Dolar hızlı düştü

Dolar, tarihinin en düşük seviyesinde, petrol ve altın fiyatları ise rekor kırıyor. Tüm dünyada buğday fiyatları yükseliyor. Gerekçe ABD'nin büyüme için faiz indirimlerinde devam kararı alması.

Dünya ekonomisinde büyümeye dönük endişeler sürerken enflasyon kaygısı da artıyor. Avrupa enflasyonu kontrol altında tutma çabasındayken ABD, "önceliğimiz büyüme" diyor.

ABD'de enflasyon son 16 yılın en yüksek seviyesinde olmasına rağmen, ABD Merkez Bankası (FED) büyümeyi desteklemek için faiz indirimlerine devam edeceği sinyalini verdi. ABD, enflasyonu biraz daha geri plana itmiş görünüyor.

FED, faizleri daha da düşürecek beklentisi ile dolar tarihinin en düşük seviyesine geriledi. Euro-dolar paritesi 1.50 seviyesini aşarak yeni rekorunu kırdı.

Petrol fiyatları dolardaki hızlı değer kaybıyla 103 dolara çıktı.

Petrol fiyatlarındaki yükselişin sebepleri, "büyük fonların, karlı olması nedeniyle petrole olan yatırımları, dolardaki düşüş, petrole olan yüksek talep, OPEC'in üretim kotasındaki düşüş, yetersiz rafineri kapasitesi, Nijerya'daki iç olaylar ve Irak'ta özellikle Kerkük-Yumurtalık petrol boru hattının düzgün bir şekilde çalışamaması" olarak sıralanıyor.

Ekonomistler, bu şartlarda bir değişme olmadıkça petrol fiyatının artmaya devam edeceğini vurguluyor.

Altının onsu da 960 doları aşarak yeni zirvesine ulaştı.

Enerji dışında gıda fiyatları da dünyada enflasyon için önemli bir risk. Kötü iklim koşulları, arzın kısılması ile buğday fiyatları son altı yılın en yüksek seviyesinde. Stoklar 30 yılın en düşük düzeyine inmiş durumda.

Sadece bir kilo et tüketimi için bile 8 kilo buğday gerektiği düşünüldüğünde tehlikenin boyutları daha iyi anlaşılıyor. Buğday fiyatları ABD'de yüzde 220, Fransa ve Arjantin'de yüzde 155 oranında arttı.

Artan fiyatlar Türkiye'yi de olumsuz etkiliyor. Türkiye'nin yıllık buğday açığı 2.5-3 milyon ton. İthalatta bir takım kolaylıklar sağlansa da fiyatlar hızlı artışını sürdürüyor. Uzmanlar gümrük vergilerinin sıfırlanması kararında geç kalındığı görüşünde.

Türkiye'de 20 milyon ton buğday ihtiyacı varken üretim 16 milyon ton civarında. Kuraklık nedeniyle buğday ekilen alanlarda 50 bin hektarlık daralma gözlendi. İklim koşulları nedeniyle verim düştü. Buğday üretimi bu nedenle gerilerken ithalat ihtiyacı arttı.

Sadece buğday fiyatları değil, kırmızı mercimek fiyatlarında yüzde 120, fasulyede yüzde 60 artış yaşandı.