İşte ABD’nin İncirlik mutabakat belgesi

İncirlik Üssü’nün lojistik kullanıma açılması için Türk hükümetiyle varılan mutabakatı ABD Yönetimi bir sayfalık açıklamayla dünyaya ilan edecek. Mutabakatta, Türk hükümetinin kararlarına saygı gösterileceği ve üssün Suriye ile İran’a karşı kullanılmayacağı özellikle belirtiliyor.

Hürriyet gazetesinde Ankara Temsilcisi Nur Batur imzasıyla yayımlanan haberi alıntılayarak aktarıyoruz:

ERDOĞAN hükümetiyle Bush yönetimi arasında gerginliğe yol açan İncirlik Üssü’nün kapsamlı lojistik destek için ABD’ye açılması sorununu noktalayan ‘mutabakat belgesi’nin ayrıntıları belli oldu. 1 sayfalık açıklama, 10 aydır Türk ve ABD diplomatları ve askeri yetkilileri arasındaki müzakereler sonucunda ortaya çıktı. Ankara’daki ABD Büyükelçiliği’nin internet sitesinde yayınlanarak dünyaya ilan edilecek metnin ana noktaları şöyle:

Üssü sadece lojistik amaçlı kullanacağız.

Türkiye’yle görüş alışverişinden sonra İncirlik’te herhangi bir değişiklik yapma talebinde bulunmamaya karar verdik.

Üssü sadece Irak ve Afganistan’daki operasyonlara lojistik destek için kullanacağız.

Suriye ve İran’a karşı operasyonlar için kullanacağımıza ilişkin iddialar asılsızdır.

Asker ve mühimmat taşımayacağız.

Üsde hiçbir değişiklik yapmayacağız.

Türkiye’yle eskiye dayanan bir stratejik işbirliğimiz var.

Üssü mevcut anlaşmalar çerçevesinde kullanacağız.

Üssü 1954’ten beri kullanıyoruz. Üssü daima Türk hükümetiyle işbirliği yaparak kullandık. Transit kargo geçişlerinde Türk hükümetinin kararına saygı göstereceğiz.

ABD’nin ‘mutabakat belgesi’ niteliğindeki açıklaması şöyle:

HAZİRAN 2004’TE İZİN

Türkiye ile ABD arasındaki uzun süreli stratejik işbirliğinin parçası olarak ve iki ülkenin de NATO’daki üyeliği çerçevesinde, ABD hükümeti, Haziran 2004’de İncirlik Üssü’nü kargo transit geçişleri için kullanma izni istedi. Bu talebin amacı, Irak’ın özgürlüğü ve Afganistan’daki özgürlüklerin korunması operasyonlarını desteklemekti.

IRAK VE AFGANİSTAN

Bu teklif, ticari kargo uçaklarının İncirlik Üssü’ne inmesine izin verilmesini öngörüyordu. Getirilen kargo, Irak ve Afganistan’daki operasyonları desteklemek amacıyla, askeri kargo uçaklarıyla nakledilecekti. Bu bölgelerden askeri uçaklarla İncirlik’e getirilecek kargonun da, ticari kargo uçaklarıyla nakline izin verilecekti.

ASKER-MÜHİMMAT YOK

Bu kargo uçakları, asker ve mühimmat taşınmayacaktı. Uçaklarda sadece mürettebat bulunacaktı. Taşınacak kargo, Irak ve Afganistan’da operasyon yürüten koalisyon güçlerini destekleyici malzeme ve ekipmanla sınırlı olacaktı. Kargo uçuşları için üste hiçbir değişiklik yapılmayacaktı.

SEIA ANLAŞMASI GEREĞİ

Türkiye, 1954’den beri ABD Hava Kuvvetleri’nin üssü kullanmasına izin vermektedir. 1980’den beri, üslerdeki ABD varlığı Savunma ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması (SEIA) çerçevesinde oldu. Türk üssündeki Amerikan operasyonları, SEIA anlaşması, iki ülkenin taraf olduğu uluslar arası anlaşmalar ve ikili anlaşmalarla yürütülmektedir.

TOPLU GÜMRÜK ONAYI

ABD’nin kargo transit geçiş talebi, İncirlik’e inen ve üsten kalkan kargo uçaklarının topluca gümrük onayını (blanket diplomatic clearence) öngörmektedir. Böylece kargo onay süreci, düzenli yürütülecektir. Bu işlemler sırasında SEIA anlaşması ve diğer hukuki otoritelere bağlı kalınacaktır.

DEĞİŞİKLİK TALEBİMİZ YOK

ABD, güçlerini yeniden konuşlandırmayı gözden geçirmektedir. Bu gözden geçirme, İncirlik’teki faaliyetlerimizle ilgili bazı değişiklikleri de kapsıyordu. Ancak, Türkiye Cumhuriyeti’yle yaptığımız görüş alışverişlerinin sonucunda İncirlik’te şimdilik herhangi bir değişiklik talebinde bulunmamaya karar verdik.

TÜRKİYE’YE SAYGI

Bazı Türk medya kuruluşları ABD’nin İncirlik’teki kargo transit geçiş teklifini yanlış değerlendirdi. ABD’nin, kargo transit geçişlerini, Suriye ve İran’a yönelik operasyonlar yürütmek için kullanmayı planladığı iddiaları asılsızdır. ABD, hiçbir zaman İncirlik’i sınırsız kullanmayı talep etmedi. İncirlik’i lojistik transit amacıyla kullanma teklifimizi de Türkiye’nin değerlendirmelerini dikkate alarak yaptık. İncirlik Üssü’nü daima Türk hükümetiyle işbirliğiyle kullandık. ABD, kargo transit geçişlerinde Türkiye’nin kararlarına saygı gösterecektir.