Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı, Sakarya’da meydana gelen tren kazasının “siyasal rantı, insan yaşamında, can ve mal güvenliğinden önde tutan yaklaşımların kaçınılmaz sonucu” olduğunu söyledi.

Soğancı, TMMOB’a bağlı elektrik, inşaat ve makine mühendisleri odaları başkanları ile kaza yerinde inceleme yapan TMMOB heyeti, TMMOB binasında basın toplantısı yaptı.

Burada konuşan Soğancı, son resmi verilere göre kazada 37 kişinin yaşamını yitirdiğini, 81 kişinin de yaralandığını belirterek, duydukları üzüntüyü dile getirdi.

Soğancı, hızlandırılmış trenin, 4 Haziran 2004 tarihinde, 100 yılı aşkın süredir kullanılan “normal tren” rayları ve güzergahı üzerinden uygulamaya konulduğunu anımsattı.

Soğancı, “İstanbul-Ankara demiryolu hattının yol koşulları bakımından yüksek hız uygulamasına uygun olmadığını, altyapıda iyileştirme yapılmadan hız artırılırsa alt ve üst yapıdaki hasarlar ve yol bozukluklarının, uygulanan hızla orantılı olarak artacağını ve taşıtları yol üzerinde tutmanın zorlaşacağını belirttiklerini” anımsattı.

“UYARILAR DİKKATE ALINMADI”

Mehmet Soğancı, teknik raporlarla durumun Ulaştırma Bakanlığı ve TCDD’ye iletilmesine rağmen uyarıların dikkate alınmadığını ifade ederek, “Yaşanan facia, bilimsel çalışmalara, teknik elemanların uyarılarına kulak tıkayan ve siyasal rantı, insan yaşamından, can ve mal güvenliğinden önde tutan yaklaşımların kaçınılmaz bir sonucudur” diye konuştu.

TCDD’de yürütülen “kadrolaşma”nın da kazada etkili olduğunu savunan Soğancı, bu çerçevede kurumun geleneksel teknik, uzman yapısının bozulduğunu ve deneyimli kadroların sorumluluk noktalarından uzaklaştırıldığını anlattı.

Soğancı, Ulaştırma Bakanlığı’nın oluşturacağı inceleme heyetinde TMMOB’a bağlı teknik uzmanlara da yer verilmesi gerektiğini ifade ederek, aksi halde ortaya konulacak verilerin “tarafsız” sayılamayacağını kaydetti.

“DELİLLER, İNCELENMEDEN GÖTÜRÜLDÜ”

Soğancı, inceleme için olay yerine giden TMMOB heyetinin, ilk gün olay yerine alınmadığını, ikinci gün ise kazaya ilişkin verilerin ortadan kaldırıldığını belirterek, heyetin tespitini şöyle açıkladı: “Raylarda ve traverslerde oluşabilecek kılcal çatlaklıkların ve kırılmaların tespiti, raylar ve traverslerin olay mahallinden götürülmesi nedeniyle yapılamamıştır. Olay mahallinde, götürülen rayların yerine yaklaşık 150 metre yeni ray döşenmiştir. Lokomotif ve birinci vagon, bilirkişi heyeti gelmeden götürülmesi nedeniyle kazanın oluş nedenine ilişkin sağlıklı inceleme yapılamamıştır.”

“BAKAN İSTİFA ETMELİ”

TCDD’nin tren hızlarını gösteren talimatname niteliğindeki hız livrelerini basın mensuplarına dağıtan Soğancı, buna göre aynı bölgeden geçen Başkent ile Yakup Kadri Karaosmanoğlu ekspreslerinin hızlarının açıklandığının aksine aynı olmadığını vurguladı.

Yakup Kadri Karaosmanoğlu Ekspresi’nin hız livresi uyarınca bölgede 130 kilometre hıza çıkabileceğini kaydeden Soğancı, “Kurumsal sorumluluktan kaçınılıp sorumluluğun kişiselleştirilmesi, kamuoyunu yanıltmak amaçlıdır. Projesinin bu şekilde uygulanmasına karar alanların siyasal sorumlulukları, sadece makinistin üzerine yıkılamaz” diye konuştu.

Soğancı, Ulaştırma Bakanı ve TCDD Genel Müdürü’nün istifa etmesi gerektiğini söyledi. Hızlandırılmış tren seferlerinin de “alt ve üst yapı iyileştirilmesi ve uzmanların belirttiği düzenlemeler yapılıncaya kadar seferden kaldırılması gerektiğini” ifade eden Soğancı, aksi halde vatandaşların bu treni kullanmamasını istedi.

"TRENLERİN ORTALAMA HIZI 45 KİLOMETRE"

Oda başkanları ile inceleme heyetindeki mühendisler daha sonra gazetecilerin sorularını yanıtladı. Bu hatta yapılacak tren seferlerinin güvenli olup olmadığına ilişkin soru üzerine İnşaat Mühendisleri Odası Ankara Şube Başkanı Kemal Türkaslan, Türkiye’deki 100 yıllık demiryolu hattında trenlerin ortalama hızının 45 kilometre olduğuna işaret etti.

Hızlandırılmış trenin, hızla orantılı olarak alt ve üstyapıda ciddi hasarlara yol açtığını kaydeden Türkaslan, demiryolu hattındaki en zayıf noktada bir kaza meydana geldiğini bundan sonra diğer zayıf noktalarda da böyle olaylar yaşanabileceğini söyledi. Türkaslan, daha önce meydana gelen tren kazalarında hız düşüklüğü nedeniyle can kaybı olmadığını belirtti.

Vagon ve lokomotiflerde bir sorun bulunup bulunmadığı sorusunu yanıtlayan Makine Mühendisi Murat Önal, bu konuda bir sorun olduğunu düşünmediklerini kaydetti.

Başkan bir soru üzerine Türkaslan, hızlandırılmış tren uygulaması altında imzası bulunan mühendislerin devlet memuru olduğuna dikkati çekerek, bu konudaki sorumluluğu “karar alıcı”nın taşıdığını yineledi. Türkaslan, bu mühendislerin kim olduğunu bilmediklerini, ancak tespitin ardından soruşturma yapılabileceğini kaydetti.