İktisatçı Mustafa Sönmez, yüzde 47’yle işsizlerin yarıya yakınının İstanbul, Çukurova, Ankara ve İzmir’de yoğunlaştığını belirledi.

Sönmez, büyüme rakamlarının açıklanmasının ardından istihdam ve büyüme arasındaki ilişkiyi dikkate alan "İşsizliğin Coğrafyası" isimli bir araştırma yaptı. Sönmez, araştırmasında yüzde 10’a yakın büyüme oranının istihdama yansımadığını ve büyümeye paralel olarak artan işsizlik sorununun özellikle bölgesel bazda ilginç görüntüler ortaya çıkardığını belirledi.

İŞSİZLİĞİN COĞRAFASI

Sönmez, 2004’te 417 bin kişiye iş kapısı açıldığını, tarım dışı istihdamın 409 bin ve kayıtdışı istihdam edilenlerin sayısının da 412 bin arttığını söyledi. Sönmez, "Yani, bir parça iş kapısı açılmışsa, o da tarım dışında kayıt dışı sektörde açılmış. Bu da çok önemli bir bulgu" dedi.

İSTANBUL’DA 467 BİN İŞSİZ

Yüksek büyümeye karşın yeterli istihdamın yaratılmadığı 2004 yılında işsizliğin büyük metropollerde yoğunlaştığına işaret eden Sönmez, 2.5 milyon işsizin yüzde 18.7’sini oluşturan 467 bin kişinin İstanbul’da olduğunu bildirdi. Sönmez’in araştırmasına göre, Türkiye genelinde yüzde 10.3 olarak belirlenen işsizlik İstanbul’da yüzde 12.3 düzeyinde bulunuyor.

ÇUKUROVA, ANKARA VE İZMİR

Sönmez’in araştırmasına göre, işsizlerin en fazla yoğunlaştığı ikinci bölge Çukurova oldu. İşsizlerin yüzde 11.8’i Güneydoğu’dan yoğun göç alan ve Adana, Mersin, Hatay, Maraş ve Osmaniye’den oluşan Çukurova’da bulunuyor. Bu bölgedeki işsiz sayısı da 295 bin kişi olarak hesaplanıyor.


Tarım dışı işsizlik Adana ve Mersin’de yüzde 19’a, diğer Çukurova illerinde ise yüzde 23’e ulaşıyor. Bu, yüzde 14.7 olan Türkiye geneli tarım dışı işsizlik oranının çok üstünde bir orana denk geliyor.

İŞSİZLİĞİN ÜÇÜNCÜ MERKEZİ ANKARA

Mustafa Sönmez’in araştırmasına göre, işsizliğin üçüncü merkezi Başkent Ankara. Sayıları 213 bine ulaşan Ankara’daki işsizler, ülkedeki tüm işsizlerin yüzde 8.5’ini oluşturuyor. Ankara’da tarım dışı işsizlik oranı ise yüzde 16’ya yaklaşıyor.


İzmir de işsizlerin çoğaldığı bir başka metropol olarak dikkat çekiyor. İzmir’deki işsiz sayısı 190 bin, tarım dışı işsizlik ise yüzde 17 olarak belirlendi. Türkiye işsizlerinin yüzde 7.6’sının İzmir’de bulunduğu belirlendi.

Sönmez, İstanbul, Çukurova, Ankara ve İzmir’in yüzde 47’yle toplam işsizlerin yarısına yakının toplandığı 4 merkez olarak ortaya çıktığını kaydetti.

DÜŞÜK İŞSİZLİK BÖLGELERİ

Sönmez’in araştırmasına göre, Ağrı, Kars, Ardahan ve Iğdır ise en düşük oranda işsizlik görülen bölge olarak belirlendi. Türkiye genelinde yüzde 10.3 olan işsizlik oranı bu bölgede yüzde 1.7 düzeyinde bulunuyor.

İşsizlik oranı Erzurum, Erzincan ve Bayburt’ta yüzde 4.1, Samsun, Yozgat, Çorum, Amasya bölgesinde yüzde 5.6, Antalya, Burdur, Isparta’da ise yüzde 6.6 ile Türkiye ortalamasının altında gerçekleşti.

Malatya, Elazığ, Bingöl ve Tunceli’de işsizlik oranı yüzde 17, tarım dışı işsizlik, yani kent işsizliği ise yüzde 27 gibi yüksek bir noktada bulunuyor. Kent işsizliği Van, Muş, Bitlis ve Hakkari’de yüzde 20’ye, Diyarbakır ve Urfa’da yüzde 19’a yakın düzeyde bulunuyor.