermeye gerek gördü. Yoksa bu, sürpriz bir çıkış değil" yorumu yapıldı.

'Olanlardan ABD sorumlu'
Ankara'da, tüm uyarılarına rağmen ABD'nin geçici anayasa taslağı hazırlanırken Kürt gruplara 'yakın' davranmaktan kaçınmadığı görüşü hâkim. 'Son ve en ciddi' uyarıyı yapan Ankara, Deutch'a, "Bölgedeki kargaşanın artmasında ABD'nin sorumluluğu büyük. Demokrasi ararken, antidemokratik uygulamalar gündeme geliyor. Irak'taki tüm grupların eşit temsilini gözetip, doğru düzgün bir anayasa hazırlanmasına öncülük etmeniz gerekiyor" uyarısı yaptı.
ABD ise, Ankara'nın geçici anayasa taslağının değiştirilmesi isteğine
"Irak'taki sivil yönetime bildireceğiz" yanıtını verdi, ama endişeleri gideremedi. Dışişleri Bakanlığı'nın yazılı açıklamasında da, GHK'nin oluşumundaki yetersizlik ve dengesizliklerden kaynaklanan olumsuzlukların sürdüğüne dikkat çekildi. Açıklamada, "Ülkenin ve bölgenin selameti açısından, bizim tercihimiz, bu olumsuzlukların hiçbir grubun memnuniyetsizliğine mahal vermeyecek bir denge içinde yasa imzalanmadan giderilmesidir. Zira, önemli olan, takvimin öze egemen olması değil, kurulacak yapının sağlıklı ve kalıcı bir temele dayandırılmasıdır" denildi.