Türkiye büyük fırsat tepti!

Eski ABD Savunma Bakanlığı Müsteşarı Douglas Feith kitabında, “1 Mart tezkeresi geçmiş olsaydı Türkiye yüklü bir mali yardım alacak ve Irak’ın geleceğinde söz sahibi olacaktı” diye yazdı.

2001-2005 arasında ABD Savunma Bakanlığı Müsteşarlığı yapan ve bu nedenle Irak’ın işgalinde rol oynayan Douglas Feith, “War and Decision” (Savaş ve Karar) adlı kitabında, Türkiye’nin 1 Mart 2003 tezkeresini geçirmesi halinde yüklü bir mali yardım alacağını itiraf etti.

Savunma Bakanlığı’ndaki görevinden Rumsfeld’le birlikte ayrılan ve halen Georgetown Üniversitesi’nde ders veren Feith, ABD Başkanı George W. Bush’un Irak’a girmeye hazırlandığı dönemde Türkiye’nin ikna edilmesi sürecini anlattı.
Feith kitabında, “Türkiye’nin 1990-91 Körfez Savaşı’nda gördüğü mali zararı ve Kürt göçünü düşünerek ABD yönetimi büyük bir yardım paketi hazırladı. Türk yetkililer, Irak parçalanır ve Kürtler bağımsızlık ilan eder diye korkuyordu” dedi. Feith Türkiye’ye teklif edilen mali yardımın miktarını açıklamadı.

Türkiye’ye rol
Feith, Saddam sonrası Irak için Türkiye’ye farklı bir rol düşünüldüğünü belirterek, “ABD yönetimi olarak, onların (Türklerin) stratejik kaygılarını dikkate aldığımızı söyledik ve Saddam sonrası süreçteki yeniden yapılanmada önemli rol oynayacakları sözünü verdik” ifadesini kullandı.

Türkiye’yi ikna sürecinde en önemli rolün eski Ankara Büyükelçisi ve dönemin Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Marc Grossman’a düştüğünü kaydeden Feith, “Türkiye’de iktidarda ilk kez seçimle gelmiş İslamcı bir parti olması işimizi kolaylaştırmadı. ABD’ye yakın iktidarların geleneğinden uzaktılar ve kilit görevdeki isimler Meclis’ten yasa geçirmek konusunda tecrübesizlerdi” sözleriyle AKP’nin iktidardaki ilk 4 ayı içinde savaş konusunda yaşadığı sıkıntıyı dile getirdi.

Powell gitmeliydi
Tezkerenin reddedilmesinin Türk yönetimini de şaşırttığını kaydeden Feith, ABD’nin Türkiye’yi kaybetmesinin sorumluluğunun da dönemin Dışişleri Bakanı Colin Powell’a ait olduğunu belirtti. Feith, “Powell’ın neden Türk yetkilileri ikna etmek için daha fazla çaba göstermediği medaha fazla çaba göstermediği merak edildi. Powell, birkaç telefon konuşması yaptı ama hiç Türkiye’ye gitmedi. Prestiji ve etkisiyle Türk milletvekillerini kazanabilirdi” diye yazdı.

Wolfovitz bölünme istedi
Savaşa giden süreçte Saddam’ın muhaliflerini de organize etmek isteyen Paul Wolfovitz’in kuzeyde Kürt, güneyde ise Şii olmak üzere iki bağımsız bölge oluşturulmasını teklif ettiğini kaydeden Douglas Feith, “Kuzey ve güneydeki iki ‘özgür Irak’ yönetimi oluşturulacak ve diplomatik tanınma ile Irak’ın önemli maddi varlıkları muhaliflerin eline geçecekti. Petrol kaynakları ABD korumasına alınacak böylelikle rejimin içeriden çökertilmesi sağlanacaktı” dedi.

Müslüman Türkler demokratik olamadı
Türkiye’nin bir dönem lobiciliğini de üstlenen Douglas Feith, Saddam sonrasında kurulacak Irak yönetimi için Japonya ve Almanya örneklerini verdikten sonra Türkiye’yi Arap ülkeleriyle birlikte değerlendirdi. Arap ve Müslüman dünyasındaki demokratik reformların ABD için de yararlı olacağını savunan Feith, Türkiye için “Geçen yüzyılda Müslümanlar ve Arapların, özellikle de Müslüman Türklerin farklı kültürleri içinde barındıran demokratik bir yapı üretmesi mümkün olmadı. Ama bu yine de imkânsız değil” saptamasını yaptı.