Suudiler bir tabuyu yıktı

Suudilerin 30 yıllık sinema yasağı yerli komedi Menahi ile delindi. Kadın-erkek doluşulan salonda izdiham çıktı. Dini polis bile çark etti

RİYAD - Suudi Arabistan’da hakim olan Vahhabi öğretisi uyarınca 30 yıldır yasak olan sinema üzerindeki perde yerli bir komedi filmi sayesinde kalktı. Milyarder prens Alvalid bin Talal’ın yapımcısı olduğu ‘Menahi’ adlı film, Suudiler açısından bir dizi ilke imza attı. 9 Aralık’ta gösterime girdiği Cidde ve Taif’teki iki kültür merkezinde prömiyerleri, kadınlarla erkeklerin aynı çatı altında toplandığı bir izleyici kitlesi izledi. Böylece akraba olmayan kadınlarla erkeklerin bir araya gelmesinin yasak olduğu ülkede bir tabuyu yıktı. İzleyicinin büyük ilgisi karşısında 10 gün boyunca günde sekiz kez gösterilmek zorunda kalındı. Taif’teki gösterim, salonun aşırı doluluğu yüzünden iptal edildi. Önce duruma sinirlenip filmleri ‘mutlak şer’ ilan eden dini polis şefi bile geri adım atıp “İslam’a uygun ve iyiye hizmet eden bir film kabul edilebilir” dedi.

Reformcu prensin çabası

30 yıllık sinema yasağına rağmen Menahi’nin gösterimi, ‘Tüm dünya değişirken Suudilerin aynı kalamayacağını’ söylemiş Kralı Abdullah’ın reform çabasının uzantısı olarak görülüyor. Kraliyet ailesinden yeşil ışık aldığına kesin gözüyle bakılan Talal’ın medya şirketi, “Cidde ve Taif’teki gösterimler için Enformasyon Bakanlığı ile Mekke Valisi’nin iznini aldık” dedi. Mekke vilayetini 1975’te ölen reformcu Kral Abdülaziz Faysal’ın reformcu oğlu Prens Halid Faysal yönetiyor.
İlk gösterim öncesi yerel dini polis yetkilileri 1000’den fazla seyirci alan salonları denetledi. Filmi kadınlar balkondan, erkekler salondan izledi. Suudi Büyük Müftüsü Abdülaziz Şeyh yorum yapmazken, kısaca ‘dini polis’ denen ve ülkeye korku salan Faziletin Yayılması ve Ahlaksızlığın Önlenmesi Komisyonu’nun Başkanı Şeyh İbraim el Geyt’in ilk tepkisi “Konumumuz nettir. Sinema yasaktır. Çünkü şerdir ve bizim şerre ihtiyacımız yoktur, zaten ortalıkta yeterince şer vardır” oldu. Ama iki gün sonra Geyt “Sinemayı toptan reddetiğimizi kast etmedim. Gösterimler sırasında bize danışılmadığını söyledim. Şeriata uygun film kabul edilebilir” diye çark etti.

1970’lerde varolan sinemaların daha sonra kapatılmasıyla illa karanlık salonlarda film izlemek isteyenler Bahreyn ya da Birleşik Arap Emirlikleri’ne gidiyor. Diğerleri kahvehanelerde de gösterilebilen DVD’leri evlerinde izliyor. Gidişatı değiştiren Menahi, yıldızı yeni parlayan komedyan Fayiz Maliki’nin saf bir Bedevi olarak Dubai’deki çabuk zengin etme vaadiyle dolandıran bir şebekenin tuzağına düşmesini konu alıyor.