Güney Asya kıyılarını silip süpüren depremin üzerinden bir hafta geçti.

Aletsel büyüklüğü 9 olan deprem doğuda Tayland’dan, batıda Somali’ye kadar Hint Okyanusu’na kıyısı olan birçok ülkede benzer manzaralar yarattı: Enkaz, yakınlarını kaybedenlerin acısı, cesetler ve yardım bekleyen milyonlar.

En az 5 milyon kişinin acil yardıma ihtiyacı var, ancak bazı bölgelere yardım hala ulaşabilmiş değil. Afet bölgelerindeki yardım çalışmalarına ilk kollarını sıvayanlar, sivil toplum kuruluşları ve yerel halktı.

Şimdi Birleşmiş Milletler’in yanısıra Amerikan ve Avustralya birlikleri de afetzedelere yardım amacıyla devrede. Fakat, kendilerini zor kelimesinin tarif etmekte yetersiz kaldığı bir görev bekliyor. Zira, Birleşmiş Milletler’in Acil Yardım Koordinatörü Jan Egeland’a göre, açlık sınırında olanların sayısı bir milyonun üzerinde.

"Felaketten etkilenen ülkelerde bulunan 1 milyon 800 bin kişiye gıda yardımı sağlamak zorundayız. Bu sayı, dünden bugüne birkaç yüz oranında arttı ve daha da artabilir. Yaklaşık üç gün içinde Sri Lanka’da bulunan ve gıdaya ihtiyacı olan 700 bin kişiye yiyecek götürmeyi başarabileceğiz" diyen Egeland sözlerini "Endonezya’da gıda sağlamamız gerektiğini düşündüğümüz yaklaşık bir milyon kişiye yiyecek götürmemiz ise daha uzun zaman alacak. Ancak bugün, düne ve önceki güne oranla daha iyimserim. Bizim, uluslararası toplumun bu zorlu görevin üstesinden gelebileceğine inanıyorum" diye sürdürdü.


Deprem ve dev dalgaların en ağır tahribatı yarattığı ülke Endonezya. Burada ölü sayısının 94 bine çıktığı belirtildi. Aceh bölgesine, uluslararası yardım ve uzman ekipler gitmeye devam ederken her geçen gün, ihtiyaç duyulan yardımın boyutlarının ne denli yüksek olduğu biraz daha iyi anlaşılıyor.

Yetkililer, felaketten en çok etkilenen bölgelere ulaşmanın en az iki hafta alabileceğini söylüyor. Kentin havaalanında ise hummalı bir faaliyet var. Bölgeye ulaşan yardım malzemeleri uçaklardan indiriliyor.

Endonezya kıyılarında ise Amerika Birleşik Devletleri’ne ait bir uçak gemisi ve dört adet gemi, kıyı bölgelerindeki köylere gıda ve su götürülmesine yardımcı olmaya çalışıyor.

Bunun, Amerika’nın Vietnam Savaşı’ndan bu yana bölgede gösterdiği en büyük askeri faaliyet olduğu söyleniyor. Banda Aceh’te bulunan BBC muhabiri Rachel Harvey, bir haftadır bağlantı kurulamayan batı kıyılarındaki bölgelere acil yardımın ulaşmaya başladığını bildiriyor.

Muhabirimiz on binlerce kişinin temiz su ve barınaktan yoksun olduğunu ve yardım malzemelerinin dağıtımında bazı sorunlar çıktığını bildiriyor.

Endonezya’nın ardından en ağır etkilenen ülke ise Sri Lanka. Bu ülkede de, benzer manzaralar ve benzer sorunlar hakim. Sri Lanka’da ölü sayısı 30 bine yaklaşıyor. On binlerce kişiyse evsiz. Sri Lanka Çevre Bakanı Abdülmuhammed Fevzi, ülkede durumun hala kontrol altına alınamadığını söylüyor.

Çevre Bakanı Fevzi, iki gün içinde durumu kontrol altına almayı ve felaketten etkilenen alanlara elektrik sağlamayı umduklarını belirtiyor.

Sri Lanka’da yaklaşık yarım milyon kişi geçici kamplara, manastırlara ya da okullara sığınmış durumda. Dev dalgaların vurduğu ülkede, şimdi de durgun sel suları endişe yaratıyor. Hükümet yetkilileri ve yardım kuruluşları, su basmaları nedeniyle salgın hastalıkların oluşmasından kaygı duyuyor.

BBC muhabiri Gina Wilkinson, bölgedeki durum konusunda birçok insan ishalin bir çocuğu ne kadar çabuk öldürebileceğinin farkında olmadığını ayrıca humma ve sıtma salgınından da endişe edildiğini belirtiyor.

Muhabirimiz Sri Lanka’nın en yoksul bölgelerine hâlâ tam olarak ulaşılamadığını, bu bölgelere helikopterler ya da botlarla acil yardım malzemeleri götürülmeye çalışıldığını bildiriyor. Ülkede kaygı yaratan bir diğer konu ise sel suları çekiliyor olsa da hava tahminlerine göre bu hafta da sağanak yağışın bekleniyor olması.

Hindistan’ın Andaman ve Nicobar adalarında da yardım konusunda sorunlar yaşanıyor. Hindistan ordusu, bu iki adaya yardım malzemeleri götürmeye başladı. Hükümet ise, yardım konusunda çok ağır davrandığı yönünde eleştirilere hedef olmaya devam ediyor.

Adaların sadece birinde yaklaşık 10 bin kişinin ölmüş olabileceği belirtiliyor. Adalarda ayakta kalan bina neredeyse yok gibi.

Bazı küçük adaların, 10-15 metre boyundaki dev dalgaların altında haritadan tamamen silinmiş olabilecekleri de ifade ediliyor. Andaman ve Nicobar adalarında hayatta kalanlar, kolera ve tifo gibi salgın hastalıklara karşı aşılanıyor. Yetkililer, deniz üzerinde yüzen cesetlerin su kaynaklarını etkilemesinden endişe ediyor.

Tayland’da ise 5 bin olan ölü sayısının 8 bine çıkabileceği belirtildi. Bu rakamın yarısını yabancı turistler oluşturuyor.