9
Haziran
2025
Pazertesi
ANASAYFA

Kerkük’te büyük Kürdistan projesi için kollar sıvandı

Kerkük merkezli "Büyük Kürdistan" projesinde amaç Kasım ayında yapılması beklenen nüfus sayımında sadece Kerkük’ü değil, güneyindeki 8 yerleşim merkezinde çoğunluğu sağlamak ve bu yolla Irak’ta kurulması planlanan özerk Kürt federasyonunun sınırlarını genişletmek. Saddam Hüseyin’in devrildiği Irak Savaşı’ndan sonra Mesud Barzani ve Celal Talabani, Irak Kürdistan Bölgesi Anayasası’nın ikinci maddesinde belirtilen sınırlara ulaşmak için düğmeye bastı. Kerkük ve çevresindeki yerleşim yerlerine 100 bin Kürt’ün göç ettirilmesini ve demografik yapıyı değiştirmeyi amaçlayan plan şöyle işledi: Kürt liderler plan doğrultusunda, 1995-1996 yılları arasında birbirleriyle giriştikleri "Aşiret Savaşı" adıyla bilinen çatışmalar sırasında Süleymaniye ve Erbil’den karşılıklı olarak sürdükleri göçmenleri Kerkük’e yolladı. O yıllarda Süleymaniye’de bulunan Celal Talabani kendi denetimindeki topraklarda yaşayan Barzani taraftarlarını Erbil’e sürmüş, aynı yöntemi Barzani de Talabani taraftarlarına uygulamıştı. İki liderin topraklarından sürdükleri Kürtler, toplama kampını andıran çadır kentlerde yıllarca yaşamak zorunda kalmıştı.

Yıllarca kriz haline gelen göçmenlerin topraklarına nasıl iade edileceği konusu, ABD’nin Irak işgaliyle bir araya gelen iki lider tarafından hemen çözüldü. KDP ve KYB tarafından maaşa bağlanan ve gıda yardımı yapılan göçmenler Kerkük’e yerleştirildi. Kerkük ve çevresinde nüfus yoğunluğunu sağlayacak planın ikinci aşaması da Körfez Savaşı’ndan sonra Saddam Hüseyin’e bağlı Devrim Komuta Konseyi (DKK) kararıyla Kerkük ve çevresinden sürülen Kürtler kullanılarak gerçekleştirildi.

İddiaya göre Körfez Savaşı’ndan sonra Kerkük ve çevresindeki yerleşim yerlerinden sürülen yaklaşık 100 bin Kürt göç ettikleri Süleymaniye, Erbil, Kalar, Kifri, Ranya, Şehrazor, Derbendikan, Takya’dan, Kerkük ve çevresindeki Tuzhurtamu, Haweceh, Haneqin, Kara tepe, Mendeli, Çemçemal, Dijilewle’ye geri döndü. Bu göçle Kerkük etrafında ileride Araplarla çıkacak iç savaş tehlikesine karşı yarım ay şeklinde Kürt nüfustan oluşan bir güvenlik çemberi de oluşturulmuş oldu. Kürtlerin büyük çoğunluğunun, DKK’nin 2000 yılında Kerkük kent merkezindeki Domez ve Saddam mahallelerine Saddam Hüseyin’in talimatıyla yerleştirdiği 3 bini Filistinli 10 bin Arap’ın terk ettiği evlere yerleştiği anlaşıldı.

Kerkük’te iç savaş uyarısına neden olan Kürt göçü ilham kaynağını, 1958 yılındaki nüfus sayımından alıyor. Kürtlerin iddiasına göre 1957 tarihli nüfus sayımında kentin yüzde 48’i Kürt, yüzde 28’i Arap, yüzde 21’i de Türkmen nüfusundan oluşuyordu. İddiaya göre, Kerkük’te o yıllarda 187 bin 593 Kürt nüfusa karşın 83 bin 371 Türkmen vardı ve Baas rejimiyle birlikte 100 bin Kürt kentten çıkarıldı. 11 Mart 1974’te Irak yönetiminin özerklik tanıdığı Kürtler, ABD’nin Irak’taki rejimi yıkmasına kadar geçen sürede, özerk yönetimin sınırlarının Irak’ta yaşayan Kürtlerin bulunduğu her bölgeyi kapsaması gerektiği iddiasını sürekli yinelediler. Bu iddia Kerkük merkezli "Büyük Kürdistan" projesinin ilk adımını oluşturdu.
sabah gazetesi
Yayın Tarihi : 18 Eylül 2004 Cumartesi 11:45:24
Güncelleme :18 Eylül 2004 Cumartesi 20:14:08


Bu haber hakkında yorum yazmak ister misiniz?