Sigarada kullanılan harmana göre maktu vergi konulması ve nispi vergi oranlarında yapılan indirim, şark tipi tütün ile üretilen Maltepe ve Samsun ve Türkü gibi şark tipi tütünle üretilen sigaraların vergisinde artışa yol açmazken, özellikle alt ve orta fiyat grubundaki yabancı harmanlı sigaraların vergi yükünde artışa neden olacak.
Hesaplamalara göre, şu anda 2 milyon liraya satılan bir sigarının düzenleme öncesi ÖTV’si yaklaşık 1 milyon 156 bin lira seviyesindeyken, yeni düzenleme ile bu rakam yaklaşık yüzde 35 artarak 1 milyon 560 bin liraya çıktı.
Yabancı harmanlı olan ve 2 milyon 300 bin liraya satılan bir sigarada 1 milyon 322 bin lira olan nispi ve maktu ÖTV de 1 milyon 644 bin liraya çıkıyor. Buradaki artış ise yaklaşık yüzde 24.4 olarak hesaplanıyor.
Üst fiyat kategorisinde yer alan 3 milyon 300 bin lira fiyatlı yabancı harmanlı sigaranın ÖTV’si ise 1 milyon 905 bin liradan yüzde 1’lik artışla 1 milyon 924 bin liraya çıkıyor.
Buna karşılık 1 milyon 250 bin liraya satılan ve şark tipi tütün (Türk tütünü) ile üretilen sigaradaki ÖTV tutarı yaklaşık 716 bin liradan 700 bin liraya geriliyor.

FİYAT DÜZENLEMESİ

Üretici firmaların yeni fiyat düzenlemesi üzerinde çalıştıkları belirtilirken, bunun 1-2 gün içinde açıklanabileceği ifade ediliyor.
Özellikle yabancı harmanlı, alt ve orta fiyat grubunda yer alan sigaraların fiyatlarında daha yüksek oranlı, üst fiyat grubunda yer alan sigaralarda ise daha düşük oranlı fiyat artışı olabileceği vurgulanıyor.
Öte yandan, fiyat düzenlemelerinin kademeli olabileceği, yapılacak düzenlemenin ardından kısa bir süre sonra yeni bir düzenlemenin gelebileceği kaydediliyor.
En büyük sigara üretici konumundaki TEKEL’in ise diğer üreticilerin hareketlerini bekleyeceği ifade ediliyor.
Bu arada, TEKEL’in sigaralarından TEKEL 2000 maktu vergi açısından diğer yabancı harmanlı sigaralarla aynı gruba girerken, TEKEL 2001 yüzde 25-50 bandında yer alan ikinci gruba giriyor.
TÜKETİCİ KREDİSİ PAHALANACAK, AKARYAKIT ZAMLARI SÜRECEK 


Ekonomi yönetimi cari açığın ilk altı ayda 10 milyar dolara ulaşması üzerine tüketici kredilerinden yapılan yüzde 10’luk ’Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu’ (KKDF) kesintisinin yüzde 20’ler seviyesine çekilmesi konusunda karar aldı. KKDF’nin artması, kullanıcı açısından kredi maliyetini artıracak. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın "yapılabilir" dediği kesinti oranının artırılmasına ilişkin Bakanlar Kurulu kararının önümüzdeki günlerde uygulamaya sokulması planlandı.
Dünya petrol fiyatlarının varil başına 45 dolarlık seviyesini koruyabileceği ve petrol ile doğalgazdan elde edilen Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) hesaplarında çok ciddi sapmalar meydana geleceği tespit edildi. Mayıs, haziran ayları ile bu hafta başında yapılan yüzde 5’lik akaryakıt zamlarının ÖTV hesaplarındaki sapmayı telafi etmesinin mümkün olmadığı tespit edilerek, bu yüzden eylül ayı ortasına kadar yeni bir zam kararı alınması kararlaştırıldı. Hükümetin IMF’ye daha önce verdiği anlayış mutabakatındaki (memorandum of understanding) "maktu vergiler toptan eşya fiyat endeksi kadar artırılacak" sözü şekil değiştirmiş olacak.

Cari açık zirvesi

Ekonomi birimleri Devlet Bakanı Ali Babacan başkanlığında önceki gün Hazine Müsteşarlığı’nda bir araya geldi. Bütçe politikası ve cari açık riskinin değerlendirildiği toplantılarda alınan prensip kararları şöyle:
- Türkiye’nin döviz geliri ile giderleri arasındaki farkı ifade eden cari işlemler hesabı ocak - haziran döneminde 9 milyar 945 milyon dolar açık verdi. Yılsonu itibariyle 8.4 milyar dolar olarak revize edilen cari açık tahmini, yılın ilk altı ayında aşıldı. Tüketici talebinin bastırılması ve döviz giderlerini azaltacak mali tedbirlerin alınması kaçınılmaz hale geldi.
- Tüketici kredilerinden yüzde 10 oranında yapılan KKDF kesinti oranı yüzde 20’lere çıkarıldığında daha çok piyasaya sinyal anlamı taşıyacak. Kesinti oranının artırılması bütçeye ilave gelir sağlarken, döviz kurlarındaki istikrar korunarak cari açığın finansmanı kolaylaştırılacak.

Stand - by pazarlığı öncesi petrol hesabı

Yılsonu itibariyle resmi olarak 17.4 katrilyon lira öngörülen petrol ve doğalgaz ürünleri ÖTV’sindeki gelişmeler eylül ayı ortalarına kadar izlemeye alınacak. IMF’yle yeni stand - by için görüşmelerin yapılacağı aynı tarihlerde cari açık yine yüksek çıkarsa, akaryakıt ürünlerine güçlü zamlar yapılarak petrol talebi bastırılacak.
Bu yolla 17.4 katrilyon liranın altına çekilen ve IMF’ye bildirilen revize petrol ÖTV tahmini tam olarak tutturulmaya çalışılacak.
Halen ithalat KDV’si, normal KDV kalemlerinden sağlanan gelirler öngörülenin üzerinde seyrettiği için toplam vergi gelirlerinde ciddi sapmalar gözlenmiyor. Ancak IMF, her kalem itibariyle hedeflerin tam olarak tutturulmasında ısrar ediyor.

IMF’den hükümete, ’Faiz dışı fazlayı düşsün diyenlere uymayın’ çağrısı

IMF’nin değerlendirme raporunda Türk ekonomisiyle ilgili şu risklere ve uyarılara dikkat çekildi:
* Yurt içi talep hızla artmaya başladı ve sonuç olarak cari açık genişliyor.
* Kamu borçlarının yüksek boyutu, vadelerin kısalığı ve döviz kompozisyonu ayrıca önemli bir zafiyet kaynağı.
* İcra Direktörleri, hükümeti, yurt içi talebin güçlü olmaya devam etmesi durumunda mali politikalar daha da sıkılmalı.
* En azından cari açığa ilişkin görünümün istikrar kazanmasına kadar, bu yılın mali performans fazlası tasarruf edilmeli.
* Kamu borcunun boyutu, vade süresinin kısalığı ve yüksek döviz oranı Türkiye’yi döviz ve faiz şoklarına açık hale getirmektedir.
* Direktörler, hükümeti, gelecek yılın faiz dışı bütçe fazlası hedeflerinin düşürülmesi yönündeki çağrılara karşı çıkmaya çağırdı.
* Bu yolla elde edilecek yararlar, daha yüksek reel faiz oranları yüzünden fazlasıyla kaybedilir, bu da büyümeyi yavaşlatır.
* Orta vadede yüksek faiz dışı fazlanın sürdürülmesi, önemli miktardaki kamu borcu ödemelerinin sağlanmasına yardım edecek ve piyasa güveninin güçlendirilmesine katkıda bulunacak.
* Orta vadede en zorlu mesele; sürdürülebilir büyüme ve düşük enflasyon hedefine yönelik politikaların uygulanması.
* Ancak Meclis’te güçlü bir çoğunluğa sahip olması ve üç yıl daha seçimlere ihtiyaç olmamasından dolayı hükümetin önünde reformları uygulamak için görülmemiş bir fırsat bulunuyor.