Başbakan canlı yayında

- Birçok finansal kuruluş iflas etti veya el değiştirdi.

- 100 yılda bir görülen bu kriz reel ekonomiyi de derinden etkiledi.

- Bankaların kredi imkanlarını kısması yatırım ve tüketimi olumsuz etkiliyor.

- Bütün ülkelerdeki büyümelerde gözle görülür yavaşlama yaşanıyor.

- Birçok ülke bırakın büyümeyi ekomomik daralma tehlikesi ile karşı karşıya.

- Olumsuz şartlardan gelişmekte olan ülkeler de etkileniyor.

- Yavaşlayan yurtdışı talep, ihracatı tehdit etmeye başladı, azalan sermaye girişleri ekonomik canlılığı tehlikeye soktu.

- Türkiye özellikle 1980'lerden itibaren küresel ekonomilerle bütünleşme mücadelesinin içindedir. Ancak 2000'lerin başında dahi bu bütünleşmenin tam olarak gerçekleşemediğini gördük.

- 1980'lerden itibaren 2-3 yılda bir görülen krizlerin nedeni de budur.

YAPILAN REFORMLARLA KRİZ ETKİSİ ATLATILDI

- Yaptığımız reformlarla krizlerin etkisi atlatıldı. Türkiye artık krizlere karşı zayıf değildir.

- Mali disiplin ve sıkı para politikaları mali sektörün güçlenmesi, yapısal reformlar, artan rezervler, kamu borç stokunda iyileşmeler ve dalgalı kur politikası Türkiye'nin şoklara karşı dayanıklılığını artırdı.

- Türkiye bu krizi de asgari etki ile aşacak ve belirlenmiş hedeflere doğru ilerlemeye devam edecek. Bu süreç Türkiye için fırsata dönüştürülebilir.

- Büyüme performansımız bir süre son yıllardakinin altında kalacak.

- Son günlerdeki gelişmeler ABD ve Avrupa'da daralma habercisi olarak algılanabilir. Bunun ihracatta olumsuz yansımaları olabilir.

- Küresel büyümedeki yavaşlamanın ihracat üzerindeki etkisi, son yıllarda Ortadoğu başta olmak üzere yeni pazar açılımları ile kısıtlı kalacak.

- Mali disiplin üzerindeki kararlı ve titiz uygulamalarımız devam edecek.

- Vergi politikalarında etkinliğin artırılmasına yönelik çalışmalar devam ediyor.

KAYITDIŞIYLA MÜCADELEMİZ SÜRÜYOR

- Kayıtdışına yönelik denetimler artırılacak.

- Kayıtdışına yönelik yeni stratejimizi önümüzdeki günlerde paylaşacağız.

- Döviz borçlarının kamu toplam borcu içindeki payı yarıya indi.

- Borçlanma vadelerinde kayda değer iyileşmeler sağlandı.

- Döviz ve faizden gelebilecek dışsal şoklara karşı daha güçlü durumdayız.

- Kronik olarak yüzde 70-80'lerde seyreden enflasyon yüzde 11.72'ye indi.

- Düşüş eğilimi iki yıllık dönemde para politikasının kontrolü dışındaki şoklar nedeniyle yavaşladı. Bu şokların başında gıda ve enerji fiyatlarındaki yükselişler yer alıyor.

- Cari açık sorunun temelinde yurt içi tasarrufun yatırımları karşılamaması ve yurt dışına enerji bağlılığı yer alıyor.

- 2008 yılında bozulan şartların olumsuz etkisini görüyoruz. Yine de doğrudan yabancı sermaye girişinin yıl sonunda 15 milyar dolar olmasını bekliyoruz.

- Döviz geliri olmayan firmalar döviz riski konusunda daha dikkatli olsun.

REKABET GÜCÜNÜ ARTIRMAYA YÖNELİK DÜZENLEMELER YAPTIK

- Cari açığın çözümlenmesi için uzun dönemli yapısal politika tedbirlerini uyguluyoruz. Sosyal Güvenlik Reformu'nu gerçekleştirdik. Rekabet gücünü artırmak için düzenlemeler yaptık.

- Cari açığın büyük bölümü enerjideki artıştan kaynaklandı. Artan enerji talebimiz de bu faturayı kabarttı. Enerjide dışa bağımlılığı azaltmaya yönelik projelerin önemi daha da arttı.

- Kömür ve yerli kaynaklara ağırlık verildi. Enerji üretim ve tüketiminde verimlilik artırıldı.

- Özelleştirme programı tavizsiz bir şekilde devam edecek.

- İstanbul'u finans merkez haline getirme projesi başlatıldı.

- AB ile üyelik sürecinde üzerimize düşeni yapmak için hazırlanan Ulusal Program'da 131 yasa değişikliği yapmayı planlıyoruz.

KÜRESEL DALGAYI YAKINDAN TAKİP EDİYORUZ

- Küresel dalgalanmayı çok yakından izliyoruz. Önlem alınması gerektiğinde tereddütsüz bir şekilde uygulanıyor.

- Ekonomide morallerin yüksek olması çok önemlidir. Son 6 yıldan elde ettiğimiz başarı moral ve iyimserlik zemini de ilerlemiştir. Morallerin bozuk olduğu bir ortamda yatırım da üretim de istihdam da olmaz.

- İki sihirli kelime: Güven ve istikrar. Bunları sarsmamak gerekir .

- Kimi çevreler karamsar senaryolar çizdiler ve çizmeye devam ediyorlar.

- 6 yıldır kriz kelimesini ağzından düşürmeyenler oldu ama biz bu beklentileri boşa çıkardık.

- Bunlar milletle aynı yöne bakamıyor.

- Türkiye'nin potansiyelinden habersiz olanlar bu kötümser senaryolarını elbette sürdürecek.

- Türkiye eski Türkiye değildir. Avrupa'da altıncı büyük ekonomiyiz. Kişi başı gelirde 10 bin doları aştık. Türkiye bunlardan daha iyisini hak ediyor. O seviyelere, daha iyilerine mutlaka ulaşacağız.

DÜNYADAKİ OLUMSUZ SÜRECİ FIRSATA DÖNÜŞTÜREBİLİRİZ

- IMF ile ilgili çalışmalar son safhada. Nihai kararı Ekim veya Kasım ayında veririz.

- Bankacılık sistemi açısından herhangi bir risk söz konusu değil

- Nükleer enerji ihalesini erteleme lüksümüz yok.

- Halkbank özelleştirmesinde önceliğimiz var ama havayı da koklayacağız. Piyasaların durumuna göre vakti geldiğinde en iyi şekilde yapmış olacağız.

- Dünyadaki olumsuz süreci fırsata dönüştürebiliriz. Türkiye'de yatırımlar aynı kararlılıkla devam edecek.

MERKEZ BANKASI'NA MÜDAHALEMİZ SÖZ KONUSU DEĞİL

- Merkez Bankası'na faiz konusunda müdahalemiz söz konusu değil. Ben, faiz noktasında bu faizin düşürülebileceğine inanıyorum. Bu benim kanaatim. Bunu özellikle ekonomideki açık sözlülüğüm nedeniyle söylüyorum.

- Dalgalı kur-sabit kur tartışmalarında dalgalı kurdan yanayız. Eğer sabit kur olsaydı geçmişteki krizleri tekrar yaşardık.

- Yeni bir vergi getirmeyeceğiz ama ciddi bir vergi kaçakçılığı var. Vergiyi düşürünce vergi miktarı artmadı. Düşürmemize rağmen kayıtdışılık sürüyor vergide. Bunu denetim altına almamız şart.