Kaçakçıya marker dayanmaz

Akaryakıt kaçakçılığını önlemek için ugulamaya konulan 'Ulusal Marker'ın kopyalandığının ortaya çıkmasının ardından harekete geçen Enerji Bakanlığı, DNA şifresi eklemeyi kararlaştırdı. Enerii Bakanı Hilmi Güler, 'ulusal marker'ın kopyalanmasını önlemek için 'DNA' şifresi ekleyeceklerini açıkladı. MHP Hatay Milletvekili Süleyman Turan Çirkin'in Enerji Bakanı Hilmi Güler ile Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen'e yönelttiği sorulara verilen cevaplar akaryakıt kaçakçılığının boyutlarnı gözler önüne serdi.

ULUSAL MARKER TAKLİT EDİLİYOR

Soru önergesini cevaplandıran Bakan Güler 'Ulusal Marker'ın taklit edilmesinin önlemek için yeni bir uygulamaya geçileceğini belirterek, “Ulusal Marker'ın güvenlik önlemlerini arttırmak ve taklit girişemlerini tespit etmek amacıyla 'Ulusal Marker'a DNA şifresi eklenmesi için Ar-Ge çalışmaları devam etmekte olup 2009 yılından itibaren, Ulusal Marker'a DNA eklenmesi hedeflenmektedir” dedi.

ARAÇ ARTIYOR TÜKETİM AZALIYOR

Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen ise, araç sayısındaki artışa rağmen akaryakıt tükemitinin azaldığını açıkladı. Tüzmen, Otomotiv Sanayi Derneği verilerine göre Türkiye'de 2007'de 634 bin 206, 2008 Ocak-Şubat-Mart aylarında 128 bin 720 olmak üzere toplam 762 bin 926 adet motorlu araç satıldığını belirtti. Tüzmen araç sayısındaki artışa rağmen 2006'da 2 milyon 639 bin 183 ton, 2007 yılında ise 2 milyon 490 bin 410 ton benzin satıldığını açıkladı. Tüzmen benzin tüketiminin 2007 yılında yüzde 5,64 azaldığını kaydetti.

Akaryakıtçıya marker cezası EPDK'ya takıldı 

Akaryakıt dağıtım şirketlerine beş ay önce başlatılan operasyon, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'na (EPDK) takıldı. Maliye'nin koordinasyonunda yapılan marker ve fiili envanter denetimlerinin sonuçları üç ay önce Enerji Üst Kurulu'na gönderilmesine rağmen herhangi bir karar çıkmadı.

Edinilen bilgilere göre Gelir İdaresi Başkanlığı denetim birimlerine bağlı 750 kişiden oluşan 'akaryakıt denetim timi', içerisinde ulusal marker bulunmayan ve fiili envanter denetiminde usulsüzlük tespit ettiği şirketlere ilişkin bilgileri geçen mayısta üst kurula bildirdi. Kurul ise 17 Haziran 2008'de gönderdiği cevapta ellerine ulaşan sonuçlara ilişkin gerekli işlemin kurul tarafından yapılacağını İdare'ye iletti. Ancak aradan geçen iki aylık sürede konunun kurul gündemine alınmadığı ve herhangi bir karar çıkmadığı için marker'sız ürün bulunduran dağıtım şirketlerine herhangi bir ceza kesilemedi.

Gönderdikleri sonuçların ardından kurallara uymayan firmalara iki aydır ceza kesilmesini beklediklerini belirten Maliye yetkilileri, önümüzdeki günlerde konunun bir an önce karara bağlanması için EPDK ile tekrar görüşme hazırlığında. Maliye'den bir yetkili, "Denetimler sonucunda alınan numuneleri TÜBİTAK inceleyip bize gönderdi. Biz de mayıs ayında üst kurula ilettik. Ancak iki aydır cezaların kurulun gündemine alınmasını bekliyoruz. Bizim konuya ilişkin ceza kesme yetkimiz yok. Sadece vergi mevzuatı açısından inceleme yapabiliyoruz. Vergi tekniğine uyup uymadığına bakıyoruz. Mevzuata göre cezayı üst kurulun kesmesi gerekiyor." dedi. Alınan bilgiye göre, Maliye'nin koordinatörlüğünde martta gerçekleştirilen akaryakıt operasyonunda birçok firmanın usulsüzlük yaptığı tespit edildi. Verilecek cezanın EPDK'nın iki yıl önce kestiği 1,6 milyar yeni liranın üzerine çıkabileceği belirtiliyor. İnceleme sonucunda, akaryakıt şirketlerine 4-5 ayrı konuda ceza verilmesi gündemde. Operasyon kapsamında akaryakıt şirketleriyle ilgili olarak, verginin yanı sıra, marker oranı, standart dışı akaryakıt ve stoku bulundurma yükümlülüğü ile ilgili dört ayrı konuda inceleme başlatılmıştı.

EPDK'nın 2007 faaliyet raporunda marker'la (İşaretr) ilgili ayrıntılı bilgilere yer veriliyor. Kurul verilerine göre geçen yıl toplam 168 bin 792 litre ulusal marker rafineri ve dağıtım şirketlerine teslim edilmiş. Bunun 157 bin 357 litresi kullanıldı. Toplam 19,3 milyon metreküp akaryakıt işaretlenirken, ürün bazında dağılım şöyle: Benzin 3,3 metreküp; motorin 16,0 metreküp. Ayrıca 25,4 bin metreküp biyodizele de marker eklendi.

Kaçakçılığın faturası 8 milyar dolar

Türkiye'de akaryakıt kaçakçılığının giderek artması üzerine, Meclis konuya el koymuştu. Meclis bünyesinde kurulan Kaçak Akaryakıtı Araştırma Komisyonu'nun hazırladığı rapora göre, kaçağın yıllık boyutu 8 milyar doları buluyor. Devletin yıllık vergi kaybı ise 2,5 milyar dolar. Satışa sunulan yakıtın yaklaşık yüzde 20'si kaçak. Kaçakçılığı önlemek için 1 Ocak 2007 tarihinden itibaren EPDK tarafından benzin ve motorine ulusal marker (İşaretr) eklenmesi uygulaması başladı. Uygulamanın devreye girmesiyle birlikte kayıtlı akaryakıt satışlarında da artış tespit edildi. Ekonomide son beş yıldır yakalanan büyüme akaryakıt sektörüne de yansıdı. Enerji Üst Kurulu'nun hesaplamalarına göre, geçen yıl Türkiye'deki akaryakıt piyasası satış büyüklüğü (dağıtıcılar arası ticaret dahil) 49,6 milyar yeni lira oldu. Üst kurul tarafından yayımlanan, '2007 Petrol Piyasası Sektör Raporu'nda, 2005 ve 2006 yıllarında tüm vergiler dahil piyasa satış büyüklüklerinin ortalama olarak sırasıyla 33,3 milyar yeni lira ve 40,3 milyar yeni lira olduğu belirtildi. Akaryakıt piyasası satış büyüklüğünün yıllar itibarıyla sürekli artış eğiliminde olduğu ifade edilen raporda, 2007'deki artışın bir önceki yıla göre yüzde 23 olduğu vurgulandı.