IMF’nin danışmanlarından Prof. Wickens’in, Türkiye’nin yüzde 9.9 büyüdüğüne inanmaması tartışılıyor. Bazı iktisatçılar, ’Bizim tereddütlerimiz IMF’de de varmış’ derken, diğerleri ’DİE’ye güvenmeliyiz’ diyor


IMF’nin de danışmanı olan York Üniversitesi’nden Prof. Dr. Michael Wickens’ın "Türkiye’nin 2004’te yüzde 9.9 büyüdüğüne inanmıyorum. Bunun için büyük yatırımlar gerekir. Hele hele başbakanın söylediği gibi bu artışın verimlilikle olması bilimsel olarak mümkün değil" sözleri, Türkiye’de iktisatçılar arasında yeni bir tartışma yarattı.
Prof. Ercan Uygur, 2004’teki yüzde 9.9’luk büyümenin doğru olup olmadığından çok büyümenin kaynağının önemli olduğunu söyledi. "Türkiye son üç yıldır stok artışı ağırlıklı büyüyor. Hiçbir ekonomide bu kadar büyük stok artışı olmaz" diyen Uygur, Wickens’in sözlerini, "IMF’de açıkça söylenmeyen soru işaretleri olduğunun göstergesi" şeklinde yorumladı.

İşsizlik tezatı
Dış ticaret dengeleri, yatırımlar ve milli gelirin büyümesinin birbirini tamamlaması gerekirken, çelişkiler bulunduğunu savunan Prof. Erinç Yeldan ise şunları söyledi:
"Milli gelir muhasebe sistemindeki varsayımlarda eksiklikler olduğunu ve bunun ekonomide zaman içinde önemli hatalara yol açtığını dile getiriyorduk. O yüzden yabancı bir danışmanın görüşlerimizi desteklemesi şaşırtmadı. Türkiye’deki rakamlar, aynı ekonomiye ait izlenimi vermiyor. Bu kadar hızlı büyüyen bir ekonomide bu kadar çok işsizlik olmaması gerekir."

’DİE’ye güvenmeliyiz’
Milliyet yazarı Faik Öztrak, Türkiye’nin 2001’de büyük bir kriz yaşadığını hatırlatarak, yüzde 9.9 gibi hızlı büyümelerin çöküntüyü izleyen dönemlerde ortaya çıktığını vurguladı. Ülkenin büyümesinin süreceğini, çünkü hâlâ atıl kapasite bulunduğunu belirten Öztrak, şöyle devam etti:
"DİE’nin rakamını test etmek için uzun ve istikrarlı dönemlere bakmak lazım. DİE verilerine güvenmek zorundayız. Bunları tartışmak ekonomide tahribata yol açar."
Büyümenin belirli parametrelerle hesaplandığını dile getiren Prof. Taner Berksoy da bu nedenle bir yılın rakamı için doğru, diğer bir yıl için yanlış demenin mümkün olmadığını kaydetti. Türkiye’nin üç yıldır büyüdüğüne dikkat çeken Berksoy, "DİE’nin verilerini sağlam kanıtlar olmadan reddedersek yerine kişisel gözlemleri koyarız" dedi.

DİE’ye göre son beş yılın büyüme rakamları
2000 2001 2002 2003 2004
GSMH (Milyar YTL)* 125.6 176.5 275.0 356.7 428.9
Gelişme hızı (%) 60.4 40.5 55.8 29.7 20.3
GSMH (Milyar dolar)* 200.0 145.7 180.9 239.2 299.5
Sabit fiyatlarla (Milyar YTL) 119.1 107.8 116.3 123.1 135.3
Gelişme hızı (%) 6.3 -9.5 7.9 5.9 9.9


* Cari fiyatlarla gayri safi milli hasıla


Şener: Türkiye’de büyüme üretimden
Türkiye’nin 34 yıl sonra tek haneli enflasyon rakamlarına indiğini ifade eden Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener, istikrarlı büyümenin önemli olduğunu söyledi. Son üç yıldır Türkiye’nin sürdürülebilir büyümeye girdiğini anlatan Şener, "İlk defa Türkiye’de bu dönemde ortaya çıkan büyüme, üretime ve verime dayalı büyümedir" dedi.
Bütçe disiplinine önem verdiklerine işaret eden Şener, harcamaların belirli sınırlar içinde tutulduğunu kaydetti. Bütçedeki faiz ödeme payının her geçen gün azaldığını ve borç stokunun düştüğünü belirten Şener, istikrar programının küreselleşmeye uygun bir ekonomik program olduğunu dile getirdi.
Önceki gün Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti Türkiye’deki tabloyu etkileyici bulduğunu ancak buna sürdürülebilir büyüme diyebilmek için erken olduğunu söyledi. Enflasyonun hâlâ yüksek olduğu uyarısını yapan Serdengeçti, "Sakın ha rehavete kapılmayalım" dedi.