Roger Hardy
BBC Orta Doğu uzmanı

Yaser Arafat, uzun süren iktidarı boyunca herhangi bir kişiyi halefi olarak göstermemeye özen gösterdi.

Diğer Arap liderleri gibi, rakiplerine karşı uyanık davrandı- hatta en yakın çalışma arkadaşlarına karşı bile dizginleri elden bırakmadı.

2001 yılının Haziran ayında Filistinli üst düzey yetkili Faysal Hüseyni’nin ölümü, Filistinli liderler kadrosunun birer birer siyaset sahnesinden silindiği izlenimini güçlendirdi.

Arafat’ın özellikle son dönemde sağlık durumunun kötüye gitmesi, yerine kimin geçeceği spekülasyonlarını da yoğunlaştırdı.

Adaylar

Olası adaylar iki grupta toplanıyor. Bir yanda, uzun yıllar boyunca Arafat çalışmış olan yaşı geçkin isimler var. Diğer yanda ise son dönemlerde adından bahsedilen ve ön saflarda yer alan daha genç kesim.

İlk gruba girenler, Filistin hareketini başlatan Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) için, Ürdün, Lübnan ve Tunus’ta sürgünde geçen yıllar boyunca çalışmışlar.

Arafat bu kişilere güveniyor, ama Batı Şeria ve Gazze’de yaşayan Filistinliler, onları kendilerine yabancı olarak görüyor.

Bazen ’Tunuslular’ diye anılan bu kişilerden bazıları da yolsuzluk suçlamaları ile lekelenmiş durumda.

Bu gruba girenler:

Ahmed Kurey (Bilinen adıyla Ebu Ala), Filistin Başbakanı ve İsrail ile 1993 yılında imzalanan Oslo Barış Anlaşması öncesindeki gizli görüşmeleri yakından takip eden bir isim

Mahmut Abbas (Ebu Mazen), İsrailliler ile sıklıkla müzakerelerde bulunan ılımlı bir siyasetçi

Nebil Şaat, eski bir işadamı ve şu anki yönetimin Dışişleri Bakanı

Yaser Abed-Rabbo, geçmişte sol kanat fraksiyonların üyesi olan ancak şimdi FKÖ’de çalışan üst düzey bir yetkili.

İkinci grupta kimler var?

İkinci grupta ise içeriden olanlar var, FKÖ sürgündeyken İsrail’in işgal ettiği topraklarda yaşayan genç isimler bunlar...

’Tunuslular’dan daha güçlü kaynakları var, yerel liderliğin tadına, İsrail’e karşı 1980’lerin sonunda başlayan ilk direnişte yani, Birinci İntifada’da vardılar.

Muhammed Dahlan, Gazze’nin eski güvenlik şefi. İsrail ve Amerika’nın desteklediği bir isim.

Cebril Racub, Dahlan’ın Batı Şeria’daki eski meslektaşı.

Her ikisi de Arafat’ın bazen desteklediği bazen de dışladığı isimler oldular, ama hala etkililer ve İsrailliler ile anlaşmak konusunda da kayda değer deneyimlere sahipler. Her ikisi de yapıcı kabul ediliyorlar.

Diğer bir yerel lider ise adı daha çok son intifada sırasında duyulan Mervan Barguti.

Barguti, Arafat’ın Batı Şeria’daki siyasi örgütlenmesi Fetih’in başındaydı.

Pek çokları, Mervan Barguti’nin, Arafat’tan sonra en sevilen Filistinli siyasetçi olduğu görüşünde.

Şu anda İsrail’de hapiste bulunan Barguti, beş kez ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.

Oslo Barış Anlaşması’nı sıkı biçimde destekleyen Barguti, İsrail topraklarındaki İsrailli sivillere yönelik saldırılara karşı çıkmıştı.

Ancak, 2002 yılında son intifadanın başlamasıyla, daha militan bir karaktere büründü.

Mervan Barguti, ’intifadanın büyük başarısı’ olarak gördüğü Şaron’un Gazze’den çekilme planı’na destek veriyor.