Taksilere kara kutu geliyor

Beş Türk mühendis taksilerdeki güvenlik sorununu, yolda dakikalarca beklemeyi, taksici ile müşteri arasındaki yol ve fiyat kavgasını sona erdirecek teknoloji geliştirdi. Türkiye taksimetre pazarının yarısını elinde tutan Tetaş Elektronik bünyesinde çalışan mühendisler dünyanın en gelişmiş navigasyon ve taksi takip sistemine imza attı.

Geliştirilen endüstriyel tip PC, GPS, GPRS, navigasyon, taksimetre ve acil durum düğmesi gibi donanımları içeren sistem sayesinde müşteri önündeki ekrandan bindiği noktadan gideceği güzergâha kadar tüm bilgileri görecek, aracın dikiz aynasından ödeyeceği parayı takip edebilecek.

Sistem aynı zamanda hem müşteri hem de taksicinin güvenliğini de sağlayacak. Herhangi bir saldırı ya da gasp anında taksici acil durum düğmesi sayesinde durumunu anında merkeze bildirebilecek. Taksilere yerleştirilecek foto kameralar, taksilerin kara kutularına dönüşecek. Yolculuk esnasındaki tüm veriler geriye dönük depolandığı için herhangibi bir olay anında bu bilgeler kullanıma açılacak. Sistem aynı zamanda canlı trafik bilgisi edinme, POS cihazı ile ödeme yapma ya da İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin de üzerinde çalıştığı bir proje olan tek telefonla taksi çağırma gibi hizmetleri kapsayacak altyapıya da sahip.

İstanbul 2010'da kolaylık sağlayacak
Bir yıl boyunca 5 Türk mühendisin üzerinde çalıştığı projenin uygulamaya hazır hale geldiğini belirten Tetaş Elektronik Genel Müdürü Cüneyt Toker, "20 yıldır taksi piyasasındayız. Bugüne kadar hep gerek müşteri hizmetleri gerekse gasp gibi durumlar için taksilerin bir merkezden kontrol edilmesi gerektiği söylendi. Ancak hayata geçirilen hiçbir proje sonuç vermedi. Geliştirdiğimiz sistem bu tür ihtiyaçları fazlasıyla karşılayacak" diye konuştu.

Yaklaşık bir yıldır bu proje üzerinde çalıştıklarını anlatan Toker, sistemi sadece İstanbul için değil tüm Türkiye hatta yurtdışına pazarlanmak üzere geliştirdiklerini ifade etti. Projenin İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti etkinliklerine yetişmesi için çok yoğun çalıştıklarını anlatan Toker, "İstanbul'daki 16 bin taksi bu etkinliklerde önemli rol oynayacak. Sistem sayesinde çıkabilecek sorunların minimize edileceğini düşünüyoruz" dedi. Projenin ilk aşamasının Sabiha Gökçen Havalimanı'ndaki 85 takside iki aydır denendiğini anlatan Toker, şöyle devam etti: "Sabiha Gökçen'de denenen sistem, projenin son halinden biraz farklı. Orada iki ortakla çalıştık. Ayrıca şu anda kullandığımız birçok donanım o projede kullanılmadı. Yine de sistemin genel işleyişini görmemiz açısından Sabiha Gökçen projesi bizim için iyi bir şans oldu."

Sırada okul servisleri var
Firmanın hedefi taksilerden sonra okul servislerinde de bu sistemi hayata geçirmek. Toker, bir taksiye maliyeti bin 500 dolar olan sistemin sponsor ve reklam gelirleriyle uygulanabirlik kazanacağına dikkat çekti. Sabiha Gökçen'deki projenin de sponsor aracılığıyla hayata geçirildiğini söyleyen Toker, "İstanbul'da 16 bin taksi var. Sistemin tam olarak çalışması için en az 5 bin araçta uygulanması gerek. Bir araca hergün ortalama 30 müşterinin bindiğini varsayacak olursak yılda 30 milyon kişilik bir potansiyel demek. 5 bin araçlık projye sponsor ve reklam geliri bulacağımızı umuyoruz. Bu amaçla araçların öndeki iki koltuğun arka taraflarına iki ekran kondu. Bu ekranların sistemle doğrudan bir ilgisi olmayacak. Sadece reklam amaçlı kullanacağız. Ekran ilk yıl sadece sponsor olan firma yada firmaların reklamına açık olacak. Daha sonraki yıl ise her iki ekran da ulusal kanallara reklam veren tüm büyük reklamverenlere açılacak" dedi.

Yetki almak için belediye ile görüşüyoruz
İstanbul trafiğinde bu sistemin kullanılması için İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı Ulaşım Koordinasyon Merkezi'nden (UKOME) yetki alınması gerektiğini açıklayan Toker, "Biz projemizi sunduk. Önümüzdeki hafta uygulamalı sunum yapacağız" dedi.

İstanbul'un bir noktasından diğer noktasına kadar 150 kilometreyi bulan bir kent olduğunu belirten İstanbul Taksiciler Esnafı Odası Başkanı Semih Kaçanoğlu da bu tür projeleri desteklediklerini açıkladı. Kaçanoğlu, "Oda başkanı olmama rağmen bazen ben de adres bulma konusunda zorlanıyorum. Taksi esnafına yol bilgilerinin yanı sıra hem güvenliği sağlayacak hem de çok daha iyi çalışma koşulları yaratacak bu tarz projelerin arkasındayız" dedi.


SİSTEM NASIL İŞLEYECEK

Öncelikle sistemin merkezinde araç tipi ya da endüstriyel denilen bir PC olacak.
PC'nin yanı sıra GPRS, navigasyon, acil durum düğmesi ve dikiz aynalı taksimetre gibi donanımlar sistemi tamamlayacak.

Araçtaki mevcut donanımların dışında araç takibinin yapıldığı, bilgilerin depolandığı ve çağrı merkezi hizmetinin verildiği bir merkez server oluşturulacak.
Merkez server sistemin ana kumanda masası gibi çalışacak. Buradan taksilerin takibinin yanı sıra ihtiyaç durumunda müşteriye taksi yönlendirme gibi hizmetler verilecek.

Müşteri taksiye bindiği andan itibaren navigasyon ekranından gideceği güzergâhtan ödeyeceği paraya kadar tüm bilgilere sahip olacak.
Müşteri önündeki ekrandan hem döviz hem de TL cinsinden ücreti görecek.