Brüksel - Türkiye-AB ilişkilerinin önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilen Brüksel zirvesinde, Türkiye ile müzakerelerin 3 Ekim 2005 tarihinde başlaması kararının alınmasının ardından, bugüne kadar "Kopenhag kriterleri" ifadesine alışkın olan kamuoyu, artık müzakere sürecine odaklanacak.

Genel olarak "Avrupa Mevzuatına Uyum" olarak görülen ve Avrupa Birliği hukuk sistemiyle politikalarına uyumlaşma anlamına gelen müzakere sürecinde, müzakere edilen konu, AB’nin ortaya koyduğu kurallar bütünü değil, aday ülkenin bu sisteme hangi yöntemlerle ve ne kadar süre içinde uyum sağlayacağı oluyor.

Aday ülkedeki mevcut düzenlemelerde ne ölçüde değişime gidilmesi gerektiğine bağlı olarak bugüne kadar 13 ay ile 7 yıl arasında değişen sürelerde tamamlanan müzakereler sonucunda aday ülke, Birliğin tarım, iletişim ve bilgi teknolojileri, çevre, ulaşım, enerji, taşımacılık, tüketici hakları, adalet ve içişleri, işgücü ve sosyal haklar, eğitim ve gençlik, vergilendirme, istatistik, bölgesel politikalar, genel dış ve güvenlik politikası gibi alanlardaki her türlü düzenlemesiyle kendi yasalarını uyumlu hale getiriyor.

Müzakere sürecinin prosedürü

AB ile aday ülke arasındaki müzakereler iki seviyede yürütülüyor.

Üye ve aday ülkelerden bakanların katılımıyla yapılan hükümetlerarası toplantılarda temel pozisyonlar ve stratejiler ortaya koyulmakta, siyasi konular ele alınmaktadır. Teknik düzeyde yürütülen esas müzakereler ise üye ülkelerin AB Daimi Temsilcileri ve aday ülke baş müzakerecisi başkanlığındaki müzakere heyetleri arasında yapılmaktadır.

Müzakerelerin ne zaman tamamlanacağının belirlenmesinde AB’den çok aday ülke belirleyici oluyor. Çok fazla şart veya ayrıcalık isteğiyle masaya gelinmesi, AB düzenlemeleriyle aday ülke mevzuatı arasında büyük farklar olduğu durumlarda müzakereler uzun sürebiliyor. AB’nin son genişlemesinde her bir adayın masaya 140 ila 200 arasında değişen sayılarda şartla oturması süreci yavaşlatınca, aday hükümetler taleplerinin sayısını azaltma yoluna gitmişlerdi.

AB’nin aday ülkelerle yürüttüğü müzakerelerin başlıkları şunlar:

Başlık 1: Malların serbest dolaşımı

Başlık 2: Kişilerin serbest dolaşımı

Başlık 3: Hizmet sunumunda serbestlik

Başlık 4: Sermayenin serbest dolaşımı

Başlık 5: Şirket hukuku

Başlık 6: Rekabet politikası

Başlık 7: Tarım

Başlık 8: Balıkçılık

Başlık 9: Ulaştırma politikası

Başlık 10: Vergileme

Başlık 11: Ekonomik ve Para Birliği (EMU)

Başlık 12: İstatistikler

Başlık 13: Sosyal siyaset ve istihdam

Başlık 14: Enerji

Başlık 15: Sanayi

Başlık 16: Küçük ve Orta Büyüklükte İşletmeler

Başlık 17: Bilim ve araştırma

Başlık 18: Öğrenim ve eğitim

Başlık 19: Haberleşme ve Enformasyon teknolojileri

Başlık 20: Kültür ve Odyovizüel politikalar

Başlık 21: Bölgesel politikalar ve yapısal enstrümanların

koordinasyonu

Başlık 22: Çevre

Başlık 23: Tüketici ve sağlık korunması

Başlık 24: Adalet ve içişleri alanlarında işbirliği

Başlık 25: Gümrük birliği

Başlık 26: Dış ilişkiler

Başlık 27: Ortaklaşa Dış ve Güvenlik politikaları

Başlık 28: Finansal kontrol

Başlık 29: Finansal ve bütçeleme teknikleri

Başlık 30: Kurumlar Başlık 31: Diğer.