Doğalgaz zammı kesinleşti

Gaz satan ithalatçılar, gelecek yıl için belirledikleri satış fiyatlarını müşterilerine bildirmeye başladı.

Bu yıl ortalama 250 dolara ithal edilen bin metreküp doğalgaz, Ocak 2010'dan itibaren santrallere ortalama 360 dolardan satılacak. Buna göre yeni yılda doğalgaz toptan satış rakamına yüzde 40-50 civarında zam gelecek.

Sanayi ve konut aboneleri gazı, elektrik santrallerine göre daha pahalı tüketiyor. Bu rakamlara ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) ile KDV (Katma Değer Vergisi) eklenerek nihai fiyat belirleniyor. Vergiler, fiyat ve zam oranının daha da yukarı çıkmasına sebep oluyor.

Kış aylarına girmeye hazırlandığımız bugünlerde doğalgaz aboneleri en çok "Gaza zam olacak mı?" sorusunun cevabını merak ediyor. Kamu şirketi Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ)'nin geçen yıl gaz fiyatlarını ortalama yüzde 75 artırması abonelerin tepkisini çekerken, gaz tüketimi azalmıştı. Hazine'nin döviz kurları ve ham petrol fiyatlarına yönelik öngörüleri doğrultusunda 2010 yılı fiyat çalışmalarını yürüten şirketin ilk hesaplamalarında yüzde 50 civarında bir zam oranı ortaya çıktı. Aralıkta son şekli verilecek çalışmalarla gelecek yılın birim fiyatları netleşecek.

Botaş'ın Azerbaycan'dan ucuz aldığı gaza ödeyeceği fiyat farkı ile alınmayan gaza vereceği parayla zam oranının yüzde 70'e çıkabileceği dile getiriliyor. Gaz pazarında halen Botaş'la birlikte Enerco, Shell, Avrasya ve Bosphorus Gaz ile Egegaz (LNG) faaliyet gösteriyor. Özel şirketlerin satış fiyatı da, Botaş'ın açıkladığı fiyatlara göre şekilleniyor.

Kamuoyunun merak ettiği "Doğalgaza zam yapılacak mı?" sorusunun cevabı ise Zaman'ın ulaştığı belgelerde yer alıyor. Belgelere göre, 2010'da doğalgaz zammı kesin. Şirket isimlerinin saklı tutulduğu söz konusu belgelere göre bu yıl ortalama 250-260 dolar civarında alınan bin metreküp doğalgaz, aralıkta abonelere 280-290 dolar civarında satılacak. Ocaktan itibaren ise elektrik santralleri için 360-370 dolara çıkacak. Konut ve sanayi aboneleri için bu rakam daha da yüksek olacak. Fiyat artışının gerekçesi ise petrol ve dövizdeki hareketlenme. Enerji sektörü çevreleri, enerji KİT'lerinin (Kamu İktisadi Teşebbüsleri) sattığı elektrik ve doğalgaz gibi ürünlerin fiyatlarını Otomatik Fiyat Mekanizması'nın (OFM) belirlediği hatırlatması yaptı. Son aylarda ham petrol ve döviz kurları artış eğilimine girdi. Bu sebeple doğalgaz pazarında yer alan şirketler, fiyat ayarlaması yapacak. Aynı şekilde kamu şirketi Botaş da anlaşmalar gereği ocakta fiyatları yeniden belirleyecek. Çünkü geçmiş 6 aylık petrol ürün fiyatlarındaki değişim belirlenip üç ayda bir uygulamaya konuluyor. Ayrıca Botaş için Hazine'nin verdiği bir kârlılık hedefi var. Bu da maliyetleri artıran bir unsur. Sektör çevreleri, gaz fiyatlarıyla ilgili önemli bir hatırlatma daha yapıyor: "Mutlaka doğalgaz anlaşmalarında yer alan müeyyideler dikkate alınarak belirlenen bir fiyat politikası izlenmeli. Bunun yanında, anlaşmalarda yer alan enstrümanlar devreye sokularak alınacak gaz miktarı düşürülmeli. Aksi halde, bu yıl da alınmayan gaza ciddi miktarda para ödenmek zorunda kalınacak."