Steven Eke
BBC Muhabiri

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Rusya’nın Çeçen ayrılıkçılara yönelik askeri harekatlarında, işkence ve sivillerin öldürülmesi dahil, insan haklarını ciddi şekilde ihlal ettiğine karar verdi.

Karara konu olan dava, yakınlarının ölümünden, Rus ordusunun 1999-2000 yılları arasındaki saldırı ve bombardımanlarını sorumlu tutan 6 Çeçen tarafından açılmıştı.

Bu kararın, Kremlin’i bir hayli kızdıracağı tahmin ediliyor. Zira Moskova, Çeçenistan’daki uygulamalarını eleştiren batılı ya da uluslararası kuruluşları çifte standart uygulamak ile suçluyor.

Moskova ilk kez uluslararası bir mahkeme tarafından, Çeçenistan’da insan haklarını ciddi şekilde ihlal etmekle suçlandı.

Yargıçlar Rusya’nın, insanın yaşama hakkını garanti altına alan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin bir maddesini ihlal ettiğine karar verdi.

Ayrıca Çeçen mağdurların, haklarını yerel mahkemede arama yollarının da tıkandığına karar verildi.

Dava dosyalarının birinde özel mülkiyetin korunmasına ilişkin maddenin, diğer ikisinde ise, işkence, insanlık dışı ve küçük düşürücü muameleyi yasaklayan maddelerin ihlal edildiğine hükmedildi.

Mahkeme Rus hükümetini, davacı 6 Çeçen’e, yaklaşık 108 bin Euro tazminat ödemeye mahkum etti. Ancak Kremlin’in kararı temyiz hakkı bulunuyor.

Mahkemenin önünde ise, Çeçenlerin benzer iddialar ile açtıkları 120 kadar dosya bulunuyor. Bu kararın, Rusya’nın çeçenistan’daki uygulamalarını eleştiren uluslararası örgütleri ve insan hakları savunucularını cesaretlendirmesi bekleniyor.

Ancak Moskova’nın bu seslere kulak asmaya niyeti yok gibi. Özellikle, Amerikan ve İngiliz askerlerinin bulaştığı, Iraklı esirlere yönelik işkence suçlarının ardından, Rusya kendisine yöneltilen suçlamaları, çifte standart ya da önyargı olarak nitelendirme eğiliminde.