Avrupa Parlamentosu’nun Strasbourg’da yaptığı Genel Kurul oturumunda, Ankara 1 no’lu DGM’nin dün Leyla Zana, Hatip Dicle, Orhan Doğan ve Selim Sadak hakkında verdiği kararın değerlendirildiği bir oturum düzenlendi.

AP, oturum sonunda DGM’nin DEP milletvekilleri hakkındaki kararı ağır bir dille eleştirerek, ‘DGM’lerin kaldırılması’, ‘Yargıtay’ın DEP kararını bozması’ ve ‘düşünce suçlarına af çıkarılması’ olmak üzere üç tavsiye kararı aldı.

Leyla Zana, 1995’te Avrupa Parlamentosu tarafından her yıl verilen Sakharov İnsan Hakları Ödulu’ne layık görüldüğünden, Avrupa Birliği kurumları tarafından o tarihten bu yana özel ilgiyle izleniyor.

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi Başkanı Peter Schieder `Mahkemenin özellikle hassas bir dönemde böyle bir karar aldığını` vurguladı. Peter Schieder `Bu kararın geniş bir reform paketini uygulamaya soktuğu; insan haklarına ve demokratik prensiplere saygı ile hukukun üstünlüğü gibi konularda önemli ilerlemeler sağladığı bir dönemde Türkiye`nin imajına zarar verdiğini` söyledi.

Schieder, Türk yetkililere, eski DEP milletvekillerinin serbest bırakılmaları için ellerinden geleni yapmaları çağrısında bulundu.

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi, önümüzdeki hafta Türkiye`yle ilgili bir raporu tartışacak. Raporda, Türkiye`ye yönelik denetim mekanizmalarının son bulması tavsiye ediliyor.

Avrupa Komisyonu eski DEP milletvekillerinden Leyla Zana`yı `siyasi bir mahkum` olarak görüyor. Türkiye hükümeti ise herhangi bir Avrupa Birliği üyesi ülkede olduğu gibi, hukuki sürece müdahal edemeyeceğini vurguluyor.

Parlamentonun sabah oturumunda konuşan AB Komisyonu temsilcisi Paul Nielsen, bu kararın, "Türkiye'de yapılan reformların uygulamadaki eksikliklerini" ortaya koyduğunu savundu.

"DGM'lerin tamamen kaldırılması veya Avrupa standartlarına getirilmesi" görüşünü dile getiren Nielsen, "bu konunun Türk hükümetinin de gündeminde olduğunu" kaydetti. Nielsen, AB Komisyonu'nun Türkiye hakkında Ekim ayında yayınlayacağı raporda, bu konuların dikkate alınacağını söyledi.

İngiliz Sosyalist parlamenter Richard Balfe, DGM'nin kararını eleştirdi ve "Yargı bu davada beklediğimiz esnekliği göstermedi" diye konuştu.

Avusturyalı Sosyalist parlamenter Hannes Swoboda, "bu karar yüzünden hükümetin eleştirilemeyeceğini" belirtti ve "yargı ile idari mekanizmanın da hükümetin reform sürecinde gösterdiği çabaya ayak uydurması" gerektiğini söyledi.

AP ile TBMM arasında danışma organı vazifesi gören Karma Parlamento Komisyonu (KPK) Eş Başkanı ve Yeşil Grup üyesi Joos Lagendijik, "mahkemede savunma hakkının ihlal edildiğini" ve "duruşmaların bir şovdan öteye geçemediğini" ileri sürdü.

AP'nin Türkiye raportörü Arie Oostlander, Türkiye'de hükümetin reformlar konusunda iyi niyetli davrandığına inandığını belirtti, ancak bu çabanın olumlu yönde kullanılamadığı görüşünü dile getirdi.

Sosyalist Grup'un Türk asıllı Alman üyesi Ozan Ceyhun ise basın açıklamasında, DGM'nin kararını, "Türkiye'ye zarar veren bir gelişme" olarak niteledi.

AP'deki siyasi grupların DGM kararına ilişkin hazırladıkları ortak tavsiye kararı öğleden sonra oylamaya sunulacak.