Rehine değil gelin takası

Ekonomik durumları iyi olmadığı için 25 ila 50 bin TL arasında değişen başlık parası yüzünden evlenemeyen Şanlıurfa kırsalındaki gençler çareyi berdel evliliğinde bulurken, yaşanan son örnek “rehine değişim görüntüsü” gibiydi. Şanlıurfa’da yaşayan Halil Aslan, evlendiği amcasının kızı karşılığında kız kardeşini de amcasının oğluyla evlendirdi.

Halil Aslan 28 yaşında... Şanlıurfa’da yaşıyor. Güneydoğu ortalamasına göre evlilik yaşı geçmek üzereydi! Çünkü talipli olduğu kızların aileleri, yüksek başlık paraları isteyince hepsinden de boynu bükük vazgeçmek zorunda kalmış. Babasının rahatsızlığı dolayısıyla ailesinin geçimini de üstlendiğinden işler daha da zorlaştı. Halil Aslan için sonunda ailesi, Adana’nın Ceyhan İlçesi’nde yaşayan amca Salih Aslan’ın kızı Arife’yi (21) buldu. Ceyhan’a giden aile üyeleri, Salih Aslan’dan kızına talipli olduklarını söyledi.

AMCA BERDEL İSTEDİ

22 yaşındaki oğlu İsa’yı evlendirmeyi planlayan amca, “Berdel yapalım” deyince Halil, çaresiz kabullenmek zorunda kaldı. Bu, kendisi amcasının kızı Arife ile evlenirken, kız kardeşi Hatun’un (20) da amcasının oğlu İsa ile evlenmesi anlamına geliyordu. Bundan sonra yaşananlar ise benzerlerini filmlerde görmeye alıştığımız rehine takası sahnelerini aratmayacak türden. Üç gün önce aileler Ceyhan ve Şanlıurfa’da iki ayrı düğün organize etti. İsa Aslan için Ceyhan’da Halil Aslan içinse Şanlıurfa’da aynı saatlerde düğün töreni yapıldı. İkişer gün süren düğünlerin son günü olan dün; Ceyhan’a gelin giden Hatun Şanlıurfa’dan, Şanlıurfa’ya giden Arife ise yakınları eşliğinde Ceyhan’dan yola çıktı.

GELİNLERE TAKAS

Aileler, gelinlerin takası için önceden belirlenen saat ve yerde, Gaziantep Şanlıurfa otobanında buluştu. Araçlardan indirilip yakınlarıyla birkaç adım yürütülen gelinler, karşı karşıya geldiklerinde burada değiştirildi. Beyaz gelinlik yerine yörenin gelin kıyafeti olan yöresel elbise ile aba giydirilen gelinlerden Hatun Ceyhan’a götürülürken Arife ise Şanlıurfa’daki yeni evine getirildi. Böylece; iki kardeş, amca çocukları olan diğer iki kardeşle eşzamanlı olarak evlendirildi. Otobandaki takas ile sadece gelinler değil aslında dört hayatın takası tamamlanmış oldu.

BERDEL NEDİR?

Berdel, iki aile kızlarının takas yolu ile evlendirilmesi anlamını taşıyor. Daha çok başlık parası ödememek için yapılan berdel evliliklerinde, 4 insanın kaderi aile kararıyla birbirine bağlanmış oluyor. Berdel ile evlendirilen kadınlardan birinin eşi onu istemezse ya da boşarsa, berdel yapılan diğer kadın eşiylemutlu olsa bile boşanmak zorunda kalıyor. Berdel yöntemiyle evlenen kadının evden kaçması veya intihar ederek yaşamına son vermesi durumunda ise karşı aileye ya kızları geri veriliyor ya da iki aile arasındaki dostluğun bozulmaması için başka bir kızları ile evlendiriliyor.