Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, telefon dinlemeyi tek bir merkezde toplayan ve Emniyet, MİT, jandarmaya telefon dinleme yetkisi veren yasayı onayladı.

Yasanın onaylanmasıyla birlikte Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Milli İstihbarat Teşkilatı'na telekomünikasyon verilerini dinleme, takip, sinyal izleme ve kayda alma yetkisi tanınmış oldu.

Ancak Sezer, 5 maddelik yasanın özünü oluşturan 1, 2 ve 3'üncü maddelerinin iptali ve yürürlüklerinin durdurulması için Anayasa Mahkemesi'ne dava açacak.

Sezer'in Anayasa Mahkemesi'ne götüreceği düzenlemeye göre, yapılacak dinlemeler Telekomünikasyon Kurumu bünyesinde, kurum başkanına doğrudan bağlı, 'Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı' adıyla kurulan tek bir merkezden yürütülecek. Bu başkanlıkta MİT, Emniyet ve Jandarma birimlerinden de birer temsilci bulunacak.

Yasayla Jandarma Genel Komutanlığı'na resmen istihbarat toplama yetkisi verildi.

Emniyet, MİT ve Jandarma suçların önlenmesi amacıyla hakim kararı ve ya gecikmesinde sakınca bulunan durumlarda ilgili birim amirinin yazılı emriyle dinleme yapabilecek.

Telefon dinleme kararı en fazla üç ay için verilecek. Ancak bu süre üçer ay uzatmalar halinde bir yıla çıkabilecek. Terörle ilgili suçlarda ise üçer aylık dilimler halinde sürekli dinleme yapılabilecek.

Yasa, kamu hizmeti veren kuruluşların, ihtiyaç duyulan bilgi ve belgeleri yasal nedenlerle veya ticari sır gerekçesiyle vermemesi halinde hakim kararıyla bu belgelerden yararlanılabilmesini de getiriyor.

Bu kapsamdaki dinleme, izleme ve kayıtlar istihbarat dışında kullanılmayacak.

MİT ve dinleme tartışması

Geçtiğimiz mayıs ayında Milli İstihbarat Teşkilatı'nın, yeni TCK yürürlüğe girmeden önce, iki ay boyunca illegal olarak ülke genelinde tüm mobil telefon konuşmalarını dinlediği öne sürülmüş ve teşkilat hakkında suç duyurusunda bulunulmuştu.

MİT ise, 2 haziranda bir açıklama yaparak 'telefon dinleme çalışmalarının yargı kararı çerçevesinde ve milli güvenlik istihbaratının oluşturulması' amacıyla yapıldığını duyurmuştu.

Basında yer alan haberlerin tüm kişi ve kuruluşların dinlendiği izlenimi yarattığını ifade eden MİT, son dinleme çalışmalarının da daha önce olduğu gibi yargı kararları kapsamında, görevle sınırlı olarak gerçekleştirdiğini belirtmişti.

Geçtiğimiz haziran ayında verilen bir kararla ise, MİT'in yeni Türk Ceza Kanunu'nun yürürlüğe girdiği 1 haziran 2005'ten önce yaptığı telefon dinlemelerinin usule aykırı olmadığına karar verilmişti.

Ankara Cumhuriyet Savcısı Abbas Özden, cep telefonları ile internet üzerinden yapılan haberleşmeleri kayda alarak haberleşme özgürlüğünü ihlal ettiği iddiasıyla yapılan suç duyurularının işleme konulmamasına karar verdi.

İşleme konulmama kararında, söz konusu tarihler arasında yapıldığı kaydedilen cep telefonlarının dinlenmesi ve internet üzerinden yapılan haberleşmenin kayda alınması işleminin, mahkeme kararına dayanması gösterildi.