Fındık ekene destek geliyor

Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, artık TMO'nun fındık alımı yapmayacağını, fındık üreticilerine dekar başına 150 lira destek sağlanacağını açıkladı. Ruhsatsız alanlarda fındık üretimi yapanlara söküm ve alternatif ürüne geçmeleri halinde üç yılda dekara toplam 600 lira destek sağlanacak.

Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, Bakanlar Kurulu'nun ardından düzenlenen basın toplantısında hükümetin yeni fındık stratejisini açıkladı.

Eker, konuşmasında, yeni fındık stratejisi ile önemli bir adım atıldığının altını çizdi.

Dünyada fındığın Türkiye dışında İtalya, ABD, Azerbaycan, Gürcistan, İran ve Çin'de üretilmekte olduğunu belirten Eker, 2008 yılında dünyada 1 milyon 100 bin ton üretimin gerçekleştiğini söyledi.

750-800 bin ton arasında da tüketimin gerçekleştiğini ifade eden Eker, dünyadaki fındığın yüzde 75'inin Türkiye tarafından üretildiğini söyledi.

Türkiye'de bugüne kadar uygulanan yanlış politikalar sonunda gereğinden fazla fındık ekildiğini vurgulayan Eker, "Yıllık fındık üretimi 550 bin ile 850 bin ton arasında gerçekleşmekte. Tüketim ise 150 bin ton. Geriye kalan fındık ihraç edilmek zorunda kalıyor" dedi.

Eker, "Ruhsatlı alanda fındık ekene destek gelecek. Böylece arz belirli bir alanla sınırlanacağından üreticilerin karlı hale gelmesi sağlanacak" diye konuştu.

Bakan Eker'in açıkladığı yeni fındık stratejisi ile;

* Fındık üreticilerine dekar başına 150 lira destekleme yapılacak.

* Ruhsatsız alanlarda fındık üretimi yapanlara söküm ve alternatif ürüne geçmeleri halinde üç yılda dekara toplam 600 lira destek sağlanacak.

* Üç yıl sonra ruhsatsız alanda fındık ekilemeyecek.

* TMO bundan sonra fındık alımı yapamayacak. Elindeki fındık stoğu yağ üretiminde kullanılacak.

Yeni fındık stratejisi sonunda;

* Yasal alandaki üretim desteklenecek, haksız rekabete karşı korunmuş olacak.

* Arz-talep dengesi sağlanacak,

* Fiyat ve ihracat gelirlerinde istikrar sağlanmış olacak.

* Türkiye piyasada belirleyici ülke olacak.

TEPKİLER

Giresun Ziraat Odası Yönetim Kurulu Başkanı Özer Akbaşlı, serbest piyasa şartları oluşmadan fındığın serbest piyasaya bırakılmaması gerektiğini söyledi.

Akbaşlı, yaptığı açıklamada, Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker tarafından açıklanan fındık stratejisi ile ilgili olarak, fındık üreticisi illerin ziraat odaları başkanları ile yarın bir toplantı yapacaklarını bildirdi.

Türkiye'de 700 bin hektar alanda fındık tarımı yapıldığını vurgulayan Akbaşlı, "Fındıklığı ruhsatlı olan çiftçiler desteklemeden yaranlanacak. Peki bu süre içerisinde ruhsatı olmayan fındık çiftçileri bu yıl ne yapacak. Bunların tam olarak açıklanması gerekir" dedi.

Fındık ve serbest piyasa ilişkisinin sağlam zeminlere oturması gerektiğini de ifade eden Akbaşlı, "Serbest piyasa şartları yerine getirilmeden fındık kaderine terk edilmemeli. Öncelikle fındık konusunda serbest piyasa şartları oluşturulmalı. Bunu yerine getirmeden fındığın serbest piyasaya bırakılmaması gerekiyor" diye konuştu.

Trabzon Ticaret Borsası (TTB) Meclis Başkanı Mehmet Cirav da, fındık konusunda alınan kararların doğru taraflarının da eksik taraflarının da olduğunu söyledi.

Cirav, Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker tarafından açıklanan fındık stratejisinin, fındıkla ilgili atılmış bir adım olarak, ilk bakışta olumlu değerlendirdiklerini kaydetti.

Fındık konusunda kesinlikle bir şeylerin yapılması gerektiğini, bunu yıllardır kendilerinin de dile getirdiğini ifade eden Cirav, "Bakan tarafından açıklanan kararların doğru tarafları da eksik tarafları da var. Ama bir yerden başlanmalıydı. Bunun için önemli" dedi. Cirav, fındık konusunda alınan kararların içeriğiyle ilgili olarak geniş kapsamlı açıklamayı daha sonra yapacaklarını da vurguladı.

FİSKOBİRLİK Yönetim Kurulu Başkanı Lütfi Bayraktar, hükümet tarafından açıklanan yeni fındık stratejisine ilişkin olarak, "Anladığımız kadarıyla, ruhsatlı fındık alanı 406 bin hektara indirilmeye çalışılıyor. Bu çok faydalı olmaz. Çünkü bu alan Türkiye'nin ihraç ettiği fındığı bile karşılamaz" dedi.

Bayraktar, hükümetin yeni fındık stratejisinin sezona çok az bir süre kala kamuoyu ile paylaşmasının çok olumlu bir gelişme olmadığını savundu.

Stratejiyi tam olarak değerlendirmek için ana hatlarını tam olarak bilmek gerektiğini ifade eden Bayraktar, "Açıklamadan ilk etapta anladığımız kadarıyla, ruhsatlı fındık alanı 406 bin hektara indirilmeye çalışılıyor. Bu çok faydalı olabilir değil. Çünkü bu alan Türkiye'nin ihraç ettiği fındığı bile karşılamaz. Sezona bir ay kaldı. Böyle bir uygulama, 2009 için olabilir değil" diye konuştu.

Bayraktar, TMO'nun fındık almayacağının ise sezona az bir süre kala izah edilebilecek bir durum olmadığını savunarak, "TMO'nun fındık almaması üreticiye nasıl yansıyacak, bu durumun sonuçlarını iyi değerlendirmek gerekir. Devlet kurumu fındık alımını durduracak olursa fındık fiyatı aşağıya düşer. Bu da üreticiye kötü yansır. FİSKOBİRLİK ayakta durma savaşı veriyor. TMO piyasada olmazsa ve birlik finansal olarak desteklenirse bu gelişme birlik ve üretici için olumlu olur" dedi.

Bayraktar, alınan kararların bir kaç gün içinde daha sağlıklı değerlendirilebileceğini kaydetti.

Fındık Üreticileri Sendikası (FINDIK-SEN) Genel Başkanı Kutsi Yaşar, yeni fındık strateji kararı ile 150 liralık desteğin 2010 yılı başı esas alınarak uygulamaya konulacak olmasının, fındık fiyatlarının erken dönemde dip fiyattan oluşmasına zemin hazırlayacağını savundu.

Yaşar, "Yeni fındık strateji kararı ile 150 liralık desteğin 2010 yılı başı esas alınarak uygulamaya konulacak olması fındık fiyatları erken dönemde dip fiyattan oluşmasına zemin hazırlayacaktır. Doğru taraflarının yanında eksik ve fındığın geleceğine yönelik kusurlu yaklaşımlarda var. Fındıkta 10 dönümlük bir arazi varlığı dikkate alındığında ortalamada 80 ile 120 kilogram üretim miktarı göz önünde bulundurulduğunda, dönüme verilecek 150 liralık destek fındık fiyatına kilo gramına 1 ile 1.5 lira arasında yansıyacaktır" dedi.

Yaşar, TMO stoklarındaki fındığın yağlığa ayrılacağı açıklanmasına rağmen, geçmiş dönemlerden edindikleri tecrübeler ışığında, bu kararın tüccarlar ve ihracatçıların baskısıyla uygulanamayacağını da öne sürdü.