Dünya krize mi giriyor?

Son üç günde Rus Borsası yüzde 10, Londra Borsası yüzde 7, Paris Borsası yüzde 7.56, Frankfurt Borsası ise yüzde 6 geriledi. ABD’de de kan kaybı son 2 gün hızlandı.

Tarihler 2007 Temmuz’u gösterdiğinde ABD’de tüm dünyada piyasaları altüst edecek mortgage krizi patlak verdi. Mortgage kredisi veren ve bu kredilere endeksli yatırım araçlarına yatırım yapan dev bankalar peşpeşe rekor zararlar açıklamaya başladı.

Morgage krizi bir anda finansal kesimi etkisi altına aldı. Ardından başta petrol olmak üzere emtia fiyatları uçuşa geçti. Hisse senedi piyasalarından kısa vadede umudunu yitiren hedge fonlar yeni gelir kapısını bulmuştu. Hedge fonların spekülatif alımlarıyla yılbaşında 95 dolar olan petrolün varil fiyatı 148 dolara kadar tırmandı.

Enerji fiyatlarındaki artış gıda ürünlerine de sıçrayınca dünya ekonomilerini yeni bir korku sardı: Enflasyon. Merkez bankaları enflasyonla mücadele etmek için peşpeşe faiz artırımlarına başladı. Ancak çok geçmeden dev ekonomilere ilişkin büyüme endişeleri enflasyonla ilgili olumsuz beklentileri bir anda arka plana itti. Avrupa’nın lokomotifi sayılan Almanya, Fransa, İtalya gibi ülkelerde büyüme durma noktasına geldi.

ABD’de işsizlikle ilgili gelen son rakamlar da büyüme ile ilgili korkuları ayyuka çıkardı. Petrol fiyatları da bir anda 145 dolarlardan 100 dolar seviyesine hareketlendi. Emtia fiyatlarındaki düşüşün piyasalarda yarattığı olumlu hava çok kısa sürdü.

Son olarak Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Jean-Claude Trichet’nin ekonomik büyümenin aşağı yönlü risklerine vurgu yapması ve ABD’den gelen son ekonomik veriler dünyanın en büyük hisse senedi piyasalarında düşüşleri hızlandırdı. Almanya Borsası’nda son 3 günlük kayıp yüzde 6’ya Fransa’da yüzde 7.56’ya İngiltere’de yüzde 6.76’ya ABD’de ise yüzde 4.58’e ulaştı.

İMKB bu süreci dev borsalardaki düşüşe oranla daha az hasarla atlattı.

Ekonomik büyümenin hız kesmesi hatta gerilemesi şirketlerin gelirleri dolayısıyla temettü (kâr payı) verimi ile ilgili beklentileri olumsuz etkiledi. Uzmanlar bundan sonra ekonomik büyümeye ilişkin rakamların piyasalar üzerinde birinci derecede etkili olacağı görüşünde.

İMKB global düşüşe direndi

Ülke 3 günlük değ. (%)

Rusya -9.83

Fransa -7.56

İngiltere -6.76

Almanya -6.00

Hong Kong -5.27

Japonya -4.85

Dow Jones -4.58

G. Afrika -4.55

İMKB -3.27

UBS: Dolardaki çıkış 2009’da da sürer

UBS, doların uluslararası piyasalarda yaşamakta olduğu yukarı hareketin, büyük ölçüde ekonomik göstergeleri yansıttığını ve ABD dışındaki ülkelerde yaz ayları boyunca ekonomik göstergelerde yaşanan kötüleşmenin doların güçlenmesinde rol oynadığını bildirdi. UBS, 1.42’lerde olan euro/dolar paritesinin 2009 yılı sonunda 1.30’a gerilemesini bekliyor.

İngiltere’de ev fiyatlarında 80 yılın en büyük düşüşü

İNGİLTERE’DE ev fiyatlarının 1930’lu yılların başında yaşanan büyük ekonomik krizden bu yana en büyük yıllık düşüşü kaydettiği ve geçen Ağustos ayından bu yana yüzde 12.7 oranında değer yitirdiği açıklandı. Ortalama bir evin 12 aylık değer kaybının 25 bin sterlin civarında olduğunu belirten uzmanlar, ev fiyatlarının 2006 yılı Mart ayındaki seviyesine gerilediğinin altını çiziyor.

Krizin merkez üssü

ABD’de işsizlik % 6.1 çıktı

ABD’DE tarım dışı istihdam piyasa beklentilerinin biraz üzerinde düşüş gösterirken, işsizlik oranı yüzde 6.1’e sıçradı. ABD Çalışma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, tarım dışı istihdam Ağustos ayında 84 bin düşüş gösterdi. İstihdamın 75 bin azalması bekleniyordu. Ağustos’ta imalat sanayi istihdamı ise 61 bin düşüş gösterdi.