Kemal Derviş'ten çok önemli uyarılar
2001 krizinin kilit ismi Kemal Derviş, mevcut küresel kriz ortamında Türkiye'nin kırılganlığına, "Cari açığı büyük tutan ülkelerin krizde zorlandığını gördük" sözleriyle dikkat çekti. Derviş, küresel krizde ikinci dalganın gelebileceği uyarısında da bulundu.
Derviş, küresel ekonomik krizde gelinen noktayı CNN TÜRK Washington temsilcisi Ahu Özyurt'a değerlendirdi.
* Kriz 1930'lu yıllardan bu yana en ciddi kriz olarak görülüyor. Küçülmenin boyutları çok ciddi. Gelişen ülkelerde yüzde 1.6 büyüme bekleniyor.
* Çin ve Hindistan krize rağmen büyüyecek. Çin'de büyüme yüzde 6.5, Hindistan'da yüzde 5.5 olacak. Bunlar kriz büyümeleri.
* Cari açığı büyük tutan ülkeler zor durumda. Cari açık mali politikaları zora sokuyor.
* Cari açık gibi yapısal zayıflıklar her ülkenin krizden ne ölçüde etkilendiği konusunda belirleyici.
KRİZ DAHA SÜRECEK Mİ?
* Bence burada en önemli sorun bankaların ve finans sektörünün durumu. Gelişmiş ülkelerin kamu harcaması paketleri etkilerini göstermeye başlasa da kalıcı düzelme için bankacılık ve finans sisteminin toparlanması şart. Bankaların durumu düzelmezse bugün gördüğümüz iyileşme belirtileri geçici olur.
* Barack Obama'dan önce yapılan ekonomik tedbirler yeterli olmadı. ABD sermaye eksikliklerini tamamlamaya çalışıyor. Bazı ekonomistler daha önemli kamu kaynağına ihtiyaç olduğunu savunuyor. İyileşme bu sorunun çözümüyle ortaya çıkacak.
ULUSLARARASI PARA FONU (IMF)
* IMF'den alınan parayı kullanıp kullanmamak önemli değil. Mesela Meksika IMF'den kredi aldı ama belki de kullanmayacak bu parayı.
* Gelişen ülkelerin IMF'deki rolü önemli bir konu. IMF'yi artık sadece zenginler yönlendiremez. Daha adil bir temsile kavuşabilir. Bugün Belçika Brezilya'dan daha önemli bir oy payına sahip. Bu doğru değil, bunu düzeltmek lazım.
ENFLASYON - İŞSİZLİK - KUR
* Kısa vadede enflasyon sorunu yok. Ben hala böyle düşünüyorum. Asıl sorun işsizlik ve büyüme. İşsizlik korkutucu boyutlara ulaşıyor. Sorunun çözümü Türkiye'nin öz kaynaklarıyla hızlı ve sürdürülebilir büyümesi.
* Türkiye'nin gelişmiş bir ülke haline gelebilmesi için yatırım oranının yüzde 30 ila 35 arasında olması lazım. Bizim esas yapısal sorunumuz bu. Uzun vadede Asya'nın yakaladığı büyümeyi yakalayabilmemiz için bu gerekiyor.
* Kurun aşırı değerli olması iyi bir şey değil.
KEMAL DERVİŞ'TEN TAVSİYELER!
* Krizi hiçbir ülke tek başına atlatamıyor. Bunalımı bütün dünya beraber atlatmalı.
* Bunalımlar ciddi toparlanmalara fırsat veriyor. Krizde kronik sorunlar da düzeltilebilir. Bu arada tabii şunu unutmamak gerekiyor. Krizi aşmak için iç barış önemli.
