Avrupa Komisyonu, ’şartlı olarak’ AB’nin Türkiye’yle tam üyelik müzakerelerine başlamasını tavsiye etti.

Komisyon Başkanı Romano Prodi, Avrupa Parlamentosu’nda yaptığı açıklamada, Türkiye’de gerçekleştirilen reformların kendilerini bu yönde bir karara ittiğini söyledi.

Avrupa Komisyonu’nun açıkladığı kararla, ’İlerleme Raporu’ beklentileri sona ermiş olsa da, Türkiye’nin müzakerelere başlaması için nihaî karar 17 Aralık’ta yapılacak AB Liderler Zirvesi’nde alınacak.

Bu tarihe kadar’da 25 üyeli Avrupa Birliği’nde Türkiye’yle ilgili tartışmalar sürecek.

Peki Türkiye’nin üyeliği Avrupa ülkelerinde nasıl algılanıyor, tartışmalar nasıl şekilleniyor? Bu ülkeleri, ’Türkiye yanlısı’, ’Türkiye karşıtı’ ve ’Bölünmüş’ ülkeler olarak üç ana başlık altında toplamak mümkün.

TÜRKİYE YANLISI

İNGİLTERE

İngiltere, Türkiye’nin üyeliğine kuvvetle destek veriyor. Bunda başlıca nedenlerinden birisi, Türkiye’nin üyeliğiyle şu anda çok da istenen şekilde çalışmayan, Avrupa Birliği’nin sübvansiyon ve diğer destek fonları sisteminde köklü bir değişikliğe gidilmesinin gerekecek olması.

YUNANİSTAN

Türkiye’yle geçmişe dayanan anlaşmazlıkları ve sorunları olsa da Yunanistan, bölgesel güvenlik ve yeni ekonomik olanakları dikkate alarak Türkiye’nin üyeliğine destek veriyor.

POLONYA

Polonya da Türkiye’nin üyeliğine destek veren ülkeler arasında. Varşova yönetiminin bu tutumunun ardında, Türkiye’nin üyeliğe kabul edilmesinin gelecekte Ukrayna ve Belarus gibi komşu ülkelerin de üyelik yolunun açılmasına olanak sağlayacağı düşüncesi yatıyor.

İTALYA

Ülke nüfusunun yarısı Türkiye’nin üyeliğini destekliyor. İktidardaki Başbakan Silvio Berlusconi ve hükümeti de Türkiye’nin destekçileri arasında. Muhalefetteki Kuzey Birliği ise, Türkiye’ üyeliğini kabul etmiyor.

İSPANYA - PORTEKİZ

Her iki ülkede de hem sağ kanat hem sol kanat partiler Türkiye’nin üyeliğine destek veriyor.

TÜRKİYE KARŞITI

AVUSTURYA

Yapılan kamuoyu yoklamaları Avusturya’da halkın üçe bir oranında Türkiye’nin üyeliğine karşı olduğunu ortaya koyuyor. Ülkenin iki ana siyasî partisi de Türkiye’nin üyeliğine karşı çıkıyor. Başbakan Wolfgang Schüssel, otomatik olarak üyelikle sonuçlanmamak kaydıyla müzakerelere başlanabileceğini savunuyor.

DANİMARKA

Danimarka nüfusunun yarısı Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliğine karşı çıkarken ülke nüfusunun yüzde 30’u Türkiye’ye destek veriyor. Karşı çıkanların öne sürdükleri başlıca neden Türkiye’nin insan hakları sicili. Ülkenin aşırı sağcı kanadı, Türkiye konusunda referandum yapılması çağrısında bulunuyor.

BELÇİKA ve HOLLANDA

Her iki ülkenin hükümetleri de Avrupa Birliği’nin Türkiye’ye karşı sorumluluklarını yerine getirmesi gerektiğini düşünüyor. Ancak Türkiye’nin insan hakları sicili Belçika ve Hollanda hükümetlerinde de endişe yaratıyor. İki ülkenin kamuoyu ise genel olarak Türkiye’nin üyeliğine karşı çıkıyor.

SLOVAKYA

Slovakya, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üyeliğine karşı çıkarken başlıca ekçe olarak ekonomik ve kültürel sorunları öne çıkarıyor.


--------------------------------------------------------------------------------


BÖLÜNMÜŞ

FRANSA

Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac Türkiye’nin ’Avrupa’ya davet edilmesine’ destek verdiğini söylüyor. Ancak, Chirac aynı zamanda Türkiye’nin de aralarında bulunduğu yeni aday ülkelerin üyeliğe kabulü konusunda referandum yapılması önerisini gündeme getirdi. Fransa’da iktidardaki Halk Hareketi Birliği (UMP) ve Fransa Demokrasi Birliği (UDF) Türkiye’nin üyeliğine karşı çıkıyor.

ALMANYA

Almanya Başbakanı Gerhard Schröder, Türkiye’nin üyeliğinin, ’radikal olmayan İslam’la aydınlanmacı bir Avrupa arasındaki köprü’ olabileceğini söylüyor. Dışişleri bakanı Joschka Fischer de Türkiye’ye üyelik yolunda destek veriyor. Almanya’da yapılan kamuoyu yoklamaları, halkın büyük çoğunluğunun Türkiye’ye karşı olduğunu gösteriyor. Muhalefetteki Hıristiyan Demokratlar’ın lideri Angela Merkel ise, Türkiye’ye tam üyelik değil ’imtiyazlı ortaklık’ verilmesi gerektiğini savunuyor.


DİN FAKTÖRÜ

VATİKAN

Avrupa Birliği üyesi olmasa da Vatikan, Katolik ülkelerde, özellikle de Almanya ve Avusturya’da önemli bir etkiye sahip. Vatikan’ın üst düzey yetkilileri, Türkiye’nin kültürel olarak Avrupa’ya ait olmadığını, birliğe üye olmaya çalışmak yerine Orta Doğu’nun daha ılımlı ve modern bir bölge olması yolunda bir rol üstlenmesi gerektiğini savunuyorlar.