Arama çalışmaları sürüyor

Akdeniz üzerinde kaybolan Türk Hava Kuvvetleri'ne ait RF-4E tipi keşif uçağının Suriye tarafından düşürüldüğünün ortaya çıkmasının ardından gözler iki pilotun akıbetine çevrildi.

Hem Türkiye, hem de Suriye'den yapılan resmi açıklamalar, pilotlar ve uçağın enkazı için ortak arama yapıldığına işaret ediyor.

Zaten dün, Başbakan Tayyip Erdoğan'ın başkanlığında toplanan güvenlik zirvesi sonrasında yapılan açıklamada da bu hususa dikkat çekildi.

Açıklamada, "ilgili kurumlarımızın sağladığı verilerin değerlendirilmesi ve Suriye ile yürütülen ortak arama kurtarma faaliyetleri çerçevesinde elde edilen bilgiler” vurgusu yer alıyor.

Yaşanan bu gelişmelerin ardından gözler arama çalışmalarının Suriye ile ortak yapılmasına döndü.

"Suriye önce vurdu, şimdi arıyor" yorumları yapılmaya başlandı.

UÇAĞIN DÜŞTÜĞÜ YER

Öncelikle burada bir nokta büyük önem taşıyor: Uçağın nerede düştüğü...

Bu konuda henüz net ve kesin bir bilgi bulunmuyor.

Suriye, uçağın kendi hava sahasını ihlal ettiğini ifade ediyor. Türkiye ise uçağın düştüğü yerin kesin tespitine yönelik çalışmaların devam ettiğini belirtiyor.

Olayın olduğu yer, Suriye karasularına çok yakın bir noktada ya da içinde.

Dolayısıyla bu durum, Suriye'yi arama-kurtarma çalışmalarının bir parçası haline getiriyor.

TEAMÜLLERE UYGUN

Uluslararası hukuk teamüllerine göre, şu anda yapılan ortak arama-kurtarma çalışmaları normal bir protokol.

Teamül çerçevesinde, uçağı düşen ülke arama-kurtarma çalışmalarına katılmayı talep edebilir. Hava sahası ihlal edilen ülke de bu talebi uygun bulursa uçağı düşen ülkeye izin verebilir.

Ele geçirilen pilotlar, sorgulanıp ülkelerine iade edilir. Hayatlarını kaybetmeleri durumunda ise pilotların cenazesi ülkelerine gönderilir.

Bu çerçeveden bakılınca şu an Akdeniz'de yürütülmekte olan çalışmalarda bir tuhaflık yok.

Teamüllere uygun.

Ancak bir de madalyonun arka yüzü var.

Yine hukuk çerçevesinde, hava sahası ihlal edilen ülkenin kendi egemenlik hakları gereğince, ihlal eden ülkenin ekiplerini kendi karasularına ya da ülkesine sokmama hakkı da var.

Eğer Suriye, ortak çalışmayı kabul etmeyip, kendisinin bu çalışmaları yapacağını ilan etmiş olsaydı da hukuken haklı olurdu.

AMA BİR KIVILCIM ÇAKARSA…

Son dönemde Suriye-Türkiye ilişkileri pamuk ipliğine bağlı bir süreçten geçiyor.

İki ülke arasında diplomatik ilişki kalmamış durumda. Karşılıklı olarak suçlamalar, ağır sözler havada uçuşuyor.

İşte bu ortamda, Türkiye'nin ortak arama talep etmesi ve Suriye'nin de ortak çalışmayı kabul etmesi iki ülkenin olaya itidalli ve sakin yaklaştığının en büyük göstergesi.

Ancak yine de temkinli olmakta fayda var. Ortadoğu patlamaya hazır bomba gibi.

Tansiyonun bu kadar yükseldiği bir dönemde, bu aşamadan sonra en ufacık bir kıvılcım bölgeyi yangın yerine döndürür.