Başbakan Erdoğanın ortak komisyon önerisine yanıt mektubu gönderen Ermenistan Cumhurbaşkanı Koçaryan, ilişkilerin normalleşmesi için üst düzey siyasi diyalog önerdi
Başbakan Recep Tayyip Erdoğanın soykırım iddialarını araştırmak için ortak komisyon kurulmasını öneren 14 Nisan tarihli mektubuna, Ermenistan Cumhurbaşkanı Robert Koçaryandan yanıt geldi. Koçaryan, Ermenistanın Tiflis Büyükelçiliğinin dün sabah Türkiyenin Tiflis Büyükelçiliğine ilettiği mektubunda, tarihçilerden oluşan bir komisyon yerine iki ülke arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi için üst düzey siyasi diyalog önerdi.
Komşu iki ülke
Mektubunda, Türkiye ve Ermenistanın komşu iki ülke olarak "şimdi ve gelecekte barış ve uyum içinde yaşamanın yollarını aramak zorunda olduğunu" belirten Koçaryan, şunları kaydetti:
"İşte bu nedenle başından beri diplomatik ilişkilerin kurulması, sınırların açılması ve iki ülke ile halklar arasında diyaloğun başlatılmasını önerdik. Dünyada zor geçmişe sahip oldukları için, çelişkilerle karşılaşan komşu ülkeler bulunuyor. Ancak bu, onların açık sınırlara, normal ilişkilere, diplomatik bağlara sahip olmalarını, birbirlerinin başkentlerinde temsilciler bulundurmalarını ve aynı zamanda sorunlu konuları tartışmalarını engellemiyor.
Koşulsuz ilişki öneriyoruz
Geçmişe değinme öneriniz, bugüne ve geçmişe atıfta bulunmazsa verimli olamaz. Verimli bir diyalog içine girebilmemiz için uygun ve olumlu bir siyasi ortam yaratmaya ihtiyacımız var. İkili ilişkilerin geliştirilmesini tarihçilere emanet etme yetkisine sahip değiliz, bunun sorumluluğu hükümetlere düşer. Bunu dikkate alarak, ülkelerimiz arasında önkoşulsuz olarak normal ilişkiler kurulmasını önerdik ve öneriyoruz. Bu çerçevede ülkelerimiz arasında mevcut her problemi konuşarak karşılıklı anlayışa ulaştıracak bir hükümetlerarası komisyon kurulabilir."
Mektubun öğle saatlerinde ulaştığı Ankarada hareketli saatler yaşandı. İstanbulda olan Başbakan Erdoğan ile Lüksemburgda bulunan Dışişleri Bakanı Abdullah Güle acil bilgi verildi. Akşam saatlerine kadar "sessiz" kalan Ankaradan tek açıklama Gülden geldi:
"Mektup dikkatle incelenecek. Daha sonra açıklama yapılacak."
Şartlı evet sinyali
Koçaryanın mesajları, Erdoğanın "ortak komisyon" mesajıyla taban tabana zıt olmasına rağmen, Ankara, mektubu "baştan reddeden tavır" içine girmedi. Mektubun olumlu ve olumsuz yönlerini masaya yatıran Ankaranın yanıtını ise, bugün Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Namık Tan verecek. Kaynaklar, hükümetin Koçaryanın önerisine "Türkiye - Ermenistan sınırının tanınması" ve "soykırım iddialarının da ele alınacağının garanti edilmesi" gibi şartların kabul edilmesi koşuluyla, "olumlu" yanıt verebi-leceğini bildirdi. Bu durumda gözler "önkoşulsuz oturalım" diyen Koçaryana çevrilecek. Ankara, Koçaryanın mektubunu şöyle çözümledi:
Olumlu yönleri
O da Erdoğan gibi barış ve huzur istiyor.
"Sorunlu konuların, karşılıklı anlayışla konuşulabileceğini" söylemesi, Koçaryanın "soykırım iddialarının" da masaya yatırılmasına karşı olmadığının sinyali.
Mektupta "soykırım" ifadesi yerine "zor bir mazi" ifadesini kullanıyor.
Olumsuz yönleri
"Önkoşulsuz oturalım" ifadeleri Ankaranın ilişkilerin normalleşmesi için koyduğu "sınırın tanınması, toprak talebinden vazgeçilmesi, soykırım iddialarının dış politika malzemesi yapılmaması ve Ermeni birliklerinin Azerbaycan topraklarından çekilmesi" şartlarından vazgeçmesini gerektiriyor.
AKPMden Koçaryana:
Erdoğanın önerisini kabul et
Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) üyesi parlamanterler, Ermenistan Devlet Başkanı Robert Koçaryana yaptıkları çağrıda, Başbakan Erdoğanın "soykırım iddialarını ortak komisyon incelesin" önerisini kabul etmesini istedi. AKPMden dün yapılan ve 80 parlamenterin imzasını taşıyan yazılı açıklamada, "Türkiye ve Ermenistan, Osmanlı İmparatorluğu içinde 1. Dünya Savaşında meydana gelmiş olayları, tüm ulusal arşivlerde mevcut tarihi belgeleri kullanarak, ortaklaşa incelesin" denildi. Türkiye ve Ermenistan halklarının olayların üzerinden 90 yıl geçmesine rağmen, o dönemi farklı yorumladıklarına atıf yapılan açıklamada, bunun "Türkiye ile Ermenistan arasındaki ilişkilerin gelişmesine engel olduğu" belirtildi.
Türk heyetinin girişimiyle hazırlanan ve AKP Milletvekili Mevlüt Çavuşoğlunun en fazla imzayı topladığı açıklamaya, aralarında İngiltere, Almanya, Belçika, Hollanda, İtalya, İspanya, Rusya, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti ve Azerbaycanın da bulunduğu çok sayıda ülkenin parlamenteri imza attı. Cuma günü sona erecek AKPM toplantısnın bitimine kadar imza sayısının 100ü geçmesi bekleniyor.