Barzani ile ilk temas

MGK’da alınan “Tüm Iraklı grup ve oluşumlarla istişarelerinin sürdürülmesi” kararının ardında somut adımlar atılıyor.Türkiye birkaç gün içinde Kuzey Irak Kürt yönetimiyle ilk resmi temasını gerçekleştirecek

Türkiye, Kuzey Irak Kürt Yönetimi ile ilk resmi temasını birkaç gün içinde Bağdat’ta gerçekleştirecek. Görüşmede Türk tarafını Başbakanlık Başdanışmanı Büyükelçi Ahmet Davutoğlu, Türkiye’nin Irak Özel Temsilcisi Murat Özçelik ve Türkiye’nin Bağdat Büyükelçisi Derya Kanbay temsil edecek. Kürt heyetinin başında ise Kuzey Irak Kürt Yönetimi Başbakanı Neçirvan Barzani bulunacak. Konuyla ilgili olarak İstanbul’da basını bilgilendirme toplantısı yapıldı ve Başbakanlık Danışmanı Davutoğlu ve Irak Özel Temsilcisi Özçelik soruları yanıtladı. “Kürt açılımının en önemli adımlarından biri” olarak tanımlanan diplomatik girişimin ayrıntıları ve diğer bölgesel gelişmeler şöyle:


Stratejik komisyon

* Türk heyeti önümüzdeki birkaç gün içinde Irak’ın başkenti Bağdat’ta önemli temaslarda bulunacak ve “Kürt açılımının” başlangıcı sayılan Barzani görüşmesi de yapılacak. Ancak asıl görüşmeler Cumhurbaşkanı Talabani ve Başbakan Maliki ile gerçekleştirilecek.

*Toplantıda, Maliki ve Talabani’nin daha önceden önerdikleri ’Türkiye ile Irak arasında bakanların da katılacağı üst düzeyde stratejik bir komisyon kurulması’ konusu gündeme getirilecek. Komisyon ikili ilişkilerden ve güvenlik konusundan sorumlu olacak. Ayrıca enerji ve ekonomik ilişkiler alanında detaylar izlenecek.

Net tarih verilmiyor

* Bağdat’taki temaslarda sadece Kürt gruplarla değil, Şii, Sünni, Türkmen gruplarla da görüşülecek.

* Türk heyeti K. Irak’a gitmeyecek ve görüşme Bağdat’ta gerçekleşecek. Aslında Türkiye görüşmeyi İstanbul’da gerçekleştirmek istiyordu, hatta bu talep Neçirvan Barzani’ye de iletildi. Bir ara 3. bir ülke fikri de gündeme geldi. Ama sonuçta görüşmenin Bağdat’ta gerçekleştirilmesine karar verildi. Kürt tarafının ’görüşme
4 Mayıs’ta yapılacak’ açıklamasına karşılık Türk heyeti güvenlik nedeniyle tarih vermekten çekiniyor.

* Dışişleri kaynakları Maliki ile Erdoğan arasında askeri operasyon sırasında gerçekleşen telefon görüşmelerinin tam bir güven ortamının oluşmasıyla sonuçlandığını vurguluyor. Daha önce Talabani ile varılan ’PKK ortak düşman’ mutabakatının PKK’ya karşı ortak mücadeye dönüşmesinin önünü açtığına inanılıyor.

Ekonomik hedef Basra

* Irak’ın güneyinde etkili olan Şii’ler Türkiye’ye çok net bir mesaj veriyor: ’Bizi İran’ın eline bırakmayın, Basra’da bizimle işbirliği yapın’. Türkiye’yi Basra’ya davet eden proje İngiliz diplomasisinin ürünü. Kuveyt - Irak sınırında “serbest bölge - endüstri bölgesi” sistemi kurulacak. İngilizler bölgedeki terörün kaynağını kurutmak için yüzde 50’ye varan işsizliğe çare arıyor. İngiltere bu noktada Türkiye’nin anahtar rol oynayacağını düşünüyor. Çünkü Şii’lerin, Müslüman ülke olduğu için Türkiye’ye daha sıcak bakacağını tahmin ediyor.

*Basra Havaalanı’nda ’İş Geliştirme Ajansı’ kurulacak. İşadamları arasındaki görüşmeler burada yapılacak. Ulusalararası enerji firmaları Türkiye ile işbirliğine hazır olduklarını belirtiyor. BP, modelini Bakü-Tiflis-Ceyhan modelini Basra için de öneriyor.

*Türk Dışişleri, Irak’ın geçen hafta açıklanan petrol anlaşmaları listesinde Türkiye’nin olmamasını büyük kayıp olarak değerlendirmiyor. Listede TPAO’nun bulunmamasını ’Hiçbir bölgesel şirket o listede yok’ şeklinde açıklıyor. Gerekçesi ise şöyle ifade ediliyor: “Petrol üretimini artırmak için bazı teknik ve finansal kriterler getirilmiş. TPAO ise bu yeterlilikte görülmemiş. Ancak Iraklı yetkililer, ‘yeşil alan’ olarak tarif edilen verimli kuyularından iş alamamıza rağmen ’kahverengi bölge’ diye tarif edilen daha az verimli kuyulardan iş alacağımızın sözünü vermiş durumda.