Türkiye'ye son dakika şartı

AB Komisyonu’nun yarın açıklayacağı Çerçeve Belgesi’ne ’Türkiye’nin Kıbrıs Rum kesimi de dahil olmak üzere AB ülkeleriyle ilişkilerini normalleştirmesi’ ibaresi eklendi.

Çerçeve Belgesi, Türkiye ile AB arasında yol haritası niteliğinde.

AB, Türkiye ile 3 ekimde başlayacak müzakerelerin nasıl yürütüleceğine ilişkin teknik yol haritasını yarın açıklamaya hazırlanıyor. Belge, yürütme organı olan AB Komisyonu tarafından onaylanarak AB Konseyi’ne sunulacak.

Belgeye Avrupa Birliği’nde devam eden Türkiye tartışmasının da yansıması bekleniyor. Avrupalı diplomatlar, Fransa ve Avusturya başta olmak üzere bazı ülkelerin baskıları sonucu, Türkiye için müzakere çıtasının yükselebileceğini belirtiyor.

Bazı üst düzey Avrupa diplomatlara göre AB Komisyonu, Türkiye için hazırlamakta olduğu müzakere çerçeve belgesinde büyük baskı altında. Diplomatlara göre, Vakıflar Yasası, Ermeni sınır kapısını açılması gibi somut başlıkların müzakare çerçeve kağıdına girme ihtimali var.

Diğer aday ülkeler için genel ifadeler içeren çerçeve belgesinde, Türkiye için sert ve özel performans kriterlerinin konulması da gündeme gelebilir. Normalde sadece müzakerelerin nasıl yürütüleceğini tarif eden müzakere çerçeve belgesi, Türkiye söz konusu olunca siyasi bir nitelik kazanıyor.

Çerçeve belgesinin içeriği

Belge, AB Komisyonu zirve bildirisinde yer alanları içeriyor.
Buna göre:

Ciddi ihlaller olması halinde müzakereler askıya alınabilecek. Doğası gereği ucu açık müzakerelerin sonucu garanti edilemeyecek.

Müzakerelerin hedefi tam üyelik. Ancak gerektiğinde serbest dolaşım hakkı, yapısal ve tarım politikalarla ilgili uygulamada istisnalara gidilebilir.

Reform sürecini güvence altına almak için AB Komisyonu süreci yakından takip edecek.

Türkiye’nin komşularıyla ilişkilerini geliştirmesi ve sınır sorunlarını barışçıl biçimde çözmeye hazır olması isteniyor. Çözülmemiş sorunların katılım sürecine etkileri olacağı ifade edilen belgede, bu sorunların gerektiğinde Adalet Divanı’na götürülmesi gerektiği de belirtiliyor.

Belgede ayrıca, 17 aralık kararına Fransa’nın ısrarıyla giren, "Kopenhag kriterleri değerlendirilerek, aday ülkenin tam üyeliğin sorumluluklarını almaya hazır olmaması halinde, ilgili ülkenin en güçlü yollarla Avrupa yapısına kenetlenmesi gerektiği"de yer alıyor.

Sarkozy’nin önerisi

Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac’tan boşalan koltuğa oturmasına kesin gözüyle bakılan Sarkozy, AB’ye ’Türkiye ile müzakerelerin ertelenmes’ni ve birliğin kendi içindeki sorunlarını çözene kadar ’genişleme’yi askıya alması gerektiğini savunuyor.

Fransa’nın İçişleri Bakanı Sarkozy’e göre "Avrupa’nın sınırları olmalı". Fransa İçişleri Bakanı, bu konuda istisna yapılabilinecek iki ülke olduğunu, bunlarında Romanya ve Bulgaristan olduğunu belirtiyor.

Türkiye ile 3 ekimde üyelik müzakerelerine başlama konusu özellikle İngiltere ile birliğin lokomotifi Fransa’nın arasını bozmuştu.

AB’den yükselen ’Türkiye karşıtı akım’ Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ı da harekete geçirdi. Başbakan, birliğe ’üyelik koşullarında herhangi bir değişikliğe gidilmesi kabul edilemez’ mesajını verdi.